گلیسیرین خوراکی با خواص نرم کنندگی، مرطوب کنندگی، شیرین کنندگی و خواص مفید دیگر، اهمیت بالایی در صنعت و زندگی روزمره دارد. این ماده نه تنها در صنایع مختلفی مانند آرایشی بهداشتی، نساجی، دارویی، صنایع غذایی و غیره کاربرد دارد، بلکه در محصولات مراقبت پوستی نیز به کار گرفته میشود. اما مسئله اینجاست که برای استفاده از این ترکیب فوقالعاده باید با نحوه مصرف گلیسیرین خوراکی آشنا بود. در این نوشته به بررسی کامل «نحوه مصرف گلیسیرین خوراکی» خواهیم پرداخت و اطلاعات لازم را به شما ارائه خواهیم کرد تا بتوانید به راحتی از این ماده در شرایط مختلف استفاده کنید.
روشهای مختلف مصرف گلیسیرین دارویی
گلیسیرین خوراکی در اشکال مختلفی عرضه میشود که هر کدام از این فرمها میتواند بنا به شرایط فردی مصرفکننده انتخاب شود. مهمترین اشکال مصرف گلیسیرین خوراکی عبارتند از :
شربت گلیسیرین
استفاده از شربت گلیسیرین به دلیل جذب فوری در بدن، سریعترین اثر را در درمان مشکلات گوارشی و سایر مشکلات مربوط به سلامتی بدن که مرتبط با این ماده است را دارد. این شکل از گلیسیرین به راحتی مصرف میشود و طعم شیرین آن باعث میشود که استفاده از آن برای بسیاری از افراد به ویژه کودکان راحتتر و با چالشی کمتری همراه باشد.
قرص گلیسیرین
گلیسیرین به صورت قرص نیز در دسترس است. این نوع از مصرف برای افرادی که طعم شربت را نمیپسندند یا در موقعیتهایی که حمل شربت دشوار است، گزینه بهتری به شمار میرود. معمولا از قرص گلیسیرین تنها در شرایط مربوط به درمان مشکلات گوارشی مانند یبوست استفاده میشود.
پودر و کپسول
گلیسیرین به صورت پودر یا کپسول نیز موجود است که این نوع از مصرف برای کسانی که نیاز به دوز دقیقتری دارند و باید حتما طبق تجویز پزشک جلو بروند، توصیه میشود.
مقدار و دوز مناسب برای مصرف گلیسیرین خوراکی
گلیسیرین خوراکی در درمان مشکلات مختلف گوارشی، به ویژه یبوست، به عنوان یک ملین طبیعی کاربرد دارد. اما برای اینکه مصرف این ماده تاثیرگذار باشد و عوارض جانبی ایجاد نکند، رعایت دوز مصرفی مناسب ضروری است که با هم در این بخش دوز مصرفی مورد نیاز برای سنین مختلف و در شرایط متفاوت را بررسی میکنیم:
دوز مصرفی شربت گلیسیرین برای بزرگسالان
برای درمان یبوست، معمولا ۱۰ تا ۲۰ میلیلیتر شربت گلیسیرین در روز کافی است. این مقدار باید بسته به شدت مشکل و تجویز پزشک تنظیم شود. به طور معمول، توصیه میشود که این شربت را با معده خالی مصرف کنید تا اثر آن سریعتر مشاهده شود.
دوز مصرفی شربت گلیسیرین برای کودکان
هر چند که مصرف گلیسیرین خوراکی باید مطابق تجویز پزشک باشد، اما این حساسیت در مورد دوز مصرفی کودکان به مراتب بیشتر از بزرگسالان است. مصرف گلیسیرین خوراکی برای کودکان زیر دو سال بایستی حتما تحت نظر پزشک انجام گیرد، چرا که دوز نادرست میتواند منجر به مشکلات گوارشی و سایر عوارض احتمالی برای کودک شود. با این حال در حالت کلی برای کودکان بالای دو سال، معمولا مصرف ۵ تا ۱۰ میلیلیتر گلیسیرین به عنوان ملین پیشنهاد میشود.
دوز مصرفی قرص گلیسیرین
علاوه بر شربت، گلیسیرین خوراکی به صورت قرص نیز تجویز میشود. برخلاف شربت، مقدار دقیقی برای مصرف قرص گلیسیرین ارائه نمیشود؛ چرا که دوز مصرفی این دارو از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این وجود بسته به نیاز و مقدار ماده فعال موجود در هر قرص (برحسب میلیگرم) ممکن است ۱ تا ۲ عدد قرص تجویز شود.
با وجود تمامی این توضیحات دقت کنید که به هیچ وجه خودسرانه اقدام به مصرف قرص یا شربت گلیسیرین براساس مقادیر ارائه شده در این مطلب نکنید و حتما در خصوص نحوه مصرف گلیسیرین خوراکی برای مصارف دارویی از پزشک متخصص راهنمایی بگیرید.
نکات مهم در مصرف گلیسیرین خوراکی
قبل از اقدام به خرید گلیسیرین از نوع دارویی این ماده، برای مصرف ایمن و بهرهمندی از فواید آن، رعایت چند نکته ضروری است:
- مصرف با آب: گلیسیرین به دلیل خاصیت مرطوبکنندگی، میتواند باعث کاهش آب بدن شود. بنابراین، برای جلوگیری از کمآبی، مصرف آن همراه با آب فراوان توصیه میشود.
