فراموشی نوعی از دست دادن حافظه است. برخی از افراد مبتلا به فراموشی در ایجاد خاطرات جدید مشکل دارند. دیگران نمی توانند حقایق یا تجربیات گذشته را به خاطر بیاورند. افراد مبتلا به فراموشی معمولاً علاوه بر مهارت های حرکتی، از هویت خود نیز آگاهی دارند.
از دست دادن حافظه خفیف بخشی طبیعی از افزایش سن است. از دست دادن قابل توجه حافظه یا ناتوانی در ایجاد خاطرات جدید ممکن است نشان دهنده وجود یک اختلال فراموشی باشد.
علامت اولیه فراموشی از دست دادن حافظه یا ناتوانی در ایجاد خاطرات جدید است. اگر فراموشی دارید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- مشکل در یادآوری حقایق، رویدادها، مکان‌ها یا جزئیات خاص (که می‌تواند از آنچه امروز صبح خورده‌اید تا نام رئیس‌جمهور فعلی را شامل شود)
- اختلال در توانایی یادگیری اطلاعات جدید
- گیجی
- ناتوانی در تشخیص مکان ها یا چهره ها
- confabulation، که در آن مغز شما به طور ناخودآگاه خاطرات دروغین را اختراع می کند تا شکاف های حافظه را پر کند
شما همچنان مهارت های حرکتی خود را حفظ خواهید کرد، مانند توانایی راه رفتن، و همچنین تسلط به هر زبانی که صحبت می کنید.
انواع مختلفی از فراموشی وجود دارد، از جمله موارد زیر:
فراموشی رتروگراد
وقتی فراموشی رتروگراد دارید، خاطرات موجود و قبلی را از دست می دهید.
این نوع فراموشی معمولاً بر خاطراتی که اخیراً شکل گرفته است تأثیر می گذارد. خاطرات قدیمی تر، مانند خاطرات دوران کودکی، معمولاً کندتر تحت تأثیر قرار می گیرند.
شرایطی مانند زوال عقل باعث فراموشی تدریجی رتروگراد می شود.
فراموشی جلورونده
وقتی فراموشی انتروگراد دارید، نمی توانید خاطرات جدیدی ایجاد کنید.
این اثر می تواند موقتی باشد. به عنوان مثال، شما می توانید آن را در هنگام خاموشی ناشی از مصرف زیاد الکل تجربه کنید.
همچنین می تواند دائمی باشد. اگر ناحیه ای از مغز که به نام هیپوکامپ شناخته می شود آسیب دیده باشد، می توانید آن را تجربه کنید. هیپوکامپ شما نقش مهمی در شکل گیری خاطرات بازی می کند.
فراموشی جهانی گذرا (TGA)
فراموشی جهانی گذرا (TGA) یک وضعیت ناشناخته است. اگر آن را ایجاد کنید، سردرگمی یا آشفتگی را تجربه خواهید کرد که به طور مکرر در طی چند ساعت می آید و می رود.
ممکن است چند ساعت قبل از حمله از دست دادن حافظه را تجربه کنید و احتمالاً هیچ خاطره ماندگاری از این تجربه نخواهید داشت.
دانشمندان فکر می کنند که TGA در نتیجه فعالیت های تشنج مانند یا انسداد مختصر رگ های خونی مغز شما رخ می دهد. بیشتر در افراد میانسال و مسن رخ می دهد.
فراموشی نوزادی یا دوران کودکی
اکثر مردم نمی توانند ۳ تا ۵ سال اول زندگی را به خاطر بیاورند. این پدیده رایج فراموشی نوزادی یا دوران کودکی نامیده می شود.
فراموشی تجزیه ای
هنگامی که دچار فراموشی تجزیه ای هستید، در به خاطر سپردن اطلاعات مهم در مورد خودتان، مانند نام، سابقه شخصی، یا خانواده و دوستان مشکل دارید.
فراموشی تجزیه ای ممکن است ناشی از یک رویداد آسیب زا یا استرس زا باشد، مانند درگیری یا قربانی شدن در یک جنایت. معمولاً به طور ناگهانی رخ می دهد و ممکن است چند دقیقه، ساعت یا روز طول بکشد. در موارد نادر، ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد.
فراموشی پس از سانحه (PTA)
بر اساس تحقیقات ، اکثر افرادی که به دلیل آسیب مغزی در بیمارستان بستری می شوند، فراموشی پس از ضربه (PTA) را تجربه می کنند .
PTA ممکن است پس از یک دوره بیهوشی رخ دهد. شما بیدار هستید، اما ممکن است رفتاری عجیب داشته باشید و صحبت کنید که شبیه خودتان نیست. ممکن است نتوانید رویدادهای چند دقیقه یا ساعت قبل را به خاطر بسپارید.
مدت زمانی که PTA طول می کشد ممکن است نشان دهنده شدت آسیب مغزی باشد. به گفته هدوی ، یک موسسه خیریه اختصاص داده شده به بازماندگان آسیب مغزی، PTA ممکن است کمتر از ۱ ساعت برای ترومای خفیف یا بیش از ۲۴ ساعت برای آسیب مغزی شدید ادامه یابد.
