اسکولیوز و روند درمان آن میتواند با ایجاد درد و همچنین تأثیرگذاری بر تصویر ذهنی فرد از بدن خود، تواناییهای جسمی و تعاملات اجتماعی او همراه باشد. این عوامل، همراه با دلایل دیگر، میتوانند در بروز یا تشدید افسردگی نقش داشته باشند، بهویژه در دوران نوجوانی که افراد بیشتر در معرض تغییرات روانی و جسمی هستند.
پژوهشها حاکی از وجود ارتباطهایی میان اسکولیوز و افسردگی هستند.
اسکولیوز ممکن است باعث دردهای جسمی و تغییرات فیزیکی شود و نیاز به درمانهایی مانند استفاده از بریس (قوزبند) یا جراحی داشته باشد. این عارضه عمدتاً در اواخر دوران کودکی و نوجوانی بروز میکند، زمانی که بسیاری از نوجوانان نسبت به ظاهر خود حساسیت بیشتری دارند و تمایل دارند همانند همسالان خود به نظر برسند.
این مسائل و سایر عوامل میتوانند بر تصویر ذهنی فرد از بدنش و همچنین مشارکت او در فعالیتهای اجتماعی و فیزیکی اثر بگذارند که در نهایت ممکن است موجب بروز یا تشدید افسردگی شوند.
درمانی که پشتیبانی روانپزشکی را نیز شامل شود میتواند به فرد در مدیریت دشواریهای روانی ناشی از اسکولیوز کمک کند.

آیا داشتن اسکولیوز باعث بروز افسردگی میشود؟
داشتن اسکولیوز ممکن است احتمال ابتلای فرد به افسردگی را افزایش دهد.
افرادی که به اسکولیوز مبتلا هستند، احتمال بیشتری برای ابتلا به افسردگی دارند—در واقع طبق پژوهشها، ممکن است دو برابر بیش از جمعیت عمومی در معرض افسردگی باشند. همچنین، احتمال ابتلا به سایر اختلالات روانی مانند اضطراب نیز در آنها بیشتر است.
اسکولیوز میتواند بهصورت غیرمستقیم از راههای مختلف منجر به افسردگی یا تشدید آن شود؛ از جمله محدود کردن تواناییهای فیزیکی فرد، ایجاد دردهای مزمن، و تغییرات فیزیکی ظاهری که ممکن است باعث کاهش عزتنفس و در نتیجه انزوای اجتماعی شوند.
اسکولیوز چیست؟
اسکولیوز به معنی انحنای جانبی ستون فقرات است که معمولاً در اواخر دوران کودکی یا اوایل نوجوانی ظاهر میشود. این انحنا میتواند بهصورت S شکل یا C شکل باشد و ممکن است سمت چپ یا راست ستون فقرات را درگیر کند.
در بسیاری از موارد، اسکولیوز ایدیوپاتیک است؛ به این معنا که پزشکان و دانشمندان علت مشخصی برای بروز آن نمیدانند.
در برخی افراد، این بیماری ممکن است خفیف و بدون علامت باشد، اما در دیگران میتواند موجب درد، اختلال در تنفس و همچنین ایجاد ناهماهنگی در ظاهر بدن شود؛ مانند شانههای نامتقارن یا برآمدگی پشت.
آیا بین اسکولیوز و افسردگی ارتباطی وجود دارد؟
میزان بروز اختلالات روانی در افرادی که مبتلا به اسکولیوز هستند بالا است. یک مطالعه در سال ۲۰۲۴ نشان داد که ۵۸٪ از شرکتکنندگان دارای اسکولیوز گزارش دادهاند که به یکی از اختلالات روانی تشخیص دادهشده مبتلا هستند. این اختلالات شامل افسردگی، اضطراب، اختلال در تصویر بدنی و اختلالات خوردن بودند.
اختلالات روانی
شیوع اختلالات روانی در کودکان و نوجوانان مبتلا به اسکولیوز بسیار بیشتر از جمعیت عمومی است.
بر اساس دادههای مؤسسه ملی سلامت روان ایالات متحده، در سال ۲۰۲۱، حدود ۲۰.۱٪ از نوجوانان بین ۱۲ تا ۱۷ سال یک دوره افسردگی شدید را تجربه کردهاند.
بر اساس گزارش “ائتلاف ملی سلامت روانی”، در سال ۲۰۲۰، از هر ۶ نوجوان آمریکایی، ۱ نفر (یعنی حدود ۱۶.۶۷٪) دچار دورهای از افسردگی شدید بوده و از هر ۱۰ نفر، ۱ نفر (۱۰٪) با یک بیماری روانی جدی روبهرو بوده است.
