آیا ویتامین C به درمان آکنه کمک می‌کند؟ چگونه بر پوست شما تأثیر می‌گذارد

📅 تاریخ: می 26, 2025✍️ نویسنده:

مقدمه

آکنه یک بیماری شایع پوستی است که هر سال حدود ۵۰ میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می‌دهد. شدت و نوع آکنه می‌تواند متفاوت باشد و درمان آن گاهی چالش‌برانگیز است. به همین دلیل، برخی افراد از روش‌های مکمل مانند ویتامین C در کنار درمان‌های دیگر استفاده می‌کنند.

نقش ویتامین C در سلامت پوست

ویتامین C برای سلامت کلی پوست و بدن ضروری است. این ویتامین ممکن است در کنترل آکنه با کاهش التهاب ناشی از ضایعات پوستی (تورم‌ها)، بهبود جای جوش‌ها و یکنواخت کردن رنگ پوست مؤثر باشد. درک چگونگی عملکرد ویتامین C برای سلامت پوست می‌تواند به شما کمک کند تعیین کنید آیا این ویتامین گزینه مناسبی برای مدیریت آکنه است یا خیر.

ویتامین C می‌تواند سلامت پوست
YakobchukOlena / Getty Images

ویتامین C چگونه آکنه را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

ویتامین C ممکن است به کاهش آکنه کمک کند، زیرا می‌تواند التهاب را کاهش داده، جای جوش‌ها را بهبود بخشد و هایپرپیگمنتیشن یا تیرگی پوست را کاهش دهد. نوعی از ویتامین C به نام سدیم اسکوربیل فسفات (SAP) که در بسیاری از محصولات مراقبت پوستی یافت می‌شود، شناخته شده است که به بهبود و کاهش آکنه کمک می‌کند.

ویتامین C در ترکیب با سایر روش‌های درمانی نیز ممکن است به کاهش و بهبود آکنه کمک کند. به عنوان مثال، استفاده همزمان ویتامین C و میکرونیدلینگ (روشی که با ایجاد سوراخ‌های ریز در پوست، تولید پروتئین‌هایی مثل کلاژن و الاستین را تحریک می‌کند) می‌تواند به کاهش جای جوش‌ها کمک کند. همچنین، درمانی به نام یونتوفورزیس (Iontophoresis) که از جریان‌های الکتریکی برای رساندن ویتامین C به پوست استفاده می‌کند، ممکن است به بهبود هایپرپیگمنتیشن کمک کند.

با این حال، هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است تا مشخص شود ویتامین C به صورت بلندمدت چقدر در درمان آکنه مؤثر است.

ویتامین C و سلامت کلی پوست

ویتامین C برای محافظت و حفظ سلامت پوست و بدن اهمیت زیادی دارد، زیرا:

  • محافظت در برابر آسیب خورشید: ویتامین C می‌تواند از آسیب‌های پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UV) جلوگیری کند. همچنین، این ویتامین از استرس اکسیداتیو که باعث آسیب سلولی می‌شود محافظت کرده و به درمان چین و چروک‌های ایجاد شده به دلیل تابش مکرر آفتاب کمک می‌کند.
  • حمایت از بهبود زخم‌ها: ویتامین C می‌تواند فرایند ترمیم پوست را با کاهش التهاب و افزایش تولید کلاژن تسریع کند.
  • افزایش تولید کلاژن و کاهش نشانه‌های پیری: استفاده موضعی از ویتامین C به تولید کلاژن و الاستین کمک می‌کند که پوست را پر، چروک‌ها را کاهش و خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش می‌دهد. این کار همچنین از بروز علائم پیری زودرس جلوگیری می‌کند.
  • حفظ رطوبت پوست: ویتامین C در تشکیل لایه خارجی پوست نقش دارد و مانع از دست رفتن آب از پوست می‌شود. پژوهش‌ها نشان داده‌اند افرادی که ویتامین C بیشتری مصرف می‌کنند پوست‌شان رطوبت بهتری دارد.
  • بهبود ظاهر پوست: ویتامین C می‌تواند قرمزی را کاهش داده و به یکنواخت‌تر شدن رنگ پوست کمک کند.
بیشتر بخوانید
آنچه باید درباره اونیکولیزیس (جداشدگی ناخن) بدانید

چگونه ویتامین C را برای آکنه استفاده کنیم؟

برای استفاده از ویتامین C به صورت موضعی (مانند سرم)، بهتر است آن را بعد از شستن صورت و قبل از زدن مرطوب‌کننده به پوست بمالید. معمولاً می‌توان سرم ویتامین C را دو بار در روز، با فاصله زمانی حداقل ۸ ساعت، استفاده کرد. استفاده منظم و مداوم از ویتامین C معمولاً بعد از سه ماه باعث بهبود بافت و ظاهر پوست می‌شود.