فراموشی ناشی از دارو
این نوع از دست دادن حافظه ممکن است هنگام مصرف داروهای خاصی رخ دهد.
برخی از داروهایی که ممکن است باعث فراموشی شوند به شرح زیر است:
- بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام (زاناکس) و کلردیازپوکساید (لیبریوم)
- داروهای آرام بخش مانند زولپیدم (Ambien) و زوپیکلون (Imovane)
- داروهای بیهوشی عمومی مانند پنتوباربیتال سدیم (نمبوتال سدیم) و فنوباربیتال
- داروهای تجاوز به عنف خرما مانند فلونیتترازپام (روهیپنول) و کتامین
فراموشی ناشی از دارو معمولاً موقتی است. به ویژه در افراد مسن که ممکن است داروهای مختلفی مصرف کنند مشهود است.
فراموشی دلایل مختلفی دارد.
زوال عقل
تصور می شود که مکان یک حافظه در مغز شما به سن آن بستگی دارد.
برای از دست دادن خاطرات قدیمی، باید زوال مغزی گسترده داشته باشید. این می تواند ناشی از بیماری آلزایمر یا سایر اشکال زوال عقل باشد.
افراد مبتلا به زوال عقل معمولاً ابتدا خاطرات اخیر خود را از دست می دهند و خاطرات قدیمی را طولانی تر نگه می دارند.
در مورد علائم زوال عقل بیشتر بدانید.
آنوکسی
کاهش سطح اکسیژن همچنین می تواند بر کل مغز شما تأثیر بگذارد و منجر به از دست دادن حافظه شود. این حالت آنکسی نامیده می شود. اگر آنکسی به اندازه کافی شدید نباشد که باعث آسیب مغزی شود، از دست دادن حافظه می تواند موقتی باشد.
آسیب به هیپوکامپ
هیپوکامپ بخشی از مغز و سیستم لیمبیک است که مسئول حافظه است. فعالیت های آن شامل تشکیل خاطرات، سازماندهی خاطرات و بازیابی آنها در صورت نیاز است.
سلول‌های هیپوکامپ از تشنه‌ترین و شکننده‌ترین سلول‌های مغز شما هستند. آنها به راحتی توسط بی اکسیژنی و سایر تهدیدات مانند سموم مختل می شوند.
وقتی هیپوکامپ شما آسیب دیده باشد، در ایجاد خاطرات جدید مشکل خواهید داشت. اگر هیپوکامپ شما در هر دو نیمه مغز شما آسیب دیده باشد، می توانید به فراموشی کامل آنتروگراد مبتلا شوید.
جراحت سر
صدمات ضربه‌ای به سر و همچنین سکته مغزی، تومورها و عفونت‌ها نیز می‌توانند باعث آسیب به مغز شوند. این آسیب می تواند شامل مشکلات حافظه دائمی باشد.
ضربه مغزی معمولاً خاطرات ساعت‌ها، روزها یا هفته‌های قبل و بعد از آسیب را مختل می‌کند.
مصرف الکل
مصرف کوتاه مدت الکل می تواند باعث خاموشی شود. این یک شکل موقتی از فراموشی انتروگراد است.
اختلال مصرف طولانی مدت الکل می تواند باعث سندرم Wernicke-Korsakoff شود، یک اختلال مغزی که منجر به از دست دادن تدریجی حافظه به دلیل کمبود ویتامین B1 (تیامین) می شود. اگر به این وضعیت مبتلا شوید، در ایجاد خاطرات جدید مشکل خواهید داشت اما ممکن است از آن آگاه نباشید.
تروما یا استرس
تروما یا استرس شدید نیز می تواند باعث فراموشی تجزیه ای شود. با این وضعیت، ذهن شما افکار، احساسات یا اطلاعاتی را که بیش از حد غرق در کنترل آنها نیستید، رد می کند.
نوع خاصی از فراموشی تجزیه ای به نام فوگ تجزیه ای می تواند منجر به سفر یا سرگردانی غیرمنتظره شود. همچنین می تواند منجر به فراموشی در مورد شرایط سفر و همچنین فراموشی سایر جزئیات زندگی شما شود.
درمان تشنج الکتریکی (ECT)
اگر درمان تشنج الکتریکی (ECT) را برای افسردگی یا سایر شرایط دریافت می کنید، ممکن است هفته ها یا ماه ها قبل از درمان فراموشی رتروگراد را تجربه کنید.
همچنین ممکن است فراموشی انتروگراد را تجربه کنید که معمولاً در عرض ۴ هفته پس از درمان برطرف می شود.
اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کرده باشید، ممکن است بیشتر به فراموشی مبتلا شوید:
- سابقه حملات میگرن
- عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی مانند فشار خون بالا یا کلسترول بالا
- آسیب مغزی یا جراحی
- سکته
- استرس عاطفی
افرادی که فراموشی حتی خفیف دارند ممکن است کیفیت زندگی خود را کاهش دهند. به دلیل دشواری یادآوری خاطرات قبلی و ایجاد خاطرات جدید، ممکن است انجام کارهای روزمره و فعالیت های اجتماعی چالش برانگیز باشد.
