همه‌چیز درباره ترک کوکائین: علائم، مدت زمان، درمان و راه‌های دریافت کمک

کوکائین چیست و چگونه وابستگی ایجاد می‌کند؟

کوکائین یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی است که برخی افراد به‌صورت تفریحی از آن استفاده می‌کنند. اگر فردی به‌طور منظم از کوکائین استفاده کند و سپس مصرف آن را متوقف نماید، ممکن است دچار علائم ترک شود.

این ماده از برگ‌های گیاه کوکا استخراج می‌شود و به‌دلیل اثرات شدید بر عملکرد مغز، پتانسیل ایجاد وابستگی و اعتیاد را دارد. کوکائین باعث افزایش سطح دوپامین در مغز می‌شود و می‌تواند موجب تغییرات خلقی و انرژی شود، از جمله احساس شادی شدید، هوشیاری روانی بالا، تحریک‌پذیری و حتی پارانویا.

ترک کوکائین به چه معناست؟

اصطلاح «ترک» به مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی گفته می‌شود که فرد دچار وابستگی یا اعتیاد به یک ماده هنگام کاهش یا توقف ناگهانی مصرف آن تجربه می‌کند. ترک کوکائین نیز در همین دسته قرار می‌گیرد و می‌تواند فرآیندی دشوار و چالش‌برانگیز باشد.

اگر فردی به‌طور مکرر یا در دوزهای افزایشی کوکائین مصرف کند، احتمال وابستگی جسمی و روانی افزایش می‌یابد. در این حالت، قطع مصرف ناگهانی می‌تواند باعث بروز علائم ناخوشایند ترک شود که نیازمند مداخله پزشکی و روانی است.

Cyndi Monaghan/Getty Images

کمک در دسترس است

درخواست کمک برای ترک اعتیاد ممکن است ترسناک یا دشوار به‌نظر برسد، اما سازمان‌های متعددی آماده پشتیبانی از افراد درگیر هستند. این حمایت‌ها می‌توانند شامل خدمات تلفنی، برنامه‌های درمانی، جلسات گروهی و مداخلات فوری باشند. 

علائم ترک کوکائین چیست؟

بزرگسالان

علائم ترک کوکائین در بزرگسالان معمولاً خفیف و غیر تهدیدکننده برای زندگی هستند، اما می‌توانند به‌شدت ناراحت‌کننده باشند. شدت این علائم به عواملی چون مدت مصرف، مقدار مصرف، وضعیت سلامت روان و جسم، و وجود مشکلات همراه وابسته است.

از جمله شایع‌ترین علائم ترک کوکائین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* افسردگی
* خواب بیش از حد
* افزایش اشتها
* دیسفوریا یا احساس ناخوشی عمومی
* کند شدن فعالیت‌های ذهنی و جسمی

افزون‌بر این، افراد در حال ترک ممکن است دچار افزایش ضربان قلب و فشار خون شوند. پزشک می‌تواند داروهایی برای مدیریت این علائم تجویز کند، از جمله داروهای ضدافسردگی یا ضداضطراب در صورت نیاز.

نوزادان

اگر فرد باردار از مواد خاصی از جمله کوکائین استفاده کند، این ماده ممکن است از طریق جریان خون به جنین منتقل شود. مصرف مداوم در دوران بارداری می‌تواند موجب وابستگی جسمی جنین به ماده شود، به‌گونه‌ای که بدن او برای عملکرد طبیعی به آن ماده نیاز پیدا کند.

سندروم ترک نوزادی یا NAS، به مجموعه علائمی گفته می‌شود که نوزاد پس از تولد و قطع دریافت ماده از طریق جفت تجربه می‌کند. این سندروم می‌تواند ناشی از مصرف داروهای تفریحی یا تجویزی مادر در دوران بارداری باشد.

علائم اولیه NAS شامل موارد زیر است:

* افزایش تون عضلانی
* لرزش
* رفلکس مورو شدید
* گریه بیش‌ازحد
* تحریک‌پذیری
* عطسه
* اسهال

تحریک‌پذیری نوزاد می‌تواند منجر به اختلالات خواب شود و کودک ممکن است در آرام‌سازی خود دچار مشکل شود. همچنین تغییر در علائم حیاتی ممکن است رخ دهد که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

* تاکی‌کاردی (افزایش ضربان قلب)
* تاکی‌پنه (تنفس سریع و سطحی)
* هیپرترمی (افزایش بیش‌ازحد دمای بدن)
* هیپوترمی (کاهش شدید دمای بدن)

علائم ترک کوکائین چه مدت طول می‌کشد؟

علائم ترک کوکائین معمولاً ظرف ۲۴ ساعت از آخرین مصرف ظاهر می‌شوند. مرحله حاد ترک ممکن است بین سه تا پنج روز به‌طول انجامد.

