دیستونی چیست؟

دیستونی نوعی حرکت غیرارادی است که می تواند نشانه ای از بیماری عصبی یا عارضه جانبی برخی داروها باشد. این حرکات می تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند و باعث ناراحتی فیزیکی شود.

برای برخی از افراد مبتلا به دیستونی، ظاهر حرکات می تواند باعث خجالت یا حواس پرتی شود. دیستونی خطرناک یا تهدید کننده زندگی نیست، اما می تواند کیفیت زندگی را مختل کند. درمان های پزشکی می تواند به کاهش دیستونی کمک کند.

در این مقاله انواع دیستونی، علائم، علل، تشخیص، درمان و پیش آگهی و نحوه مقابله با آن بحث خواهد شد.

انواع دیستونی

شایع ترین انواع دیستونی کانونی یا سگمنتال است. دیستونی کانونی ناحیه کوچکی از بدن مانند دست را درگیر می کند. دیستونی سگمنتال ممکن است ناحیه بزرگتری مانند کل بازو را درگیر کند.

دیستونی اغلب بیش از یک ناحیه از بدن را درگیر می کند، اما لازم نیست حرکات در هر ناحیه از بدن همزمان رخ دهد. اصطلاح این دیستونی چند کانونی است.

برخی از انواع دیستونی عبارتند از:

• دیستونی دهانه رحم (تورتیکولی) گردن را تحت تاثیر قرار می دهد.
• بلفارواسپاسم هر دو چشم را تحت تاثیر قرار می دهد.
• حنجره دیستونی باعث ایجاد مشکل در تولید صدا می شود.
• دیستونی عمومی بسیاری از نواحی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.
• همیدیستونی یک طرف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.

علائم دیستونی

دیستونی یک حرکت غیرارادی یا مجموعه ای از حرکات است که می تواند برای چند ثانیه تا چند دقیقه در یک زمان یا بیشتر طول بکشد. حرکات یکسان ممکن است به طور مکرر هر روز تکرار شوند.

برخلاف تشنج، حرکات دیستونیک به سرعت در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه عود نمی کنند. دیستونی با هیچ تغییری در هوشیاری یا آگاهی همراه نیست.

علائم دیستونی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• چرخش یک طرف صورت، یک دست یا یک پا
• وضعیت طولانی پلک ها، صورت، بازو، دست، پا یا پا
• دنباله ای از حرکات غیر ارادی که ممکن است شامل چرخش، امتداد یا خم شدن بخشی از بدن باشد.

این اثرات به طور غیرارادی رخ می دهد و می تواند الگویی مانند ارتباط با زمان خواب یا دوز دارو وجود داشته باشد.

علل

شرایطی که باعث آسیب به مناطقی از مغز می شود که با واسطه حرکات فیزیکی ارادی درگیر هستند ممکن است منجر به دیستونی شود. این به ویژه با تغییرات در عقده های قاعده ای که در ساقه مغز قرار دارد مرتبط است.

برخی از شرایط پزشکی و عوامل خطر می توانند منجر به دیستونی شوند، اما گاهی اوقات ممکن است بدون علت قابل شناسایی رخ دهد.

برخی از شرایطی که می تواند منجر به دیستونی شود عبارتند از:

• بیماری پارکینسون: یک وضعیت پیشرونده که در آن سلول های مغزی تولید کننده دوپامین می میرند
• داروها: به ویژه داروهایی که اختلالات روانپزشکی را درمان می کنند
• فلج مغزی: وضعیتی که در بدو تولد وجود دارد و بر ارتباط مغز با ماهیچه ها تأثیر می گذارد
• آسیب مغزی در اثر سکته مغزی یا ضربه به سر
• مولتیپل اسکلروزیس: یک اختلال خود ایمنی که در آن سیستم ایمنی به غلاف محافظ اعصاب در مغز، نخاع و چشم حمله می کند.
• تومور در مغز
• بیماری ویلسون: اختلال متابولیسم مس که بر کبد و مغز تأثیر می گذارد
• سندرم رت: یک بیماری عصبی رشدی
• عوامل ژنتیکی: به ویژه جهش هایی که در ژن DYT1 شناسایی شده اند

این شرایط می تواند باعث ایجاد اختلال در تولید، انتشار یا پاسخ به آن شود انتقال دهنده های عصبی (پیام رسان های شیمیایی بین سلول های عصبی) که حرکت را کنترل می کنند.

دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که به ویژه با کنترل حرکات مرتبط است. نقص در تولید دوپامین یا پاسخگویی اغلب با دیستونی همراه است.

تشخیص

دیستونی بر اساس سابقه پزشکی علائم و همچنین معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. گاهی اوقات آزمایش های تشخیصی برای شناسایی علت دیستونی ضروری است که می تواند به تعیین بهترین گام ها برای درمان علائم و بیماری زمینه ای کمک کند.

هنگامی که برای ارزیابی شکایات حرکتی خود می روید، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی از شما سؤالاتی در مورد دفعات، زمان، عوامل محرک، نوع حرکات و قسمت هایی از بدن که حرکات بر آنها تأثیر می گذارد، می پرسد.

معاینه فیزیکی شما شامل یک معاینه عصبی جامع خواهد بود. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما را مشاهده می‌کند تا ببیند آیا در طول معاینه فیزیکی خود دچار حرکات غیرارادی می‌شوید یا خیر. ممکن است لزوماً آنها را در طول ویزیت پزشکی خود نداشته باشید، بسته به تعداد دفعات آنها.

ارائه دهنده شما تون عضلانی، قدرت عضلانی، رفلکس ها، احساس و توانایی راه رفتن شما را ارزیابی می کند. برخی از انواع دیستونی با تغییراتی در این جنبه های معاینه فیزیکی همراه است.

