رابطه بین کتو و کلیه ها پیچیده است. در حالی که کتو مدتی است که وجود داشته است، هنوز تحقیقاتی در مورد اثرات طولانی مدت رژیم وجود ندارد.

در این مقاله قصد دارید یاد بگیرید که آیا کتو برای کلیه شما مضر است یا خیر، در هنگام کتوز چه اتفاقی برای کلیه های شما می افتد و آیا کتو می تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود.

آیا کتو برای کلیه ها مضر است؟

هیچ پاسخ مستقیمی برای مضر بودن کتو برای کلیه ها وجود ندارد. با این حال، اگر کلیه های شما از سلامت خوبی برخوردار باشند، به طور کلی برای شما بی خطر در نظر گرفته می شود. از سوی دیگر، در صورت داشتن هر گونه عارضه کلیوی یا بیماری کلیوی کاملاً توسعه یافته، نباید رژیم کتوژنیک را بدون مشورت با نفرولوژیست خود دنبال کنید.

به طور کلی، اگر کلیه های شما به طور طبیعی کار می کنند، حتی ممکن است برخی از مزایای سلامتی را از پیروی از رژیم کتوژنیک تجربه کنید. اینها شامل بهبود کنترل قند خون، عملکرد قلبی عروقی و کاهش وزن (* ، *).

یک مطالعه روی ۶۸ فرد چاق نشان داد که پس از یک سال رژیم غذایی با کربوهیدرات بسیار کم، عملکرد کلیه کاهش نمی یابد.*). متاآنالیز دیگری بر روی ۱۰۰۰ نفر در واقع بهبود عملکرد کلیه را در شرکت کنندگانی که رژیم غذایی کم کربوهیدرات داشتند نشان داد.*). در حالی که این مطالعات دارای نقاط ضعف خاصی هستند، به نظر می رسد نشان می دهند که هیچ ارتباط مستقیمی بین کتو و بیماری کلیوی وجود ندارد.

در طی کتوز چه اتفاقی برای کلیه های من می افتد؟

به دلیل افزایش سطح کتون در ادرار، باید انتظار تغییراتی در عملکرد کلیه خود در کتو داشته باشید.

اولین تغییری که می توانید انتظار مشاهده آن را داشته باشید ناشی از بار منفی کتون ها است. از آنجایی که کتون ها دارای بار منفی هستند، ممکن است منجر به افزایش دفع یون های دارای بار مثبت مانند پتاسیم در ادرار شوند. این صرفاً به این دلیل است که بار منفی در طی فرآیند تصفیه ادرار بار مثبت را جذب می کند.*).

تغییر دیگری که اغلب به اشتباه با کتوز همراه است افزایش اسیدیته ادرار است. این ناشی از سردرگمی بین کتواسیدوز و کتوز است.

کتوز یک حالت متابولیک طبیعی است که زمانی رخ می دهد که بدن به جای کربوهیدرات، چربی را برای سوخت می سوزاند، مانند رژیم کتوژنیک. این یک پاسخ فیزیولوژیکی کاملا طبیعی به سطوح پایین گلوکز خون است و همچنین می تواند تحت شرایط خاصی مانند ورزش طولانی مدت یا بارداری رخ دهد. در این حالت بدن کتون هایی تولید می کند که می تواند به جای گلوکز برای انرژی استفاده شود. کتوز به طور کلی بی خطر و حتی برای کاهش وزن و بهبود حساسیت به انسولین در نظر گرفته می شود.

بیشتر بخوانید

راهنمای مبتدیان برای سازگاری با چربی در کتو

از سوی دیگر، کتواسیدوز یک وضعیت پزشکی جدی است که زمانی رخ می دهد که بدن کتون های زیادی تولید می کند و منجر به عدم تعادل در pH خون می شود. این معمولا در افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، به ویژه دیابت نوع ۱، که در آن سطح انسولین پایین است و بدن نمی تواند گلوکز را به درستی استفاده کند، رخ می دهد.

به دلیل ماهیت اسیدی کتون ها، کتواسیدوز به دلیل غلظت بالای کتون ها بر pH ادرار تأثیر می گذارد. کتواسیدوز شدید یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که در صورت عدم درمان می تواند منجر به کما یا مرگ شود.

آیا کتو می تواند باعث سنگ کلیه شود؟

سنگ کلیه توده هایی از مواد معدنی و نمک هستند که در کلیه ها یافت می شوند. اگر سنگ کلیه به موقع درمان شود، اغلب هیچ عارضه ای ایجاد نمی کند. با این حال، اگر رشد کنند، می توانند باعث درد شدید و گاهی اوقات بیماری کلیوی شوند.

برخی گمانه زنی ها در مورد اینکه آیا کتو می تواند منجر به سنگ کلیه شود وجود دارد. کسانی که معتقدند این درست است، ماهیت پروتئینی بالای رژیم کتوژنیک را دلیل افزایش خطر سنگ کلیه ذکر می کنند.

