برای برخی افراد، افزایش وزن می تواند دشوار باشد.
با وجود تلاش برای دریافت کالری بیشتر، کمبود اشتها مانع از رسیدن آنها به اهدافشان می شود.
برخی به مکمل های افزایش وزن مانند راسیپ روی می آورند. این یک شربت ویتامینی است که به طور فزاینده ای محبوب است و ادعا می شود با افزایش اشتها به افزایش وزن کمک می کند.
این دارو ایرانی است و تحقیقاتی در خصوص آن وجو ندارد آما نمونه ای خارجی آن به نام آپتامین وجود دارد که در اینجا این را مقایسه خواهیم کرد.

راسیپ و آپتامین
آپتامین یک شربت ویتامینی است که به عنوان مکمل افزایش وزن به بازار عرضه می شود . این توسط TIL Healthcare PVT، یک شرکت داروسازی مستقر در هند توسعه یافته است.
طبق برچسب های تولیدی، ۱ قاشق چایخوری (۵ میلی لیتر) شربت آپتامین حاوی:
- سیپروهپتادین هیدروکلراید: 2 میلی گرم
- ال-لیزین هیدروکلراید: 150 میلی گرم
- پیریدوکسین (ویتامین B6) هیدروکلراید: 1 میلی گرم
- تیامین (ویتامین B1) هیدروکلراید: 2 میلی گرم
- نیکوتین آمید (ویتامین B3): ۱۵ میلی گرم
- دکسپانتنول (شکل جایگزین ویتامین B5): 4.5 میلی گرم
شربت راسیپ یک نوع محلول خوراکی ایرانی است که از سیپروهپتادین هیدروکلراید، لووکارنیتین، ال-لیزین هیدروکلراید، ویتامین B1، ویتامین B6 و ویتامین B12 تشکیل شده است و با بهبود اشتها به افزایش وزن کمک میکند. در جدول زیر میتوانید مقدار این ترکیبات را در پنج میلیلیتر شربت راسیپ مشاهده کنید:
ترکیبات | مقدار |
سیپروهپتادین هیدروکلراید | ۲ میلیگرم |
لووکارنیتین | ۱۲۲/۳ میلیگرم |
ال-لیزین هیدروکلراید | ۱۲۰ میلیگرم |
ویتامین B1 | ۰/۵ میلیگرم |
ویتامین B6 | یک میلیگرم |
ویتامین ۱۲ یا سیانوکوبالامین | ۲۵ میکروگرم |
همانگونه که مشخص است این دو بسیار شبیه به هم هستند. و همانطور که عنوان شد در خصوص شربت راسیپ تحقیقاتی و دستوراتی توسط FDAوجود ندارد اما در مورد آپتامین وجود دارد که ادامه در خصوص آن صحبت می شود.
ادعا می شود ترکیب لیزین، ویتامین ها و سیپروهپتادین به افزایش وزن کمک می کند، اگرچه تنها مورد آخر نشان داده شده است که به طور بالقوه اشتها را به عنوان یک عارضه جانبی افزایش می دهد ( ۱ ، ۲ ).
با این حال، سیپروهپتادین هیدروکلراید عمدتا به عنوان یک آنتی هیستامین استفاده می شود، نوعی دارویی که علائم آلرژی مانند آبریزش بینی، خارش، کهیر و آبریزش چشم را با مسدود کردن هیستامین کاهش می دهد، ماده ای که بدن در هنگام واکنش آلرژیک می سازد ( ۳ ).
آپتامین به صورت شربت و قرص موجود است. شربت به طور کلی حاوی ویتامین ها و لیزین است، در حالی که قرص ها فقط حاوی سیپروهپتادین هیدروکلراید هستند.
این مکمل به دلیل نگرانی های ایمنی و اثربخشی توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید نشده است و فروش آن در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر غیرقانونی است ( ۴ ).
با این وجود، برخی از وب سایت های کوچک همچنان به فروش غیرقانونی اپتامین ادامه می دهند.
سیپروهپتادین چگونه کار می کند؟
اگرچه مشخص نیست که چگونه این ماده اشتها را افزایش می دهد، چندین نظریه وجود دارد.
اول، به نظر می رسد سیپروهپتادین هیدروکلراید سطوح فاکتور رشد شبه انسولین (IGF-1) را در کودکان کم وزن افزایش می دهد. IGF-1 نوعی هورمون است که با افزایش وزن مرتبط است ( 5 ).
علاوه بر این، به نظر می رسد که روی هیپوتالاموس، بخش کوچکی از مغز شما که اشتها، مصرف غذا، هورمون ها و بسیاری از عملکردهای بیولوژیکی دیگر را تنظیم می کند، عمل می کند ( منبع ).
با این حال، مطالعات بیشتری برای درک اینکه چگونه سیپروهپتادین هیدروکلراید ممکن است اشتها را افزایش داده و منجر به افزایش وزن شود، مورد نیاز است.
علاوه بر این، شربت آپتامین و راسیپ حاوی اسید آمینه l-lysine است که در مطالعات حیوانی با افزایش اشتها مرتبط است. با این وجود، مطالعات انسانی مورد نیاز است ( ۷ ).
آیا برای افزایش وزن موثر است؟
اگرچه تحقیقات در مورد آپتامین و راسیپ و افزایش وزن وجود ندارد، اما چندین مطالعه نشان داد که سیپروهپتادین هیدروکلراید، ماده اصلی آن، ممکن است به افزایش وزن در افرادی که اشتهای خود را از دست داده اند و در معرض خطر سوء تغذیه هستند، کمک کند .