برای بهترین نتیجه، باید دستورالعمل‌های تولیدکننده را دنبال کنید. معمولاً توصیه می‌شود سرمی با غلظت ۱۰ تا ۲۰ درصد ویتامین C انتخاب کنید؛ زیرا غلظت‌های بالاتر از ۲۰ درصد ممکن است باعث تحریک پوست شوند. همچنین باید سرم در بطری‌های تیره بسته‌بندی شود، چون ویتامین C در معرض نور مستقیم خورشید ناپایدار شده و اثربخشی خود را از دست می‌دهد.

قبل از استفاده از ویتامین C، مشورت با پزشک یا متخصص پوست به خصوص اگر پوست حساسی دارید یا داروهای دیگری برای آکنه مصرف می‌کنید، ضروری است.

تحقیقات محدودی وجود دارد که نشان دهد ویتامین C می‌تواند مستقیماً باعث کاهش آکنه شود، اما به نظر می‌رسد که این ویتامین در کاهش تغییرات رنگی پوست و قرمزی مرتبط با آکنه مفید باشد.

ویتامین C موضعی در مقابل ویتامین C خوراکی

سطح پایین ویتامین C در بدن می‌تواند باعث شود پوست ظاهری پیرتر یا آسیب دیده از نور خورشید پیدا کند. بنابراین، دریافت کافی ویتامین C بخشی مهم از سلامت کلی پوست است.

ویتامین C را می‌توان هم از طریق مصرف خوراکی (غذا یا مکمل‌ها) و هم به صورت موضعی استفاده کرد. مطالعات نشان می‌دهند که استفاده موضعی ویتامین C برای درمان آکنه موثرتر از مصرف خوراکی است، زیرا جذب آن در پوست به صورت موضعی بهتر انجام می‌شود. به همین دلیل پزشکان اغلب از ویتامین C موضعی برای حمایت از بهبود جراحی‌ها و ترمیم بافت‌ها استفاده می‌کنند.

با این حال، همچنان مصرف یک رژیم غذایی غنی از ویتامین C برای کاهش التهاب و سلامت عمومی پوست مهم است. غذاهای غنی از ویتامین C شامل پرتقال، گریپ‌فروت، فلفل، گواوا، جعفری، گل رز وحشی و توت سیاه هستند.

بیشتر بخوانید
13 علت تاول

نکات ایمنی و عوارض احتمالی

ویتامین C استفاده شده روی پوست به طور کلی روزانه ایمن است و می‌تواند همراه با دیگر محصولات مراقبت پوستی مانند ضدآفتاب‌ها و مواد حاوی آلفا هیدروکسی اسید (AHA) مصرف شود. AHAها اسیدهای رایجی هستند که به بهبود چین و چروک‌ها، بافت پوست و یکنواختی رنگ آن کمک می‌کنند.

برخی افراد ممکن است هنگام استفاده از ویتامین C موضعی دچار زردی پوست، روشن شدن موهای ناحیه‌ای یا لکه روی لباس‌ها شوند؛ این‌ها معمولاً به دلیل اکسید شدن ویتامین C در هوا است. افراد حساس یا دارای پوست حساس ممکن است احساس سوزش، قرمزی یا خشکی پوست داشته باشند که استفاده از مرطوب‌کننده‌های با کیفیت می‌تواند کمک‌کننده باشد. عوارض جانبی بسیار نادر شامل کهیر و ضایعات التهابی پوستی است.

قبل از استفاده از ویتامین C بهتر است تست پچ انجام دهید. یعنی مقدار کمی از محصول را روی پوست ناحیه‌ای به اندازه یک چهارم کف دست بمالید و طی ۷ تا ۱۰ روز دوبار در روز آن را بررسی کنید. اگر واکنشی نداشتید، احتمالاً استفاده روی مناطق بزرگ‌تر پوست ایمن است.

خلاصه سریع

ویتامین C می‌تواند سلامت پوست را با افزایش کلاژن، محافظت در برابر آسیب‌های خورشید، کاهش قرمزی، کمک به بهبود زخم‌ها و احتمالاً بهبود آکنه افزایش دهد. به ویژه ویتامین C موضعی می‌تواند آکنه را بهبود بخشد، جای جوش را کاهش دهد و هایپرپیگمنتیشن را کاهش دهد. اگرچه استفاده از ویتامین C به طور کلی ایمن است، مشورت با متخصص پوست به ویژه در صورت داشتن پوست حساس یا درمان‌های دیگر آکنه توصیه می‌شود.