در برخی موارد، خاطرات از دست رفته قابل بازیابی نیستند.
افراد مبتلا به فراموشی شدید ممکن است نیاز به نظارت شبانه روزی داشته باشند.
فراموشی را می توان توسط پزشک یا متخصص مغز و اعصاب تشخیص داد. آنها با پرسیدن سوالاتی در مورد از دست دادن حافظه شما و همچنین سایر علائمی که ممکن است داشته باشید، شروع می کنند.
آنها ممکن است از یکی از اعضای خانواده یا مراقب خود بخواهند که در ارزیابی آنها کمک کند، زیرا ممکن است شما نتوانید پاسخ سؤالات آنها را به خاطر بسپارید.
همچنین ممکن است پزشک از تست های شناختی برای بررسی حافظه شما یا دستور سایر آزمایش های تشخیصی استفاده کند.
به عنوان مثال، ممکن است از MRI یا سی تی اسکن برای بررسی علائم آسیب مغزی استفاده کنند.
آنها ممکن است از آزمایش خون برای بررسی کمبودهای تغذیه ای استفاده کنند که می تواند بر عملکرد شناختی تأثیر بگذارد، مانند سطوح ناکافی ویتامین B1، ویتامین B12 (کوبالامین)، یا ویتامین D.
آزمایش خون همچنین می تواند عفونت هایی را نشان دهد که می تواند باعث از دست دادن حافظه شود، مانند بیماری لایم، HIV یا سیفلیس.
برای درمان فراموشی، پزشک بر روی علت زمینه ای بیماری شما تمرکز می کند.
فراموشی ناشی از مواد شیمیایی، به عنوان مثال از الکل، می تواند از طریق سم زدایی برطرف شود. هنگامی که دارو از سیستم شما خارج شود، احتمالاً مشکلات حافظه شما فروکش خواهد کرد.
فراموشی ناشی از ضربه خفیف سر ممکن است بدون درمان در عرض چند دقیقه یا چند ساعت برطرف شود . فراموشی ناشی از آسیب شدید سر ممکن است تا ۱ هفته طول بکشد. در موارد نادر، فراموشی ناشی از آسیب بسیار شدید سر ممکن است تا ماه‌ها ادامه داشته باشد .
فراموشی ناشی از زوال عقل اغلب غیر قابل درمان است. با این حال، پزشک شما ممکن است داروهایی را برای حمایت از یادگیری و حافظه تجویز کند، مانند دونپزیل (Aricept)، گالانتامین (Razadyne ER)، یا ریواستیگمین (Exelon).
اگر از دست دادن حافظه مداوم دارید، پزشک ممکن است کاردرمانی را توصیه کند . این نوع درمان می تواند به شما در یادگیری اطلاعات جدید و مهارت های حافظه برای زندگی روزمره کمک کند. درمانگر شما همچنین می تواند به شما یاد دهد که چگونه از ابزارها و تکنیک های حافظه برای سازماندهی اطلاعات استفاده کنید تا بازیابی آن آسان تر شود.
این عادات سالم می تواند خطر سیاهی، صدمات سر، زوال عقل، سکته مغزی و سایر علل بالقوه از دست دادن حافظه را کاهش دهد:
- از مصرف زیاد الکل یا مواد مخدر خودداری کنید.
- هنگام انجام ورزش هایی که شما را در معرض خطر بالای ضربه مغزی قرار می دهد، از روسری محافظ استفاده کنید.
- هنگام سفر با وسیله نقلیه از کمربند ایمنی استفاده کنید.
- فورا عفونت ها را درمان کنید تا به مغز شما سرایت نکنند.
- اگر مسن‌تر هستید، چشم‌های خود را سالانه معاینه کنید و از پزشک یا داروساز خود در مورد داروهای تجویز شده که ممکن است باعث سرگیجه شوند، سوال کنید. این می تواند به جلوگیری از سقوط کمک کند.
- در طول زندگی خود از نظر ذهنی فعال باشید. به عنوان مثال، در کلاس‌ها شرکت کنید، مکان‌های جدید را کشف کنید، کتاب‌های جدید بخوانید و بازی‌های چالش برانگیز ذهنی انجام دهید.
- در طول زندگی خود از نظر بدنی فعال باشید.
- از یک رژیم غذایی سالم برای قلب، شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های کم چرب استفاده کنید. این به جلوگیری از سکته مغزی و سایر مشکلات قلبی عروقی که ممکن است باعث فراموشی شود کمک می کند و همچنین مواد مغذی را برای ارتقای سلامت مغز شما فراهم می کند.
- هیدراته بمانید. تحقیقات نشان می دهد که حتی کم آبی خفیف می تواند بر عملکرد مغز، به ویژه در زنان، تأثیر منفی بگذارد.