فرآیند اصلی اهدای خون معمولاً حدود ۸ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. با این حال، کل زمان صرف‌شده ممکن است تا حدود ۱ ساعت به طول بینجامد، زیرا ممکن است نیاز باشد فرم‌هایی را پر کنید، یک معاینه سلامتی انجام دهید، یا بعد از اهدای خون کمی استراحت کنید.
اهدای خون به‌طور کلی یک روند سریع و ساده است که می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد. برای اینکه بتوانید به‌عنوان یک اهداکننده خون پذیرفته شوید، لازم است شرایط خاصی را داشته باشید.
در ادامه می‌توانید بفهمید که دقیقاً این فرآیند چقدر زمان‌بر است و چه شرایطی برای اهداکننده خون بودن لازم است.
فرآیند اهدای خون چقدر طول می‌کشد؟
فرآیند خود اهدای خون به‌طور معمول بیش از ۸ تا ۱۰ دقیقه زمان نمی‌برد. اما قبل از اینکه بتوانید خون اهدا کنید، باید چند مرحله دیگر را طی کنید، که شامل موارد زیر است:
ثبت‌نام (Registration)
در ابتدا باید وارد مرکز اهدا شوید، فرم‌های مربوطه را پر کنید، مدارک شناسایی خود را ارائه دهید و اطلاعاتی که در اختیار شما قرار داده می‌شود را مطالعه نمایید. برای شناسایی، می‌توانید از یکی از مدارک اصلی مثل کارت اهدای خون، گواهینامه رانندگی یا گذرنامه استفاده کنید. اگر مدرک شناسایی اصلی ندارید، باید دو مدرک شناسایی فرعی همراه داشته باشید. این مدارک می‌توانند شامل کارت بانکی، شناسنامه یا کارت تأمین اجتماعی باشند. برای فهرست کامل مدارک شناسایی مورد قبول، می‌توانید به وبسایت صلیب سرخ مراجعه کنید.
ارزیابی سلامت (Health Screening):
هنگامی که برای اهدای خون مراجعه می‌کنید، یک بررسی سریع از وضعیت سلامت شما انجام می‌شود. یکی از اعضای آموزش‌دیده تیم، فشار خون و ضربان قلب شما را اندازه‌گیری می‌کند. همچنین سطح هموگلوبین شما بررسی می‌شود. هموگلوبین نوعی پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون است که آهن را در خود نگه می‌دارد و وظیفه حمل اکسیژن به بافت‌های بدن را دارد. این آزمایش برای اطمینان از این است که بدن شما آمادگی لازم برای اهدای خون را دارد. همچنین از شما درباره داروهایی که به‌صورت نسخه‌ای مصرف می‌کنید سؤال خواهد شد؛ بنابراین بهتر است از قبل فهرستی از داروهای مصرفی‌تان تهیه کنید و همراه داشته باشید.
اهدای خون (Donation):
این مرحله همان اهدای واقعی خون است که بین ۸ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. در این مرحله، سوزنی به ورید بازوی شما وارد می‌شود و خون به داخل کیسه مخصوص جمع‌آوری می‌شود. معمولاً در حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ میلی‌لیتر خون از بدن گرفته می‌شود که برابر با حدود یک واحد خون کامل است. خون‌گیری توسط پرسنل آموزش‌دیده انجام می‌شود و از تجهیزات استریل و یک‌بارمصرف استفاده می‌شود تا از هرگونه خطر عفونت جلوگیری شود.
بازیابی (Recovery):
پس از اهدای خون، از شما خواسته می‌شود که حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در محل استراحت بمانید و از میان‌وعده‌هایی مانند آبمیوه، بیسکویت یا شکلات استفاده کنید تا بدن شما فرصت بازیابی اولیه را پیدا کند. هدف از این مرحله این است که از احساس سرگیجه یا ضعف جلوگیری شود، چرا که حجم خون در بدن شما به‌طور موقت کاهش یافته است.
در مجموع، کل فرآیند از ورود تا خروج شما از مرکز اهدا، معمولاً بیشتر از ۱ ساعت زمان نمی‌برد.
