اختلال دوقطبی یک اختلال روانی است که تغییرات شدیدی در خلق و خو و رفتار بیمار پدید میآورد. وجود چنین فردی در میان اعضای خانواده چالشهای زیادی را ایجاد میکند و نیاز به همراهی، راهنمایی، تشویق برای درمان و همدلی اعضای خانواده با بیمار دارد.
بیماران دوقطبی چون در دورههای افسردگی و هیجانی شدیدی به سر میبرند، باید مورد حمایت قرار گیرند و شرایط آنها توسط اعضای خانواده درک شود. باتوجهبه چالشهای زندگی افراد دوقطبی، حمایت روحی، جسمی و عاطفی از این بیماران، آنها را در مسیر کنترل و بهبودی سریعتر پیش میبرد.
چالشهای زندگی با فرد دوقطبی
افراد دوقطبی از همان ابتدا با تغییرات خلق و خو، تغییر در میزان انرژی، میزان فعالیت و تغییر در الگوی خواب مواجه میشوند. این تغییرات رفتهرفته حالت شیدایی و روان پریشی را به بیمار میدهد؛ بهگونهای که بیماران مبتلا به دوقطبی، برای برخی از اطرافیان تبدیل به فردی غیرقابل پیشبینی و بدخلق میشوند.
یکی از مهمترین چالشهای زندگی با فرد مبتلا به اختلال دوقطبی ، استرس و اضطراب است. اضطرابی که با احساس گناه و تنشهای زیادی همراه شده و در صورت عدم کنترل، آرامش سایر اعضای خانواده را سلب میکند. همچنین عصبانیت، ترس و درماندگی از دیگر چالشهای خانواده فرد مبتلا به دوقطبی است. البته جای نگرانی وجود ندارد؛ زیرا با درمان اختلالات دوقطبی میتوان افراد را به زندگی عادی برگرداند.
با فرد مبتلا به بیماری دوقطبی چطور رفتار کنیم؟
بیماری دوقطبی یک اختلال روانی است و کسی در ایجاد آن دخیل نیست. چنین افکار بیهودهای، تنها پروسه درمان را برای مبتلایان دوقطبی دشوارتر میسازد. آنچه که اهمیت دارد، این است که شما بهعنوان یک همراه و یک دوست نحوه رفتار با افراد دوقطبی را بدانید و تنشهای ذهن و روان این افراد را کاهش دهید. راهکارهای زیر چندین نکته طلایی برای رفتار با افراد مبتلا به اختلال دوقطبی هستند.
درک و آگاهی از بیماری
اولین راهکار، درک و آگاهی از بیماری دوقطبی است. اینکه این بیماری چه آثار و پیامدهایی دارد؟ اینکه افراد دوقطبی چه رفتاری از خود نشان میدهند؟ کسب اطلاعات کامل در این رابطه میتواند عوامل تحریک شیدایی بیمار را از بین ببرد. همچنین به مدیریت بیماری کمک شایانی میکند.
داشتن گوش شنوا
خیلی پیش میآید که مبتلایان بیماری دوقطبی در مورد چالشهای زندگی خود با شما صحبت کنند. بهجای اینکه ناصح خوبی باشید، سعی کنید شنونده خوبی باشید. درواقع شما با گوش شنوای خود حامی افراد مبتلا به دو قطبی خواهید بود. در این صورت فرد خود یاد میگیرد که خلق و خو و رفتار درست چیست و چگونه باید آن را بروز دهد. از طرفی دیگر، شنونده بودن نوعی احساس امنیت به همراه دارد و حس راحتی را به فرد مقابل شما میدهد.
ارتباط توأم با احترام
یک بیمار دو قطبی بیش از هر چیزی به صبوری و احترام اطرافیان خود نیاز دارد. صبر و شکیبایی شما، بیمار را برای شکست و چالشهای مسیر درمان آماده میکند. چنین واکنشی نسبتبه رفتارهای اشتباه افراد دوقطبی، ارتباطات با آنها را نیز سادهتر خواهد کرد.
تشویق برای مراجعه به پزشک و درمان
رفتار دیگری که در مواجهه با بیماران دوقطبی ستودنی است، تشویق آنهاست؛ تشویق برای مراجعه به یک پزشک و آغاز دوره درمان. با این افراد صحبت کنید که یک تیم درمانی متخصص چگونه بر خلق و خوی درست آنها تاثیر میگذارد. همچنین در مورد آثار و پیامدهای مراجعه به پزشک و درمان اختلال دوقطبی صحبت کنید. پس از جلب رضایت بیمار، بهدنبال بهترین تیم درمانی باشید. گروه روانپزشکی و روانشناسی ویان میتواند مشکلات افراد دوقطبی را سریعا تشخیص داده و و به درمان هرچه سریعتر بیماران کمک کند.
