التهاب پنهان: تهدیدی خاموش در پسوریازیس

حتی زمانی که داروها علائم پوستی را برطرف می‌کنند، افراد مبتلا به پسوریازیس همچنان ممکن است در سراسر بدن خود دچار التهابی پنهان باشند که خطر ابتلا به چاقی، بیماری قلبی و مشکلات کبدی را افزایش می‌دهد. این نوع التهاب که به ظاهر دیده نمی‌شود، می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی این بیماران محسوب شود.

بر اساس نتایج یک مطالعه جدید، مشخص شد که حدود یک‌سوم از افرادی که پسوریازیس آن‌ها به‌خوبی کنترل شده بود، همچنان دچار التهاب سیستمیک قابل‌توجهی در بدن خود بودند. این یافته نشان می‌دهد که حتی در نبود علائم پوستی، خطرات ناشی از التهاب درونی همچنان پابرجا است و می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مزمن شود.

نکات کلیدی مطالعه

• یک مطالعه جدید نشان داد حدود ۱ نفر از هر ۳ بیمار با پسوریازیس کنترل‌شده، همچنان التهاب قابل‌توجهی در بدن خود داشتند. این التهاب باقی‌مانده (residual inflammation) ممکن است از دید بالینی پنهان بماند اما از نظر بیوشیمیایی فعال باشد و عوارض مهمی به‌همراه داشته باشد.
• این التهاب پنهان می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمنی مانند دیابت نوع ۲، بیماری‌های کبدی و چاقی را افزایش دهد. این نکته بسیار مهم است چرا که نشان می‌دهد درمان ظاهری پوست کافی نیست و باید به فرآیندهای التهابی درونی توجه ویژه‌ای داشت.
• پیروی از رژیم غذایی سرشار از مواد ضدالتهاب و انجام فعالیت بدنی منظم می‌تواند در کاهش این خطرات مؤثر باشد. سبک زندگی سالم می‌تواند به‌عنوان درمان مکمل برای کاهش التهاب پنهان مورد استفاده قرار گیرد.

التهاب حتی پس از بهبود علائم پوستی باقی می‌ماند

حتی زمانی که افراد مبتلا به پسوریازیس داروهایی مصرف می‌کنند که علائم پوستی آن‌ها را از بین می‌برد، همچنان ممکن است در سراسر بدن خود دچار التهاب‌هایی باشند که با افزایش خطر ابتلا به مشکلات دیگر سلامت در ارتباط است. این موضوع بر اساس مطالعه‌ای جدید مطرح شده که دیدگاه رایج درباره درمان پسوریازیس را به چالش می‌کشد.

محققان داده‌های حدود ۲۰۰ بیمار مبتلا به پسوریازیس را از کشورهای ایالات متحده، اسپانیا و سوئد بررسی کردند که پس از یک سال استفاده از داروهای بیولوژیک، علائم خفیف یا بدون علامتی داشتند. نتایج این بررسی که در ژورنال Investigative Dermatology منتشر شده نشان داد که ۳۶ درصد از شرکت‌کنندگان همچنان دچار نوعی التهاب باقی‌مانده بودند، که می‌تواند به انواع مشکلات سلامت عمومی منجر شود.

التهاب پنهان با چاقی و بیماری کبدی مرتبط است

در مقایسه با افرادی که التهاب باقی‌مانده نداشتند، کسانی که این نوع التهاب را تجربه می‌کردند به‌طور معناداری بیشتر دچار چاقی، چربی اضافی اطراف شکم، و اختلال مزمن کبدی موسوم به بیماری کبد چرب مرتبط با اختلال متابولیک (MASLD) بودند. MASLD ناشی از تجمع چربی در کبد به‌دلیل عملکرد غیرعادی متابولیسم بدن است که به‌طور مستقیم با التهابات مزمن در ارتباط است.

چنین یافته‌هایی نشان می‌دهد که کنترل علائم پوستی به‌تنهایی کافی نیست و بررسی دقیق‌تر عملکرد داخلی بدن، از جمله ارزیابی‌های متابولیکی و کبدی، برای بیماران مبتلا به پسوریازیس ضروری است.

نظر متخصصان درباره التهاب غیرقابل‌مشاهده

دکتر فارانک کامانگار، متخصص پوست و رئیس بخش پوست در مؤسسه پزشکی پال‌آلتو در کالیفرنیا، می‌گوید: «زمانی‌که فردی دارویی مصرف می‌کند که علائم پوستی‌اش را برطرف می‌کند، ما ممکن است تصور کنیم که همه‌چیز برطرف شده است.» اما این فرضیه اشتباه است و خطرناک می‌تواند باشد چرا که درک ناقصی از واقعیت بیماری به‌دست می‌دهد.

او اضافه می‌کند: «با این‌حال، این مطالعه نشان داد که همچنان التهاب غیرقابل‌دیدنی در خون آن‌ها جریان دارد، حتی وقتی که پوست بهتر به‌نظر می‌رسد.» این موضوع حاکی از آن است که درمان ظاهری پوست، تمام داستان بیماری پسوریازیس را بازگو نمی‌کند.