در مطالعهای در سال ۲۰۲۴ که شامل ۱۶۲ کودک و نوجوان مبتلا به اسکولیوز بود، میزان شیوع اختلالات روانی به شرح زیر گزارش شد:
- افسردگی: ۸۳٪
- اضطراب: ۷۱٪
- اختلال در تصویر بدنی: ۶۲٪
- اختلالات خوردن: ۱۲٪
پژوهشگران این شیوع بالا را به عوامل متعددی نسبت میدهند، از جمله نارضایتی از بدن، محدودیتهای فیزیکی، و عوامل روانشناختی دیگر.
چالشهای درمان
درمان اسکولیوز، همچون خود این بیماری، میتواند منبعی برای ناراحتی روانی و اختلالات سلامت روان باشد.
درمانهای غیرجراحی مانند استفاده از بریس ممکن است نیاز داشته باشد کودکان و نوجوانان روزانه به مدت ۱۲ تا ۲۰ ساعت آن را بپوشند. این مسئله میتواند باعث ایجاد محدودیتهای فیزیکی، احساس انزوا و ترس از طرد شدن از سوی همسالان شود.
جراحی اصلاحی ستون فقرات میتواند در ابتدا تصویر ذهنی بدن را در نوجوانان بهبود ببخشد، اما برخی از افراد ممکن است در بلندمدت همچنان از نارضایتی از بدن خود رنج ببرند.
همچنین، بسیاری از مبتلایان اسکولیوز از جراحی ترس دارند و ممکن است دچار اضطراب و نگرانی نسبت به درد، عوارض جراحی و محدودیتهای فیزیکی پس از عمل شوند.
داستان کورتنی: اسکولیوز و افسردگی
«اگرچه بیشتر دوران زندگیام با افسردگی دستوپنجه نرم کردهام، اما اخیراً تشخیص اسکولیوز نیز به این بار ذهنی و جسمی اضافه شده است. در دوران کودکی برای افسردگی تحت درمان قرار گرفتم، چون تمایلی به خروج از اتاقم نداشتم و همیشه خسته و دردمند بودم. در آن سن کم، کسی متوجه نشد که من مبتلا به سندرم اهلرز-دانلوس و درد مزمن هستم. طبیعتاً، اینکه دردهایم باور نمیشد، به وضعیت افسردهام دامن زد.
زمانی که میخواهم از خانه خارج شوم، مهی از استرس در اطرافم ایجاد میشود. از قبل دچار احساس نگرانی هستم، چون از نحوه حرکت بدنم و اینکه دیگران چه فکری دربارهاش میکنند خوشم نمیآید. ذهنم پر از افکار منفی است: آیا در اجتماع عجیب به نظر میرسم؟ آیا ارزش دارد که بیرون بروم؟ بعد هم باید به جنبههای فیزیکی فکر کنم: آیا جایی برای نشستن هست وقتی کمر و زانوهایم خسته میشوند؟ آیا دیگران عصبانی میشوند اگر مجبور شوم استراحت کنم؟»
پیوند روانشناختی بین اسکولیوز و افسردگی
اسکولیوز میتواند تأثیرات روانشناختی گوناگونی داشته باشد که به مشکلات سلامت روان منجر شود. این تأثیرات شامل مشکلات تصویر بدنی، انزوای اجتماعی و محدودیتهای فیزیکی هستند.
تصویر بدنی و افسردگی
اسکولیوز عمدتاً بین سنین ۱۰ تا ۱۹ سالگی بروز میکند؛ سنی که پژوهشگران آن را دوران پرخطر از نظر بروز مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب میدانند.
مطالعهای در سال ۲۰۲۱ نشان داد که بسیاری از نوجوانان از قبل با مشکلات تصویر بدنی ناشی از تغییرات بلوغ و فشار برای شبیه بودن به همسالان مواجه هستند.
اسکولیوز و درمانهای آن ممکن است باعث تغییرات فیزیکی شوند که این مشکلات را تشدید کنند. پژوهشها حاکی از آن است که نوجوانان مبتلا به اسکولیوز بیشتر از دیگران دچار نارضایتی از ظاهر بدن خود هستند که این نارضایتی میتواند زمینهساز افسردگی شود.
انزوا
برخی از نوجوانان مبتلا به اسکولیوز ممکن است احساس کنند از نظر فیزیکی و عاطفی با همسالان خود تفاوت دارند که این احساس میتواند منجر به انزوا شود. برخی نیز ممکن است بهصورت خودخواسته خود را منزوی کنند، زیرا از طرد شدن میترسند.
پژوهشگران بین انزوای اجتماعی و علائم افسردگی رابطهای دوطرفه یافتهاند. یعنی انزوا میتواند احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش دهد و افسردگی نیز میتواند انزوای اجتماعی را تشدید کند.
