ژنژیویت معمولاً به دلیل عفونت باکتریایی ناشی از رشد بیش از حد پلاک ایجاد می شود. سایر عفونت های ویروسی یا قارچی نیز ممکن است باعث آن شوند. درمان می تواند به شدت بستگی داشته باشد.
ژنژیویت التهاب لثه است که معمولاً در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. اگر درمان نشود، می‌تواند به یک عفونت جدی‌تر به نام پریودنتیت تبدیل شود.
به گفته محققان، التهاب لثه و پریودنتیت از علل اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان است. انجمن دندانپزشکی آمریکا
ژنژیویت معمولاً به دلیل رشد بیش از حد پلاک دندانی ایجاد می شود. علاوه بر رعایت بهداشت نامناسب دندان، عوامل متعددی می تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد، مانند:
- برخی داروها مانند فنی توئین، سیکلوسپورین، مسدود کننده های کانال کلسیم، و پیشگیری از بارداری خوراکی یا تزریقی (این داروها می توانند باعث التهاب لثه شوند یا آن را بدتر کنند، زیرا می توانند منجر به رشد بیش از حد بافت لثه شوند و پلاک را به سختی جدا کنند)
- کمبود شدید ویتامین C (این مورد در ایالات متحده نادر است)
- تغییرات هورمونی، از جمله در دوران بارداری و یائسگی
- سرطان خون
- فلزات سنگین مانند نیکل که در برخی از جواهرات یافت می شود
- قرار گرفتن در معرض بیسموت، که در برخی از لوازم آرایش یافت می شود
برخی از انواع عفونت های لثه که باعث التهاب لثه می شوند وجود دارند که با رشد بیش از حد پلاک ارتباطی ندارند. این موارد عبارتند از:
- برخی از عفونت های ویروسی یا قارچی، مانند برفک
- یک دندان نهفته یا دندانی که به طور کامل بیرون نیامده است (اگر این اتفاق بیفتد، لثه روی دندان می تواند باقی مانده ها را به دام بیاندازد و باعث التهاب لثه شود)
لثه های شما در واقع در نقطه ای پایین تر از لبه های لثه ای که ما می بینیم به دندان ها می چسبند. این یک فضای کوچک به نام شیار را تشکیل می دهد. غذا و پلاک می توانند در این فضا گیر کرده و باعث عفونت لثه یا التهاب لثه شوند.
پلاک یک لایه نازک از باکتری است. به طور مداوم روی سطح دندان شما شکل می گیرد. با پیشروی پلاک، سفت شده و تبدیل به تارتار می شود. هنگامی که پلاک زیر خط لثه گسترش می یابد، می توانید به عفونت لثه مبتلا شوید.
در صورت عدم کنترل، التهاب لثه می تواند باعث جدا شدن لثه از دندان ها شود. این می تواند باعث شود:
- آسیب به بافت نرم و استخوان حمایت کننده از دندان
- دندان لق و ناپایدار شود
- از دست دادن دندان، در صورت پیشرفت عفونت
عوامل زیر عوامل خطر ژنژیویت و پریودنتیت هستند:
- سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
- دیابت
- داروهای خاص مانند:
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- استروئیدها
- داروهای ضد تشنج
- مسدود کننده های کانال کلسیم
- شیمی درمانی
- دندان های کج
- تناسب نامناسب بر روی وسایل دندانپزشکی
- پر کردن شکسته
- بارداری
- عوامل ژنتیکی
- ایمنی سرکوب شده، مانند HIV
بسیاری از مردم از بیماری لثه خود آگاه نیستند. ممکن است ژنژیویت بدون هیچ علامتی باشد. با این حال، موارد زیر می تواند علائم بیماری لثه باشد:
- لثه هایی که قرمز، حساس یا متورم هستند
- لثه هایی که هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خونریزی می کنند
- لثه هایی که از دندان شما جدا شده اند
- لق شدن دندان ها
- تغییر در نحوه قرارگیری دندان های شما هنگام گاز گرفتن (مال اکلوژن)
- چرک بین دندان ها و لثه ها
- درد هنگام جویدن
- دندان های حساس
- پروتزهای جزئی که دیگر مناسب نیستند
- نفس بدبو که بعد از مسواک زدن از بین نمی رود
اگر فکر می کنید ممکن است بیماری لثه داشته باشید، مهم است که با دندانپزشک تماس بگیرید، زیرا هنوز در مراحل اولیه قابل برگشت است. در صورت داشتن علائم بیماری لثه با دندانپزشک تماس بگیرید. علائم اولیه معمولا لثه هایی هستند که قرمز، متورم شده و به راحتی خونریزی می کنند.
ژنژیویت چگونه تشخیص داده می شود؟
در طول معاینه دندانپزشکی، لثه های شما با یک خط کش کوچک کاوش می شود.
- این پروب راهی برای بررسی التهاب است.
- هر جیب اطراف دندان شما را اندازه می گیرد. عمق معمولی ۱ تا ۳ میلی متر است.