منبع

منابع علمی

  1. American Academy of Dermatology Association. Skin conditions by the numbers.
  2. Sutaria AH, Masood S, Saleh HM, et al. Acne vulgaris. In: StatPearls. StatPearls Publishing; 2025.
  3. Pullar J, Carr A, Vissers M. The roles of vitamin C in skin health. Nutrients. 2017;9(8):866. doi:10.3390/nu9080866
  4. MedlinePlus. Hyperpigmentation 2.
  5. Woolery-Lloyd H, Baumann L, Ikeno H. Sodium L-ascorbyl-2-phosphate 5% lotion for the treatment of acne vulgaris: a randomized, double-blind, controlled trial. J Cosmet Dermatol. 2010;9(1):22-27. doi:10.1111/j.1473-2165.2010.00480.x
  6. Ruamrak C, Lourith N, Natakankitkul S. Comparison of clinical efficacies of sodium ascorbyl phosphate, retinol and their combination in acne treatment. Int J Cosmet Sci. 2009;31(1):41-46. doi:10.1111/j.1468-2494.2008.00479.x
  7. Chawla S. Split face comparative study of microneedling with PRP versus microneedling with vitamin C in treating atrophic post acne scars. J Cutan Aesthet Surg. 2014;7(4):209-212. doi:10.4103/0974-2077.150742
  8. Jaiswal S, Jawade S. Microneedling in Dermatology: A Comprehensive Review of Applications, Techniques, and Outcomes. Cureus. 2024;16(9):e70033. doi:10.7759/cureus.70033
  9. MedlinePlus. Iontophoresis.
  10. Taylor MB, Yanaki JS, Draper DO, Shurtz JC, Coglianese M. Successful short-term and long-term treatment of melasma and postinflammatory hyperpigmentation using vitamin C with a full-face iontophoresis mask and a mandelic/malic acid skin care regimen. J Drugs Dermatol. 2013;12(1):45-50.
  11. Kawashima, S., Funakoshi, T., Sato, Y. et al. Protective effect of pre- and post-vitamin C treatments on UVB-irradiation-induced skin damage. Sci Rep. 2018;8(16199). doi:10.1038/s41598-018-34530-4
  12. Al-Niaimi F, Chiang NYZ. Topical vitamin C and the skin: Mechanisms of action and clinical applications. J Clin Aesthet Dermatol. 2017;10(7):14-17.
  13. Correia G, Magina S. Efficacy of topical vitamin C in melasma and photoaging: A systematic review. J of Cosmetic Dermatology. 2023;jocd:15748. doi:10.1111/jocd.15748
  14. Bechara N, Flood VM, Gunton JE. A systematic review on the role of vitamin c in tissue healing. Antioxidants. 2022;11(8):1605. doi:10.3390/antiox11081605
  15. Boo YC. Ascorbic acid (Vitamin C) as a cosmeceutical to increase dermal collagen for skin antiaging purposes: Emerging combination therapies. Antioxidants. 2022;11(9):1663. doi:10.3390/antiox11091663
  16. Bolke L, Schlippe G, Gerß J, Voss W. A collagen supplement improves skin hydration, elasticity, roughness, and density: Results of a randomized, placebo-controlled, blind study. Nutrients. 2019;11(10):2494. doi:10.3390/nu11102494
  17. Sanadi RM, Deshmukh RS. The effect of Vitamin C on melanin pigmentation – A systematic review. J Oral Maxillofac Pathol. 2020;24(2):374-382. doi:10.4103/jomfp.JOMFP_207_20
  18. Jaros A, Zasada M, Budzisz E, Dębowska R, Gębczyńska‐Rzepka M, Rotsztejn H. Evaluation of selected skin parameters following the application of 5% vitamin C concentrate. J Cosmet Dermatol. 2019;18(1):236-241.
  19. Telang PS. Vitamin C in dermatology. Indian Dermatol Online J. 2013;4(2):143-146. doi:10.4103/2229-5178.110593
  20. Podgórska A, Puścion-Jakubik A, Markiewicz-Żukowska R, Gromkowska-Kępka KJ, Socha K. Acne vulgaris and intake of selected dietary nutrients-A summary of information. Healthcare (Basel). 2021;9(6):668. doi:10.3390/healthcare9060668
  21. Januszewski J, Forma A, Zembala J, et al. Nutritional supplements for skin health-A review of what should be chosen and why. Medicina (Kaunas). 2023;60(1):68. doi:10.3390/medicina60010068
  22. American Academy of Dermatology Association. How to test skin care products.
بیشتر بخوانید
موهای زائد روی پاها: رفع و پیشگیری

مطالب مرتب:

آکنه اینورسا در مقابل آکنه ولگاریس: تفاوت چیست؟
آکنه کتو: آیا رژیم کتوژنیک می تواند باعث آکنه شود؟
دیدگاهتان را بنویسید

کپی رایت © 1403 آردایت. تمامی حقوق برای وبسایت رژیم آنلاین تخصصی دکتر روشن ضمیر (آردایت) محفوظ است.