با این حال، این استدلال دو نقص دارد. اول اینکه کتو یک رژیم غذایی با پروتئین بالا نیست بلکه یک رژیم غذایی پرچرب است. رژیم کتوژنیک دریافت پروتئین در حدود ۱.۲-۲ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن را توصیه می کند که همان محتوای پروتئین یک رژیم معمولی است. علاوه بر این، هنوز در مورد اینکه آیا افزایش مصرف پروتئین حیوانی یک عامل خطر برای سنگ کلیه است، بحث وجود دارد. مطالعه ای که ۷۸۲۹۳ زن را برای چندین سال تحت نظر قرار داد نشان داد که عوامل تغذیه ای مختلف بر خطر سنگ کلیه تأثیر می گذارد، اما مصرف پروتئین حیوانی یکی از آنها نیست. عواملی که بر خطر سنگ کلیه تأثیر داشتند، مصرف سدیم، مصرف کلسیم، مصرف آب و وزن بدن بود.*).

بیشتر بخوانید

آناناس در رژیم کتوژنیک: آنچه باید بدانید

ثانیا تحقیقات در حال حاضر رابطه محدودی بین رژیم غذایی کتوژنیک و افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه را نشان می دهد. یک مطالعه بر روی ۱۹۵ کودک که به مدت پنج سال از رژیم کتوژنیک پیروی می کردند، نشان داد که تنها ۶.۷ درصد از آنها دچار سنگ کلیه شدند.

هیچ کودکی به دلیل سنگ‌ها از رژیم غذایی حذف نشد زیرا ارتباط آماری معنی‌داری بین بروز سنگ کلیه و رژیم کتوژنیک وجود نداشت.*). با این حال، تعدادی از مطالعات وجود دارد که نشان می دهد رابطه قوی تری بین رژیم های غذایی کم کربوهیدرات و سنگ کلیه وجود دارد.*). با این حال، باید توجه داشت که اکثر این مطالعات بر روی افرادی انجام شد که از نسخه‌های بسیار سخت‌گیرانه رژیم کتوژنیک پیروی می‌کردند.

مطالعات بیش از همه نشان داد که مکمل سیترات پتاسیم باعث کاهش بروز سنگ کلیه می شود که نشان دهنده ارتباط بین نمک های معدنی و سنگ کلیه در افرادی که کتو دارند را نشان می دهد. به همین دلیل، هر کسی که از رژیم کتوژنیک پیروی می کند باید از بهینه سازی مصرف الکترولیت ها، به ویژه الکترولیت های دارای بار مثبت مانند پتاسیم اطمینان حاصل کند.

میوه ها و سبزیجات برخی از بهترین منابع الکترولیت در رژیم غذایی هستند، با این حال، یک مکمل الکترولیت با کیفیت بالا نیز می تواند در افزایش سطح الکترولیت در خون موثر باشد. مکمل های الکترولیت باید با مصرف آب کافی همراه باشد تا استرس بر کلیه ها به حداقل برسد.

علاوه بر افزایش مصرف الکترولیت، می توانید با محدود کردن غذاهای غنی از اگزالات و غذاهای پر سدیم، خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهید. برخی از غذاهای غنی از اگزالات که باید مراقب آنها باشید شامل اسفناج، چغندر، ریواس، میسو و سیب زمینی شیرین است.

برای افرادی که مبتلا به بیماری کلیوی هستند یا در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی هستند توصیه نمی شود که کتو را بدون صحبت با یک متخصص بهداشتی واجد شرایط امتحان کنند.

با توصیه و نظارت ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی، رژیم کتوژنیک می تواند تأثیر مثبتی بر بیماری کلیوی داشته باشد. در بسیاری از موارد، بیماری کلیوی توسط شرایطی مانند دیابت نوع ۲، اضافه وزن و بیماری قلبی ایجاد می شود، که نشان داده شده است که همه آنها با پیروی از یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات تأثیر مثبتی دارند.*).

بیشتر بخوانید

راهنمای کامل حساسیت به انسولین [چیست و چگونه بهینه‌سازی شود]

در یک مطالعه موردی روی یک مرد چاق مبتلا به بیماری کلیوی ناشی از دیابت نوع ۲، یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات منجر به معکوس کردن شش سال کاهش عملکرد کلیه، کاهش وزن و بهبود کنترل قند خون شد.*). در حالی که این مطالعه نویدبخش استفاده از رژیم های غذایی کم کربوهیدرات برای نارسایی کلیوی است، مطالعات بهتری با شرکت کنندگان بیشتری باید انجام شود.

تحقیقات محدود در مورد اثرات رژیم های غذایی مختلف بر بیماری کلیوی به دلیل ماهیت سخت توصیه های غذایی برای بیماران مبتلا به بیماری کلیوی است. در حال حاضر، بهترین رژیم غذایی برای فردی که مبتلا به بیماری کلیوی است، باید بر اساس نیازهای آنها شخصی سازی شود.

در نتیجه، به نظر می رسد ارتباط کمی بین کتو و بیماری کلیوی وجود دارد. در واقع، کسانی که کلیه های سالم دارند می توانند انتظار داشته باشند که برخی از مزایای سلامتی مانند بهبود کنترل قند خون و کاهش وزن را تجربه کنند. در حالی که شواهد علمی شواهد کمی از اثرات جانبی رژیم کتو بر سلامت کلیه نشان می دهد، افراد مبتلا به بیماری کلیوی نباید بدون مشورت با نفرولوژیست خود رژیم کتوژنیک را شروع کنند.