- دندانپزشک شما همچنین ممکن است برای بررسی از دست دادن استخوان، اشعه ایکس را تجویز کند.
در مورد عوامل خطر بیماری لثه و همچنین علائم خود با دندانپزشک خود صحبت کنید. این می تواند به تشخیص ژنژیویت کمک کند. اگر التهاب لثه وجود داشته باشد، ممکن است به متخصص پریودنتیست معرفی شوید. پریودنتیست دندانپزشکی است که در درمان بیماری های لثه تخصص دارد.
برای درمان التهاب لثه باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، باید سیگار را کاهش دهید و اگر با این بیماری زندگی می‌کنید، دیابت خود را مدیریت کنید. ترک سیگار ممکن است دشوار باشد، اما یک پزشک می تواند به ایجاد یک برنامه ترک سیگار کمک کند که برای شما مفید باشد.
درمان های دیگر عبارتند از:
- تمیز کردن عمیق دندان
- داروهای آنتی بیوتیک
- عمل جراحی
تمیز کردن دندان
چندین تکنیک وجود دارد که می توان از آنها برای تمیز کردن عمیق دندان ها بدون جراحی استفاده کرد. همه آنها پلاک و جرم را از بین می برند تا از تحریک لثه جلوگیری کنند:
- مقیاس بندی. جرم گیری دندان ها تارتار را از بالا و پایین خط لثه از بین می برد.
- برنامه ریزی ریشه. این کار لکه های زبر را صاف می کند و پلاک و تارتار را از سطح ریشه پاک می کند.
- لیزرها. این درمان ممکن است تارتار را با درد و خونریزی کمتری نسبت به جرمگیری و صاف کردن ریشه از بین ببرد.
داروها
برای درمان بیماری لثه می توان از تعدادی دارو استفاده کرد:
- دهانشویه ضد عفونی کننده حاوی کلرهگزیدین می تواند برای ضد عفونی کردن دهان استفاده شود.
- تراشه های ضد عفونی کننده با زمان انتشار حاوی کلرهگزیدین را می توان پس از کاشت ریشه در جیب قرار داد.
- میکروسفرهای آنتی بیوتیکی ساخته شده با مینوسیکلین را می توان پس از جرم گیری و صاف کردن در جیب ها قرار داد.
- آنتی بیوتیک های خوراکی می تواند برای درمان نواحی مداوم التهاب لثه استفاده شود.
- داکسی سایکلینیک آنتی بیوتیک، می تواند به جلوگیری از آسیب آنزیم ها به دندان کمک کند.
عمل جراحی
اگر التهاب لثه شما شدید باشد، به خصوص اگر باعث از دست دادن لثه یا بافت استخوانی شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. انواع جراحی لثه که توسط پریودنتیست انجام می شود عبارتند از:
- جراحی فلپ جراحی فلپ روشی است که در آن لثه ها به سمت عقب بلند می شوند در حالی که پلاک و تارتار از پاکت های عمیق تر برداشته می شود. سپس لثه ها در جای خود بخیه می شوند تا به خوبی در اطراف دندان قرار گیرند.
- پیوند استخوان و بافت. زمانی می توان از پیوند استفاده کرد که دندان ها و فک شما بیش از حد آسیب دیده باشد که التیام نیابد.
- در جراحی پیوند لثه از بافت سقف دهان برای پوشاندن ریشه دندان استفاده می شود. این به جلوگیری از از دست دادن لثه و استخوان اضافی کمک می کند.
- برای پیوند استخوان، پزشک شما با روشی شبیه به جراحی فلپ شروع می‌کند، اما برای تشویق بدن شما به بازسازی استخوان از دست رفته فک، پیوند استخوان قرار می‌دهد.
- افزایش طول تاج دندان برخی از افراد مبتلا به التهاب لثه ممکن است دارای بافت لثه اضافی باشند. در این صورت، پریودنتیست می تواند لثه و بافت استخوانی شما را تغییر دهد تا دندان های شما بیشتر نمایان شود. این ممکن است قبل از انجام برخی روش‌های زیبایی یا ترمیمی روی دندان‌ها نیز ضروری باشد.
بهداشت دهان و دندان مناسب و مداوم می تواند از بیماری لثه جلوگیری کند. این شامل:
- مراجعه منظم به دندانپزشک
- مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید
- هر روز نخ دندان بکشید
یک رژیم غذایی متعادل برای دستیابی و حفظ سلامت دندان نیز مهم است.
شرایط بهداشتی مرتبط با بیماری لثه
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) و موسسه ملی تحقیقات دندانپزشکی و جمجمه صورت گزارش دهید که بیماری پریودنتال با افزایش خطر ابتلا به موارد زیر مرتبط است:
- دیابت
- بیماری قلبی
- سکته
- بیماری ریه
همچنین خطر به دنیا آوردن نوزاد نارس یا کم وزن را افزایش می دهد.
اگرچه بیماری لثه با این شرایط سلامتی مرتبط است، اما نشان داده نشده است که آنها را ایجاد کند. تحقیقات بیشتری برای تعیین مشخصات این انجمن مورد نیاز است.