همراهی با بیمار در روند درمان
همین که در قرارهای ملاقات بیمار دوقطبی با پزشک شرکت کنید یا حتی اینکه در هر زمان با او صحبت کنید و همراه او باشید، میتواند تغییرات مثبتی در زندگی بیمار ایجاد کند. تغییراتی که گاه سرعت روند درمان را افزایش میدهد و گاه چالشهای بزرگ زندگی مبتلایان دوقطبی را از بین میبرد.
داشتن برنامهریزی
غیرقابل پیشبینی بودن یکی از ویژگیهای بارز اختلالاتی همچون دوقطبی است. درمان این بیماری با برنامهریزیهای قبلی باعث میشود هنگام مواجهه با رفتارهای ناشایست دستپاچه نشوید. مثلا، زمانی که افکار خودکشی به سر بیمار میزند یا دوران شیدایی طی میشود، برنامهریزی باعث واکنش درست شما بهعنوان همراه و آرامش هرچه بیشتر ذهن بیمار خواهد شد.
پذیرش محدودیتهای بیماران دوقطبی
شما باید به این درک برسید که بیمار دوقطبی توان کنترل رفتار خود را ندارد. او نمیتواند خود را به آسانی از افسردگی بیرون بکشد. در دوران شیدایی نیز نمیتواند خویشتنداری کند. گفتن جملاتی همچون «خودت را کنترل کن» باعث اذیت و آزار بیمار دوقطبی و تشدید علائم خواهد شد.
کاهش استرس در محیط
استرس و اضطراب همچون سم است و اختلال دوقطبی را شدت میدهد. به هر میزان تنش و استرس از محیط زندگی بیمار دوقطبی دور باشد، به همان میزان آرامش روان این افراد افزایش پیدا میکند. از بیمار سوال کنید که چگونه میتوانید او را کمک کنید یا کارهایش را بهصورت داوطلبانه انجام دهید. این کارهای به ظاهر ساده تا حد زیادی استرس را از ذهن بیماران دور میکند.
وقتی فرد مبتلا به اختلال دوقطبی از شما دوری کرد، چه باید کرد؟
ممکن است افرادی از اعضای خانواده شما پس از صحبت در مورد دوقطبی، از شما دوری کنند. در چنین شرایطی بهترین کار کدام است؟ آیا باید او را به حال خود رها کنیم؟ آیا ما هم باید از بیمار دوری کنیم و تنهایش بگذاریم؟ خیر، این کارها کمکی به درمان بیماری دوقطبی نخواهد کرد. اگرچه درمان این افراد دشوار است؛ اما غیرممکن نیست.
اولین کاری که باید انجام دهید، همدلی است. از فرد مبتلا سوال کنید کسی است که قابل اعتماد وی باشد؟ اگر پاسخی دریافت نکردید، میتوانید او را برای درمان تشویق کنید. کمک گرفتن از دکتر درمان اختلال دوقطبی در تهران در چنین مواقعی توصیه میشود.
چنانچه صحبت کردن و همدلی با افراد دوقطبی نتیجهای غیرقابل انتظار و خطرناک داشت، بهتر است آن را به زمان دیگری موکول کنید. نکته مهم عدم رها کردن بیماران دوقطبی به حال خویش است؛ زیرا این کار زندگی آنها را به زوال و نابودی میکشد و ذهن پریشان آنها را آشفتهتر میکند.
جملاتی که نباید به شخص دچار اختلال دوقطبی بگوییم!
بیماران دوقطبی بهدلیل اوضاع نابسامان ذهنی خود، به برخی از جملات واکنش شدیدی نشان میدهد. بیایید یک بار برای همیشه با آگاهی کامل، از به زبان آوردن جملات نادرست نزد این بیماران خودداری کنیم. برای این کار باید جملات نادرست در مواجهه با بیماران اختلال دوقطبی را بدانید:
- فقط شلوغش میکنی و مشکلی نداری.
- میتوانی بدون کمک پزشک این بیماری را شکست دهی.
- هرچه که تو را نکشد، از تو انسان قویتری خواهد ساخت.
- تو جنون داری و دیوانه هستی.
- الان همانند یک آدم روانی برخورد میکنی.
- به نظر فردی عادی هستی و مشکل خاصی نداری.
این جملات نهتنها تاثیرات مثبتی بر خلق و خوی فرد بیمار ندارند، بلکه روزبهروز او را ضعیفتر از قبل میکنند.
کلام آخر
بیماران دوقطبی بیمارانی با اوضاع روان نابسامان هستند و نیاز به رفتار درست دارند. آگاهی از بیماری و اختلالات ذهنی این افراد، احترام به آنها و حمایت از آنها میتواند در درمان بیماری موثر باشد. اگر نگران عزیز خود هستید، پس باید تکنیکهای رفتار با افراد مبتلا به اختلالات دوقطبی را بدانید. درنهایت او را تشویق کنید تا زیر نظر بهترین دکتر اختلال دوقطبی در تهران درمان شود. درمان بهموقع میتواند یک فرد را از اوج شیدایی و افسردگی به زندگی ایدهآل باز گرداند.
ممنون از اطلاعات مفید و بسیار کاربردی که ارایه دادید