آزمایش تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، که می تواند تومورها، سکته مغزی یا سایر تغییرات ساختاری در مغز را تشخیص دهد.
• آزمایش خون، که ممکن است تغییرات ژنتیکی مرتبط با دیستونی را شناسایی کند

رفتار

دارو گاهی اوقات می تواند دیستونی را درمان کند، اما روش های مداخله ای معمولا موثرتر هستند و عوارض جانبی کمتری دارند. گاهی اوقات، فیزیوتراپی ممکن است به شما در مقابله کمک کند، اما دیستونی را به طور کامل درمان نمی کند.

اگر دیستونی به عنوان یک عارضه جانبی دارویی رخ دهد، ممکن است تنظیمات دارویی لازم باشد. با این حال، زمانی که دارو برای درمان یک اختلال زمینه‌ای مانند یک وضعیت سلامت روان ضروری باشد، این می‌تواند مشکل باشد.

داروهای خوراکی، مانند شل‌کننده‌های عضلانی یا داروهایی که بر سطح دوپامین تأثیر می‌گذارند، ممکن است به کاهش دیستونی کمک کنند، اما عوارض جانبی ممکن است غیرقابل تحمل باشد و برخی می‌توانند باعث دیسکینزی دیررس شوند.

رویه ها

برخی از مداخلات می توانند از انقباض غیرارادی عضله جلوگیری کنند. به طور معمول، روش‌های مدیریت دیستونی زمانی مفیدتر هستند که عضله درگیر موضعی باشد و نه زمانی که چندین نواحی در سراسر بدن درگیر حرکت دیستونی هستند.

روش هایی که می توانند برای کمک به درمان دیستونی استفاده شوند عبارتند از:

• تزریق سم بوتولینوم: این مداخله ای است که در آن فلج عضلانی برای جلوگیری از حرکت غیرارادی تزریق می شود. این درمان معمولا چند ماه طول می کشد و ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد.
• عصب کشی: این یک مداخله جراحی است که در آن عصب برای جلوگیری از حرکات غیر ارادی و احتمالاً برای جلوگیری از درد به طور دائم قطع می شود.
• تحریک الکتریکی: در طول این درمان، ممکن است برای مقابله با شلیک عصب مشکل‌ساز و انقباض عضلانی، تحریک الکتریکی روی پوست سر اعمال شود.
• تحریک عمیق مغز: برای برخی از افراد مبتلا به دیستونی، ممکن است دستگاهی در مغز کاشته شود تا تحریک الکتریکی ایجاد کند که می تواند به کاهش یا جلوگیری از حرکات غیر ارادی کمک کند.

پیش بینی

معمولا دیستونی به خودی خود از بین نمی رود. دیستونی اغلب نشانه ای از بیماری های زمینه ای است یا به عنوان یک عارضه جانبی دارو رخ می دهد. دارو می تواند آن را درمان کند، و گاهی اوقات، تعدیل در داروی مسبب می تواند منجر به رفع کامل دیستونی شود.

با این حال، دیستونی برطرف نمی شود مگر اینکه درمان شود یا علت اصلی آن مدیریت شود.

مقابله

زندگی با دیستونی می تواند بسیار چالش برانگیز باشد. جدای از مدیریت پزشکی، فیزیوتراپی و تنظیم سبک زندگی می تواند به فرد کمک کند تا زندگی روزمره خود را مدیریت کند.

راه های مقابله عبارتند از:

• به زمان‌هایی از روز که دیستونی بدتر می‌شود توجه داشته باشید و از فعالیت‌هایی که نیاز به مهارت فیزیکی قابل توجهی دارند در آن زمان‌ها اجتناب کنید.
• فعالیت بدنی منظم را طبق دستور فیزیوتراپ یا کاردرمانگر خود ادامه دهید تا اثرات مضری را که می تواند در اثر عدم فعالیت بدنی ایجاد شود، مانند انقباض عضلانی، آتروفی عضلانی (کوچک شدن) و چاقی را تجربه نکنید.
• اگر درد ناشی از دیستونی خود را تجربه می کنید، در مورد درمان های درد با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید. اینها می تواند شامل داروهای خوراکی بدون نسخه یا تجویزی، کرم های موضعی یا ماساژ باشد. سایر مداخلات پزشکی برای درمان درد ممکن است شامل تزریق داروهای مسکن یا شل‌کننده‌های عضلانی باشد.
• اگر دیستونی شما در رفت و آمد ایمن و کارآمد و انجام کارهایی که روزانه باید انجام دهید را برای شما دشوار می کند، از دستگاه های حرکتی استفاده کنید. این ممکن است شامل کمک هایی مانند بریس یا واکر باشد که توسط یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی و فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر توصیه می شود.

با گذشت زمان، اگر یک بیماری زمینه ای پیشرونده باعث ایجاد آن شده باشد، دیستونی می تواند بدتر شود. گاهی اوقات، دیستونی ممکن است با دارو بهبود یابد. در صورت تغییر مکان یا شدت حرکات در طول سال‌ها، ممکن است برای مقابله با دیستونی به تغییراتی در سبک زندگی نیاز داشته باشید.

خلاصه

دیستونی نوعی حرکت غیرارادی است که در آن بدن حالت غیرارادی پایداری به خود می گیرد. اغلب ناشی از دارو یا آسیب مغزی است. دیستونی می تواند ناراحت کننده باشد و در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند.

درمان‌هایی برای دیستونی وجود دارد، از جمله داروها و روش‌های خاصی که می‌تواند به جلوگیری از حرکات غیرارادی کمک کند.