پسوریازیس فقط بیماری پوستی نیست

پسوریازیس یک بیماری مزمن خودایمنی است که باعث ایجاد بثورات پوستی همراه با لکه‌های خارش‌دار و پوسته‌پوسته می‌شود و این علائم اغلب روی زانوها، آرنج‌ها، تنه و پوست سر ظاهر می‌شوند. با این حال، پسوریازیس فقط به پوست محدود نمی‌شود و خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مزمن مانند چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی را نیز افزایش می‌دهد.

علیرغم آن‌که پسوریازیس در ظاهر یک بیماری پوستی به‌نظر می‌رسد، علائم آن در واقع ناشی از التهاب فراگیر در سراسر بدن هستند. پزشکان معمولاً پسوریازیس متوسط تا شدید را با داروهای بیولوژیک قدرتمندی درمان می‌کنند که هدف آن‌ها کاهش این التهاب عمومی است، که در نتیجه آن پوست نیز بهبود می‌یابد.

داروهای بیولوژیک همیشه التهاب را کامل حذف نمی‌کنند

دکتر دانیلو دل‌کامپو، متخصص پوست در کلینیک پوست شیکاگو در ایالت ایلینوی که در این مطالعه حضور نداشت، بیان می‌کند که: «با وجود اثربخشی بالای داروهای بیولوژیک در بهبود علائم و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به پسوریازیس، این داروها هنوز قادر نیستند التهاب را به‌طور کامل از بدن حذف کنند.»

او ادامه می‌دهد: «در عمل بالینی شاهد بیماران زیادی هستم که با وجود کنترل خوب پوست، همچنان با مشکلات متابولیکی مواجه‌اند که ممکن است ناشی از همین التهاب‌های پنهان باشد.» این مسئله نشان می‌دهد که پسوریازیس صرفاً یک بیماری پوستی نیست بلکه یک بیماری سیستمیک است که می‌تواند چندین عضو و سیستم بدن را تحت تأثیر قرار دهد.

تغییرات مثبت سبک زندگی نقش مهمی در کنترل التهاب دارند

این مطالعه البته محدودیت‌هایی دارد؛ از جمله اینکه حجم نمونه آن کم است و فقط به‌مدت یک سال بیماران را پیگیری کرده است. همچنین این احتمال وجود دارد که تأثیر داروهای بیولوژیک بر پوست و التهاب در گذر زمان تغییر کند، بنابراین نمی‌توان نتایج را به‌طور قطعی برای طولانی‌مدت تعمیم داد.

با این وجود، یافته‌ها اهمیت سبک زندگی سالم را حتی زمانی‌که داروهای بیولوژیک به‌خوبی علائم ظاهری پسوریازیس را کنترل می‌کنند، نشان می‌دهند. دکتر دل‌کامپو تأکید می‌کند که درمان دارویی باید با تغییر سبک زندگی همراه باشد تا از پیشرفت مشکلات سیستمیک جلوگیری شود.

راهکارهای پیشنهادی برای کاهش التهاب پنهان

• ورزش منظم و متناسب با شرایط جسمی
• رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد ضدالتهاب مانند میوه‌ها، سبزیجات رنگارنگ، ماهی‌های چرب و روغن زیتون
• حفظ وزن مناسب و پیشگیری از چاقی
• پرهیز از سیگار کشیدن و مصرف بیش‌ازحد الکل

رژیم غذایی مدیترانه‌ای و مدیریت استرس می‌توانند مؤثر باشند

دکتر کامانگار اشاره می‌کند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای، که شامل غذاهایی مانند روغن زیتون، ماهی‌های چرب، سبزیجات رنگارنگ و مغزها می‌شود، می‌تواند به کاهش التهاب پنهان در بیماران مبتلا به پسوریازیس کمک کند. این رژیم با داشتن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و اسیدهای چرب مفید، به بهبود وضعیت متابولیکی و ایمنی بدن کمک می‌کند.

او همچنین تأکید می‌کند که مدیریت استرس نیز می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند، چه از طریق مدیتیشن، یوگا یا هر روش دیگری که برای فرد مفید واقع شود. زیرا استرس مزمن می‌تواند عامل مهمی در تشدید التهاب سیستمیک در پسوریازیس باشد.

پیگیری منظم پزشکی برای بهبود نتایج درازمدت ضروری است

دکتر دل‌کامپو در پایان تأکید می‌کند که: «ضروری است بیماران به‌طور منظم با پزشک عمومی خود ملاقات کنند تا سلامت کلی آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد، چراکه تشخیص زودهنگام و مدیریت بیماری‌های مرتبط می‌تواند تأثیر بسزایی در نتایج بلندمدت داشته باشد.»

او اضافه می‌کند: «در برخی موارد ممکن است من برنامه دارویی بیولوژیک بیمار را تنظیم کنم یا درمان‌های اضافی را در نظر بگیرم، اگر التهاب باقی‌مانده همچنان مسئله‌ساز باشد.» این رویکرد منعطف و ترکیبی می‌تواند به مدیریت بهتر بیماری و جلوگیری از بروز عوارض جدی کمک کند.

منبع