با پایان‌یافتن مرحله حاد، فرد ممکن است دچار علائم ترک طولانی‌مدت یا “پرودرَکتِد” شود. این واژه به دوره‌ای طولانی‌تر از علائم اشاره دارد که ممکن است تا یک یا دو ماه ادامه یابد.

علائم ترک طولانی‌مدت کوکائین شامل موارد زیر است:

* بی‌حالی و کمبود انرژی
* اضطراب
* نوسانات خلقی غیرقابل‌پیش‌بینی
* اختلال در الگوی خواب
* ولع شدید برای مصرف دوباره کوکائین

در مورد نوزادان مبتلا به NAS، طبق گزارش بنیاد March of Dimes، این علائم ممکن است از یک هفته تا شش ماه پس از تولد ادامه پیدا کنند.

درمان ترک کوکائین

فردی که در حال تجربه ترک کوکائین است، می‌تواند با یک متخصص پزشکی برای دریافت کمک تماس بگیرد. یک پزشک می‌تواند وضعیت روانی و جسمی بیمار را به‌طور مرتب پایش کند.

در صورت نیاز، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش درد عضلانی، علائم روانی یا بی‌قراری تجویز کند. درمان ممکن است شامل داروهای ضداضطراب، تثبیت‌کننده‌های خلقی یا داروهای خواب‌آور تحت نظر پزشک باشد.

از دیگر روش‌های مدیریت علائم ترک توسط متخصصان سلامت می‌توان به تشویق فرد به نوشیدن مایعات زیاد برای جبران مایعات از دست‌رفته و توصیه به مصرف یک رژیم غذایی متعادل و مغذی اشاره کرد. همچنین حمایت روانی و پیگیری مداوم می‌تواند به کاهش احتمال بازگشت کمک کند.

درمان نوزادان

درمان NAS در ابتدا شامل مراقبت‌های غیردارویی است که شامل کاهش تحریکات دیداری و شنیداری نوزاد از طریق تاریک و آرام‌کردن محیط می‌شود. هدف از این اقدامات، کمک به آرام‌سازی سیستم عصبی نوزاد است.

سایر تکنیک‌های آرام‌سازی عبارتند از:

* تکان‌های آرام به‌صورت عمودی
* قرار دادن نوزاد به پهلو در وضعیت C
* محدودسازی حرکات با گرفتن دست‌ها
* قنداق کردن
* نوسان دادن ملایم
* تماس پوست به پوست
* استفاده از کرم محافظ برای درمان جوش‌های ناشی از پوشک
* استفاده از پستانک برای کاهش حساسیت دهانی
* تغذیه مکرر و بر اساس نیاز نوزاد

در موارد شدیدتر، پزشک می‌تواند داروهایی برای کنترل علائم تجویز کند. هدف از درمان دارویی، کاهش شدت علائم در کوتاه‌مدت و ایجاد زمینه‌ای برای بهبود تدریجی است.

اگر نوزاد دچار اسهال یا استفراغ شدید باشد، ممکن است به دریافت مایعات داخل وریدی نیاز پیدا کند. این مایعات توسط پرسنل درمانی از طریق رگ تزریق می‌شوند و به جلوگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کنند.

خلاصه

کوکائین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که برخی افراد برای لذت‌جویی یا افزایش انرژی مصرف می‌کنند. اگر کسی به‌صورت مکرر یا در مقادیر زیاد از کوکائین استفاده کرده باشد و ناگهان آن را قطع کند، احتمال بروز علائم ترک وجود دارد.

علائم ترک شامل افسردگی، خواب‌آلودگی بیش از حد، افزایش اشتها، و احساس ناخوشی کلی است و ممکن است از چند روز تا چند ماه ادامه یابد. نوزادانی که در رحم در معرض کوکائین بوده‌اند نیز ممکن است دچار وابستگی و علائم ترک شوند.

در صورت تجربه اعتیاد یا علائم ترک، فرد می‌تواند برای درمان و حمایت به یک متخصص سلامت مراجعه کند. دریافت کمک به‌موقع می‌تواند روند بهبودی را تسهیل کرده و از عود مجدد جلوگیری نماید.