پزشکان نوشیدن گهگاهی الکل را برای افرادی که دچار آسیب کبدی هستند، توصیه نمی‌کنند. هیچ میزان ایمنی از مصرف الکل برای افرادی که به سیروز کبدی مبتلا هستند وجود ندارد.
در بیماری سیروز، آسیب واردشده به کبد آن‌قدر پیشرفت کرده که منجر به ایجاد زخم‌های دائمی (فیبروز شدید) در بافت کبد شده است. مصرف مداوم الکل—even به‌صورت گهگاهی—می‌تواند این زخم‌ها را تشدید کرده و شرایط کبد را وخیم‌تر کند. این مسئله حتی در شرایطی صدق می‌کند که علت اولیه سیروز، مصرف الکل نبوده باشد؛ یعنی صرف‌نظر از اینکه الکل دلیل بروز سیروز بوده یا نه، ادامه مصرف آن همچنان خطرناک است.
اگر فردی با وجود داشتن سیروز کبدی، همچنان به مصرف الکل ادامه دهد، ممکن است با عوارض بیشتری روبه‌رو شود، از جمله:
- پیشرفت فیبروز کبدی تا رسیدن به مرحله سیروز کامل
(یعنی گسترش بیشتر بافت زخم و تخریب ساختار طبیعی کبد) - هپاتیت ناشی از مصرف الکل یا التهاب حاد کبد ناشی از الکل
(که می‌تواند منجر به درد شکم، زردی، تب، و ضعف شدید شود) - نارسایی کبد
(مرحله‌ای که در آن کبد دیگر قادر به انجام عملکردهای حیاتی خود مانند تولید پروتئین‌ها و سم‌زدایی نیست)
علاوه بر این، مصرف مداوم الکل با کاهش نرخ بقای بیماران نیز ارتباط دارد. به‌طور خاص، یک مطالعه در سال ۲۰۲۳ که روی ۶۵۰ فرد مبتلا به سیروز مرتبط با الکل انجام شد، نشان داد حتی مصرف مقدار کمی الکل باعث کاهش نرخ بقا در بازه ۵ ساله می‌شود. این یافته به این معناست که مصرف الکل حتی در دوزهای پایین نیز می‌تواند روند مرگ‌ومیر را در این بیماران تسریع کند.
اما قطع کامل مصرف الکل می‌تواند باعث بهبود عملکرد کبد شود، خطر بروز عوارض را کاهش دهد، و حتی طول عمر فرد را افزایش دهد. به همین دلایل است که متخصصان سلامت به‌صورت جدی توصیه می‌کنند که هر فردی که مبتلا به سیروز کبدی است، به‌طور کامل از مصرف الکل پرهیز کند.
اگر ترک الکل برای فردی دشوار باشد، منابع حمایتی در دسترس هستند. گروه‌های حمایتی، برنامه‌های درمانی و داروهایی وجود دارند که می‌توانند به افراد در کاهش یا ترک مصرف الکل کمک کنند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۳ انجام شد نشان داد استفاده از این داروها می‌تواند چشم‌انداز بیماران مبتلا به سیروز مرتبط با الکل را بهبود بخشد. یعنی درمان دارویی، زمانی که با حمایت‌های روان‌شناختی یا رفتاری ترکیب شود، می‌تواند تأثیر مثبتی در کاهش خطر مرگ‌ومیر و عوارض ناشی از سیروز داشته باشد.
برخی از نشانه‌هایی که ممکن است فرد نیاز به حمایت بیشتر برای ترک الکل داشته باشد، عبارت‌اند از:
- دشواری در متوقف کردن افکار مربوط به نوشیدن الکل
(یعنی فرد مرتباً به الکل فکر می‌کند و نمی‌تواند ذهن خود را از آن منحرف کند) - نوشیدن بیشتر یا طولانی‌تر از آنچه در ابتدا قصد داشته
(یعنی فرد کنترل مصرف خود را از دست می‌دهد) - تداخل مصرف یا عوارض بعد از نوشیدن با زندگی روزمره در خانه یا محل کار
(مثلاً کاهش بهره‌وری، غیبت از کار، یا اختلافات خانوادگی) - قرار گرفتن در موقعیت‌های خطرناک هنگام نوشیدن
(مانند رانندگی در حالت مستی، یا رفتارهای پرخطر) - نیاز به مصرف بیشتر برای رسیدن به همان اثر قبلی
(نشانه‌ای از ایجاد تحمل دارویی نسبت به الکل) - تجربه علائم ترک هنگام قطع مصرف الکل، مانند:
تعریق، حالت تهوع، اختلال خواب، خلق پایین یا احساس ناخوشی عمومی
(این علائم نشان‌دهنده وابستگی فیزیکی بدن به الکل هستند)
افراد می‌توانند برای دریافت راهنمایی درباره ترک نوشیدن و دسترسی به حمایت‌های موجود، با پزشک، درمانگر، مشاور یا دیگر متخصصان حوزه سلامت صحبت کنند. این متخصصان می‌توانند به فرد کمک کنند تا مسیر مناسبی برای ترک مصرف الکل انتخاب کرده و در صورت نیاز، به منابع درمانی و حمایتی مناسب دسترسی یابد.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/occasional-drinking-with-cirrhosis