علاوه بر این، یک مطالعه ۱۲ هفته ای بر روی ۱۶ کودک و نوجوان مبتلا به فیبروز کیستیک (یک اختلال ژنتیکی که ممکن است با کاهش اشتها همراه باشد) اشاره کرد که مصرف روزانه سیپروهپتادین هیدروکلراید منجر به افزایش قابل توجه وزن در مقایسه با دارونما ( ۱ ) شده است.
مروری بر ۴۶ مطالعه روی افراد با شرایط مختلف نشان داد که این ماده به خوبی تحمل می شود و به افزایش وزن افراد کم وزن کمک می کند. با این حال، به افراد مبتلا به بیماری های پیشرونده، مانند HIV و سرطان کمکی نکرد ( ۸ ).
در حالی که سیپروهپتادین ممکن است برای افرادی که در معرض سوء تغذیه هستند مفید باشد، می تواند منجر به افزایش وزن بیش از حد در افراد دارای اضافه وزن یا افراد دارای وزن سالم شود.
به عنوان مثال، مطالعه ای روی ۴۹۹ نفر از جمهوری دموکراتیک کنگو نشان داد که ۷۳ درصد از شرکت کنندگان از سیپروهپتادین سوء استفاده می کردند و در معرض خطر چاقی بودند ( ۹ ).
به طور خلاصه، در حالی که سیپروهپتادین هیدروکلراید ممکن است به افزایش وزن افراد کم وزن کمک کند، ممکن است افراد عادی را در معرض خطر چاقی قرار دهد، که یک مشکل مهم در سراسر جهان است.
آیا اپتامین و راسیپ قانونی است؟
فروش آپتامین در بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده غیرقانونی است. اما راسیپ در ایران قانونی است.
به این دلیل که حاوی سیپروهپتادین هیدروکلراید است، یک آنتی هیستامین که به دلیل نگرانی های ایمنی فقط با نسخه در ایالات متحده در دسترس است. استفاده نادرست از این ماده ممکن است باعث پیامدهای جدی مانند نارسایی کبد و مرگ شود ( ۹ ۱۰ ).
علاوه بر این، Apetamin توسط FDA تأیید یا تنظیم نشده است، به این معنی که محصولات Apetamin ممکن است واقعاً حاوی آنچه در برچسب ذکر شده باشد ( ۱۱ ، ۱۲ ) نباشد.
FDA به دلیل نگرانی های ایمنی و اثربخشی، هشدارها و اخطارهای تشنجی را در مورد واردات اپتامین و سایر شربت های ویتامین حاوی سیپروهپتادین صادر کرده است ( ۴ ).
عوارض جانبی احتمالی اپتامین و راسیپ
آپتامین نگرانی های ایمنی زیادی دارد و در بسیاری از کشورها غیرقانونی است، به همین دلیل است که فروشگاه های معتبر در ایالات متحده آن را نمی فروشند.
با این حال، مردم از طریق وبسایتهای کوچک، فهرستهای طبقهبندیشده و رسانههای اجتماعی موفق به دریافت آپتامین وارداتی غیرقانونی میشوند.
راسیپ هم که بدون نسخه در ایران بفروش می رسد.
نگرانی اصلی این است که حاوی سیپروهپتادین هیدروکلراید است، دارویی که فقط با نسخه تجویز می شود و با عوارض جانبی مختلفی مرتبط است، از جمله ( ۹ ):
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- لرزش
- تحریک پذیری
- تاری دید
- حالت تهوع و اسهال
- سمیت و نارسایی کبد
علاوه بر این، می تواند با الکل، آب گریپ فروت و بسیاری از داروها از جمله داروهای ضد افسردگی، داروهای بیماری پارکینسون و سایر آنتی هیستامین ها تداخل داشته باشد ( ۳ ).
از آنجا که آپتامین به طور غیرقانونی به ایالات متحده وارد می شود، توسط FDA تنظیم نمی شود. بنابراین، ممکن است حاوی انواع یا مقادیر متفاوتی از مواد تشکیل دهنده باشد که در برچسب ذکر شده است ( ۱۲ ).
با توجه به غیرقانونی بودن آن در ایالات متحده و سایر کشورها و همچنین اثرات نامطلوب آن، باید از مصرف این مکمل خودداری کنید.
درعوض، اگر مشکلی در افزایش وزن دارید یا شرایط پزشکی که اشتهای شما را کاهش می دهد، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید تا مطمئن ترین و موثرترین گزینه درمانی را تعیین کنید.
خلاصه
آپتامین و راسیپ شربت ویتامینی هستند که ادعا می شود به افزایش وزن کمک می کنند.
حاوی سیپروهپتادین هیدروکلراید، یک آنتی هیستامین فقط با نسخه است که ممکن است اشتها را افزایش دهد.
فروش آپتامین در ایالات متحده و جاهای دیگر غیرقانونی است. به علاوه، FDA آن را تنظیم نمی کند و اخطارهای توقیف و هشدار واردات صادر کرده است.
اما در ایران راسیپ بفروش می رسد.
اگر به دنبال افزایش وزن هستید، به جای تکیه بر مکمل های غیرقانونی، با یک متخصص تغذیه و ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید تا یک برنامه ایمن و موثر متناسب با نیازهای شما ایجاد کنند.