برخی از آنها حاد هستند و برای مدت کوتاهی دوام می آورند، در حالی که برخی دیگر می توانند مزمن باشند. واسکولیت با حساسیت بیش از حد به عنوان واسکولیت لکوسیتوکلاستیک نیز شناخته می شود.
این معمولا یک وضعیت حاد است که باعث التهاب رگ های خونی کوچک می شود. با التهاب و قرمزی پوست مشخص می شود که در تماس با یک ماده واکنش دهنده رخ می دهد. در باره ۱۰ درصد موارد واسکولیت با حساسیت بیش از حد مزمن یا عود می کند.
این عارضه شامل ظهور لکه های قرمز روی پوست است که معمولاً پورپورای قابل لمس است. پورپورای قابل لمس لکه های برجسته ای هستند که اغلب قرمز هستند اما ممکن است به رنگ بنفش تیره شوند. با این حال، بسیاری از انواع دیگر بثورات نیز ممکن است رخ دهد.
شرایطی که می تواند باعث این التهاب پوستی شود عبارتند از:
- داروها
- عفونت ها
- سرطان
- هر ماده ای که ممکن است به آن واکنش آلرژیک داشته باشید
بیشتر واسکولیت های حساسیتی ناشی از واکنش دارویی است. همچنین می تواند در کنار برخی عفونت ها یا ویروس ها رخ دهد. در برخی موارد نمی توان علت دقیق آن را شناسایی کرد.
محرک واکنش واسکولیت حساسیت مفرط
واسکولیت حساسیت مفرط معمولاً در اثر واکنش به دارو ایجاد می شود. داروهای رایج مرتبط با واسکولیت حساسیت مفرط عبارتند از:
- آنتی بیوتیک های خاص مانند پنی سیلین و داروهای سولفا
- برخی از داروهای فشار خون
- فنی توئین (دیلانتین، داروی ضد تشنج)
- آلوپورینول (مورد استفاده برای نقرس)
عفونت های باکتریایی یا ویروس های مزمن نیز می توانند باعث این نوع واسکولیت شوند. اینها عبارتند از HIV، هپاتیت B و هپاتیت C. افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، سندرم شوگرن، و بیماری التهابی روده نیز می توانند این وضعیت را تجربه کنند. همچنین می تواند افراد مبتلا به سرطان را تحت تاثیر قرار دهد.
شناخت علائم واسکولیت حساسیت مفرط
کلمه “واسکولیت” به التهاب و آسیب عروق خونی مربوط می شود. این التهاب و آسیب باعث پورپورای قابل لمس، علامت اصلی واسکولیت می شود.
این لکه ها ممکن است بنفش یا قرمز به نظر برسند. به احتمال زیاد آنها را روی پاها، باسن و بالاتنه خود خواهید یافت. همچنین ممکن است روی پوست خود تاول یا کهیر ایجاد کنید. کهیر برجستگی های خارش دار بالقوه ای هستند که در نتیجه یک واکنش آلرژیک روی پوست ظاهر می شوند.
علائم و نشانه های کمتر رایجی که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:
- درد مفاصل
- بزرگ شدن غدد لنفاوی (غده هایی که به حذف باکتری ها از جریان خون کمک می کنند)
- التهاب کلیه (در موارد نادر)
- تب خفیف
هنگامی که تداخل دارویی علت آن باشد، علائم معمولاً طی هفت تا ۱۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض آن ظاهر می‌شوند. برخی از افراد ممکن است دو روز پس از مصرف برخی داروها علائم را تجربه کنند.
چگونه تشخیص داده می شود؟
یک راه سنتی برای تشخیص واسکولیت حساسیت مفرط، تعیین این است که آیا حداقل سه مورد از پنج مورد زیر را دارید یا خیر. شاخص توسط کالج آمریکایی روماتولوژی بیان شده است:
- شما بیش از ۱۶ سال سن دارید.
- بثورات پوستی همراه با پورپورای قابل لمس دارید.
- بثورات پوستی ماکولوپاپولار (شامل لکه های صاف و برجسته) دارید.
- قبل از ایجاد بثورات پوستی از دارو استفاده کرده اید.
- نمونه‌برداری از بثورات پوستی نشان داد که گلبول‌های سفید خونی رگ‌های خونی‌تان را احاطه کرده‌اند.
با این حال، همه متخصصان موافق نیستند که اینها تنها معیارهایی هستند که هنگام تشخیص این بیماری باید در نظر گرفته شوند. در نیمی از مواقع اندام هایی مانند کلیه ها، دستگاه گوارش، ریه ها، قلب و سیستم عصبی نیز می توانند درگیر شوند.
به طور معمول، برای کمک به تشخیص، پزشک موارد زیر را انجام می دهد:
- علائم خود را ارزیابی کنید و در مورد تاریخچه دارو، دارو و عفونت بپرسید
- سابقه پزشکی خود را مرور کنید و یک معاینه فیزیکی انجام دهید
- یک نمونه بافت یا بیوپسی از بثورات پوستی خود بگیرید
- نمونه را به آزمایشگاه بفرستید تا برای شواهد التهاب اطراف عروق خونی مورد بررسی قرار گیرد
- انواع آزمایشات خون مانند شمارش کامل خون، آزمایش عملکرد کلیه و کبد و نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) را برای اندازه گیری میزان التهاب کل بدن سفارش دهید.
تشخیص و درمان به علت واسکولیت شما و وجود عفونت یا التهاب سایر اندام ها بستگی دارد.
گزینه های درمان من چه هستند؟
هیچ درمانی برای خود واسکولیت حساسیت مفرط وجود ندارد. هدف اصلی درمان، تسکین علائم شما خواهد بود. در موارد خفیف، درمان خاصی مورد نیاز نیست.
در مورد داروهایی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید. این اطلاعات می تواند به تعیین علت بالقوه واسکولیت شما کمک کند. اگر مشکل شما به دارویی برمی گردد که در حال حاضر مصرف می کنید، احتمالاً پزشک به شما توصیه می کند که مصرف آن را متوقف کنید.
با این حال، شما نباید بدون توصیه پزشک مصرف هیچ دارویی را قطع کنید. علائم شما باید ظرف چند هفته پس از قطع داروی مزاحم از بین بروند.
ممکن است برای شما داروهای ضد التهابی تجویز شود، به خصوص اگر درد مفاصل دارید. به طور معمول، از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ناپروکسن یا ایبوپروفن استفاده می شود. اگر داروهای ضد التهابی خفیف نتوانند علائم را کاهش دهند، پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدها را نیز تجویز کند.
کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که سیستم ایمنی شما را سرکوب کرده و التهاب را کاهش می دهند. کورتیکواستروئیدها دارای تعدادی عوارض جانبی هستند، به خصوص زمانی که برای مدت طولانی مصرف شوند. اینها شامل افزایش وزن، تغییرات خلقی ناگهانی و آکنه است.
اگر یک مورد شدیدتر دارید که شامل التهاب قابل توجه یا درگیری اندام های دیگر به غیر از پوست است، ممکن است برای درمان شدیدتر نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشید.
عوارض
بسته به شدت واسکولیت، ممکن است در نتیجه التهاب مقداری اسکار داشته باشید. این به دلیل آسیب دائمی عروق خونی است.
به ندرت، التهاب کلیه ها و سایر اندام ها می تواند در افراد مبتلا به واسکولیت با حساسیت بیش از حد رخ دهد. اکثر مردم علائم التهاب اندام را متوجه نمی شوند. آزمایش‌های خون و ادرار می‌تواند به تعیین اینکه کدام اندام ممکن است درگیر باشد و شدت التهاب کمک کند.