محدودیتهای فیزیکی
افراد مبتلا به اسکولیوز ممکن است به دلیل درد، ترس از آسیب، یا کاهش دامنه حرکات دچار محدودیتهای فیزیکی شوند. این امر میتواند احساس محرومیت از فعالیتهای روزمره و اجتماعی ایجاد کرده و منجر به کاهش اعتمادبهنفس شود.
در مواردی، محدودیتهای جسمی میتوانند منجر به احساس شرم یا حقارت نسبت به بدن شوند که این نیز از عوامل خطر ابتلا به افسردگی است.
داستان کورتنی: ادامه
«تفکر بیش از حد چیزی است که از ۱۴ سالگی با کمک درمانگرها روی آن کار کردهام. با این حال، افزایش دردهای جسمی و آسیبهای مکرر به بدنم چیزی است که باید همیشه برایش آماده باشم. پیدا کردن تعادل بین آمادگی داشتن بدون اضطراب و جلوگیری از افسردگی تقریباً غیرممکن است.
به نظرم حمایت عاطفی و کلامی از سوی شریک زندگی، مهمترین عامل است. بعد از آن، باید به خودت محبت کنی، با استفاده از درمان شناختی-رفتاری با ناامیدی مقابله کنی، و مرزهای فیزیکی تعیین کنی—حتی اگر آنها روزبهروز تغییر کنند. یکی از این عوامل حتماً بر دیگری اثر خواهد گذاشت و من پذیرفتهام که این عادلانه نیست.
اما افکار منفی و خودسرزنشی درباره چنین مسائلی، اگر به جای سازگاری در آنها غرق شوی، میتوانند به افسردگی عمیق و مضر منتهی شوند. من باید دائماً با آن افکار منفی درباره خودم و تواناییهای جسمیام بجنگم تا بتوانم زندگی کنم.»
درمان هر دو
بهدلیل شیوع بالای افسردگی و سایر اختلالات روانی در نوجوانان مبتلا به اسکولیوز، برخی پژوهشگران توصیه میکنند که غربالگری روانپزشکی از مراحل اولیه درمان آغاز شود. این رویکرد میتواند باعث شود مراقبتهای درمانی افراد مبتلا به اسکولیوز جنبه روانی نیز پیدا کند.
درمان اسکولیوز بسته به محل، شدت و علت انحنای ستون فقرات متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشاهده و پایش: اگر اسکولیوز خفیف باشد و اسکلت کودک هنوز در حال رشد باشد، پزشک ممکن است فقط آن را زیر نظر بگیرد.
- بریس پشت: در اسکولیوز متوسط، برای کودکان یا نوجوانان در حال رشد، ممکن است استفاده از بریس تجویز شود. بریس میتواند از وخامت انحنا جلوگیری کند.
- فیزیوتراپی: تمرینات کششی و تقویتی میتوانند به بهبود عملکرد عضلات کمک کنند.
- جراحی: در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی باشد؛ مانند فیوژن (جوش دادن مهرهها) یا استفاده از میلههای قابل گسترش که با رشد کودک افزایش طول پیدا میکنند.
درمان افسردگی نیز معمولاً شامل موارد زیر است:
- رواندرمانی: گفتوگو درمانی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) به افراد کمک میکند تا افکار، احساسات و رفتارهای خود را اصلاح کنند.
- دارودرمانی: پزشک ممکن است داروهای ضدافسردگی تجویز کند.
- حمایت اجتماعی: پشتیبانی از سوی خانواده، دوستان یا گروههای حمایتی میتواند حس انزوا را کاهش دهد.
آگاهی از ارتباط بین اسکولیوز و افسردگی میتواند به افراد کمک کند تا به دنبال درمان جامعتری باشند که هم به جسم و هم به روان توجه داشته باشد.
خلاصه
اسکولیوز عمدتاً نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهد—دورانی که افراد بهطور طبیعی در معرض خطر بالاتری برای مشکلات تصویر بدنی و سلامت روان هستند.
تغییرات فیزیکی ناشی از بیماری و محدودیتهای همراه با درمان آن، میتواند نارضایتی از بدن، انزوا، درد و سایر عواملی را ایجاد یا تشدید کند که در نهایت به افسردگی منجر میشوند.
آگاهی از این پیوندها میتواند به افراد کمک کند تا مراقبت مناسب برای هر دو بعد جسمی و روانی دریافت کنند. درمانهایی مانند رواندرمانی و گروههای حمایتی میتوانند به مبتلایان اسکولیوز کمک کنند تا با چالشهای سلامت روانی ناشی از این بیماری بهتر کنار بیایند.