- مطالعه بروشور: قبل از شروع درمان با دارویی که حاوی گلیسیرین خورکی است، بروشور دارو را که در داخل بسته دارو قرار دارد، به طور کامل و با دقت مطالعه کنید. توصیه میکنیم بدون مطالعه بروشور مصرف دارو را شروع نکنید؛ چراکه در بروشور نکات مصرف به همراه عوارض احتمالی ناشی از مصرف داروی حاوی گلیسیرین خوراکی شرح داده میشود.
- عدم مصرف بیش از حد: گلیسیرین خوراکی، اگر بیش از حد مصرف شود، میتواند منجر به اسهال، درد شکم و ناراحتیهای گوارشی شود. بنابراین، همیشه باید مقدار مشخص شده توسط پزشک یا داروساز را رعایت کرد.
- مشاوره با پزشک: قبل از شروع مصرف گلیسیرین، به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا داروهای دیگری مصرف میکنید، حتما با پزشک مشورت کنید. این کار از بروز عوارض احتمالی جلوگیری میکند و باعث تاثیرگذاری اصولی دارو برای بدن میشود. دقت کنید که مصرف گلیسیرین در دوران بارداری و شیردهی باید تحت نظر پزشک انجام شود.
- احتیاط در مصرف کودکان: برای کودکان زیر دو سال، مصرف گلیسیرین خوراکی توصیه نمیشود، مگر اینکه پزشک متخصص با توجه به وضعیت موجود و شرایط پیش آمده دارویی حاوی گلیسیرین خوراکی با دوز استاندارد و معمول تجویز کند. همچنین در نظر داشته باشید که برای کودکان بالاتر از دو سال، دوز مصرفی گلیسیرین خوراکی باید با دقت انتخاب شود.
- اجتناب از مصرف خودسرانه: مقدار مصرف گلیسیرین دارویی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا با توجه به وضعیت خشکی پوست، آسیبهای پوستی و وضعیت سلامت بدنی بایستی دارو مطابق با تجویز پزشک مصرف شود. بنابراین توصیه میکنیم از کم و زیاد کردن خودسرانه دارو اجتناب کنید.
- مراجعه به پزشک در صورت بروز عوارض: اگر پس از مصرف قرص یا داروی حاوی گلیسیرین اثر نتیجه بخشی پس از گذشت مدت زمان به خصوصی از دوره مصرف دارو را مشاهده نکردید و یا وضعیت سلامتیتان بدتر شد، در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
توصیههای پزشکی برای مصرف ایمن گلیسیرین خوراکی
برای اطمینان از مصرف ایمن گلیسیرین خوراکی، همواره باید دستورالعملهای پزشک یا داروساز را دنبال کنید. در ادامه به برخی از نکات مهم پزشکی در رابطه با نحوه مصرف گلیسیرین خوراکی اشاره میکنیم:
- مقدار مصرف را دقیقا رعایت کنید: برای جلوگیری از عوارض جانبی، باید مقدار مصرفی گلیسیرین را دقیقا مطابق با دستور پزشک رعایت کنید.
- از داروی گلیسیرین خوراکی طولانی مدت استفاده نکنید: مصرف گلیسیرین خوراکی نباید به صورت طولانیمدت انجام شود. چون ممکن است برای رودهها وابستگی ایجاد کند و اثرات منفی به جا بگذارد.
- در صورت بروز عوارض، مصرف داروی حاوی گلیسیرین خوراکی را قطع کنید: اگر پس از مصرف گلیسیرین علائم خاصی مانند درد شدید شکم یا خونریزی مشاهده کردید، باید مصرف آن را متوقف کرده و فورا به پزشک مراجعه کنید.
چه مواقعی باید مصرف گلیسیرین خوراکی را متوقف کرد؟
اگرچه گلیسیرین خوراکی برای درمان یبوست و مشکلات گوارشی مفید است، اما در صورت بروز برخی علائم خاص باید مصرف آن را متوقف کرد. برخی از علائم که نشاندهنده نیاز به قطع مصرف گلیسیرین هستند عبارتند از:
- درد شدید شکم یا کرامپهای شدید
- اسهال مداوم و غیرقابل کنترل
- تهوع و استفراغ
- خشکی و کمآبی بدن
عوارض جانبی و نکات احتیاطی
مصرف گلیسیرین خوراکی برای بیشتر افراد بیخطر است، اما در برخی موارد ممکن است باعث عوارضی مانند سردرد، سرگیجه، نفخ، حالت تهوع و اسهال شود. افرادی که دچار بیماریهای خاص مانند دیابت، بیماری کلیوی یا مشکلات قلبی هستند، باید قبل از مصرف این ماده با پزشک مشورت کنند.
همچنین، زنان باردار و شیرده باید با احتیاط بیشتری از گلیسیرین استفاده کنند، زیرا اطلاعات کافی در مورد ایمنی این ماده در این شرایط وجود ندارد.
نتیجه گیری
گلیسیرین خوراکی با خواص و کاربردهای متعدد، تاثیر زیادی در درمان مشکلات گوارشی و برخی از معضلات مربوط به سلامت انسان دارد. به همین دلیل بایستی به صورت ایمن و با رعایت نکات مصرفی مطابق با تجویز پزشک، از این ماده استفاده کرد. دقت کنید که مصرف گلیسیرین خوراکی نباید خودسرانه انجام گیرد و لازم است علاوه بر مطالعه بروشور دارو، طبق تجویز پزشک عمل کرد تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.