چگونه برای اهدای خون آماده شویم؟
در ادامه چند نکته مفید وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا برای اهدای خون آمادگی بیشتری داشته باشید:
- سعی کنید قبل از اهدای خون، غذاهای مغذی و غنی از آهن مصرف کنید. این مواد می‌توانند شامل گوشت قرمز، ماهی، مرغ، لوبیا، اسفناج، غلات صبحانه غنی‌شده با آهن و کشمش باشند. آهن برای ساخت هموگلوبین که اکسیژن را در خون حمل می‌کند، حیاتی است و کمبود آهن ممکن است باعث شود که صلاحیت اهدای خون را نداشته باشید.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید تا بدنتان هیدراته بماند. قبل از مراجعه، سعی کنید حدود ۴۷۰ میلی‌لیتر (حدود دو لیوان) آب یا نوشیدنی غیرالکلی دیگر بنوشید. این کار باعث می‌شود رگ‌ها راحت‌تر پیدا شوند و خون‌گیری سریع‌تر انجام گیرد.
- شب قبل از اهدای خون، خواب کافی و باکیفیت داشته باشید. استراحت کافی کمک می‌کند تا در روز اهدای خون احساس شادابی و انرژی داشته باشید.
- اگر قصد دارید پلاکت اهدا کنید، به مدت ۲ روز پیش از مراجعه از مصرف آسپرین خودداری کنید، زیرا این دارو می‌تواند عملکرد پلاکت‌ها را مختل کند.
- فهرستی از داروهایی که به‌صورت روزانه یا دوره‌ای مصرف می‌کنید، آماده داشته باشید تا در هنگام ارزیابی سلامت ارائه دهید.
چه کسانی می‌توانند خون اهدا کنند؟
شرایط لازم برای اهدای خون ممکن است بسته به نوع خون‌گیری و کشور محل زندگی شما متفاوت باشد. با این حال، برخی شرایط کلی برای واجد شرایط بودن به‌عنوان اهداکننده خون عبارتند از:
- داشتن سن مناسب: معمولاً بین ۱۸ تا ۶۵ سال. البته در برخی کشورها مانند ایالات متحده، افراد ۱۶ یا ۱۷ ساله نیز با داشتن اجازه والدین و رعایت شرایط پزشکی، می‌توانند خون اهدا کنند.
- داشتن حداقل وزن مشخص: در بسیاری از کشورها، وزن فرد باید حداقل ۵۰ کیلوگرم (یا ۷ سنگ و ۱۲ پوند) باشد.
- برخورداری از سلامت عمومی مناسب: به‌معنای عدم ابتلا به بیماری‌های جدی یا مزمن که می‌توانند به گیرنده خون آسیب بزنند یا سلامت اهداکننده را به خطر بیندازند.
- باردار نبودن یا در دوران شیردهی نبودن.
برخی از شرایط پزشکی که ممکن است شما را از اهدای خون محروم کنند عبارتند از:
- ابتلا به اکثر انواع سرطان‌ها، به‌ویژه سرطان‌های خونی مانند لوسمی یا لنفوم.
- برخی بیماری‌های قلبی که عملکرد سیستم گردش خون را مختل می‌کنند.
- ابتلا به HIV یا ویروس نقص ایمنی انسانی.
- سابقه پیوند عضو.
- ابتلا یا حامل بودن ویروس هپاتیت B یا C.
اگر تمایل به اهدای خون دارید، بهتر است با نزدیک‌ترین مرکز اهدای خون تماس بگیرید تا اطلاعات دقیق و به‌روز درباره شرایط مورد نیاز را دریافت کنید. مشاوران این مراکز می‌توانند وضعیت شما را بررسی کنند و بگویند که آیا برای اهدای خون مناسب هستید یا خیر.
نتیجه‌گیری
فرآیند خود اهدای خون معمولاً بیشتر از ۸ تا ۱۰ دقیقه زمان نمی‌برد، اما با در نظر گرفتن مراحل ثبت‌نام، ارزیابی سلامت و بازیابی، کل این فرآیند ممکن است تا حدود ۱ ساعت به طول بینجامد.
اهدای خون فرآیندی سریع، ایمن و بسیار ارزشمند است که می‌تواند جان افراد زیادی را نجات دهد. اگر شرایط سنی و سلامتی لازم را دارید، می‌توانید با مراکز مربوطه تماس بگیرید، وقت بگیرید و در این کار انسان‌دوستانه شرکت کنید.