زخمهای آلت تناسلی ممکن است در نتیجهی عفونتهای مقاربتی (STI) مانند تبخال تناسلی یا بیماریهای پوستی همچون پسوریازیس ایجاد شوند. زخمهای دیابتی و تومورهای سرطانی نیز میتوانند این ناحیه را تحت تأثیر قرار دهند.
در حالی که برخی از زخمهای آلت تناسلی ممکن است خودبهخود بهبود یابند، بسیاری از آنها به درمان نیاز دارند تا از بدتر شدن علائم، بروز عوارض و انتقال بیماری به دیگران جلوگیری شود.
در این مقاله، ما ۱۲ علت احتمالی برای ایجاد زخم بر روی آلت تناسلی و درمانهای موجود برای هر یک را فهرست میکنیم.
تبخال تناسلی
تبخال تناسلی یک عفونت مقاربتی (STI) است که در حین فعالیت جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. در ایالات متحده، تقریباً ۱۲٪ از افراد بین ۱۴ تا ۴۹ سال به تبخال تناسلی مبتلا هستند.
ویروس هرپس سیمپلکس (Herpes Simplex Virus) عامل ایجاد این بیماری است. علائم آن میتواند شامل زخمهای دردناک، خارشدار، و تاولهایی حاوی مایع باشد که در آلت تناسلی و سایر قسمتهای ناحیه تناسلی ظاهر میشوند. زمانی که این تاولها ترکیده و باز میشوند، ممکن است جای آنها به صورت زخم باقی بماند.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی نیز نوعی دیگر از عفونت ویروسی مقاربتی است که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود. این زگیلها به صورت ضایعات کوچک، برجسته، گاه ساقهدار و با ظاهری شبیه گلکلم بر روی آلت ظاهر میشوند. زگیلهای تناسلی ممکن است باعث خارش و ناراحتی شوند.
تقریباً ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد فعال از نظر جنسی در طول زندگی خود به زگیل تناسلی مبتلا خواهند شد.
اگر زگیلها باعث درد و ناراحتی نشوند، معمولاً نیازی به درمان وجود ندارد. در حدود یکسوم افراد مبتلا، این زگیلها ظرف دو سال خودبهخود برطرف میشوند.
سیفلیس
سیفلیس یک عفونت باکتریایی جدی و نوع دیگری از بیماریهای مقاربتی است.
در مراحل اولیهی عفونت، سیفلیس معمولاً باعث ایجاد یک زخم سفت، بدون درد و قرمز بر روی آلت تناسلی میشود. این زخم بهطور معمول بین ۳ تا ۶ هفته باقی میماند.
در صورت عدم درمان، سیفلیس میتواند منجر به مشکلات جدی از جمله موارد زیر شود:
- مشکلات قلبیعروقی
- زوال عقل
- کاهش شنوایی یا بینایی
- افزایش خطر ابتلا به HIV
- مننژیت
- عوارض بارداری، زایمان و جنین
- سکته مغزی
در صورت شک به ابتلا به سیفلیس، فرد باید هرچه زودتر به پزشک مراجعه کند تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی و ماندگار جلوگیری شود.
گال
گال یک بیماری پوستی مسری است که میتواند نواحی مختلف بدن، از جمله آلت تناسلی را تحت تأثیر قرار دهد.
عامل بیماری، کنهای به نام سارکوپتس اسکابیه (Sarcoptes scabiei) است که در پوست فرو میرود. تماس جنسی خطر انتقال گال به آلت تناسلی را افزایش میدهد.
گال باعث ایجاد تاولها یا زخمهای کوچک و بسیار خارشدار روی پوست میشود، بهویژه در شبها. این زخمها معمولاً به شکل خطوط باریک و نامنظم ظاهر میشوند که مسیر حرکت کنه در زیر پوست را نشان میدهد.
در افرادی که برای اولین بار به گال مبتلا میشوند، ممکن است بروز علائم تا ۴ تا ۸ هفته طول بکشد. اما در موارد عفونت مجدد، علائم ممکن است زودتر بروز یابد.
مولوسکوم کونتاژیوزوم
مولوسکوم کونتاژیوزوم یک عفونت پوستی ویروسی است. هر فردی ممکن است از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا از طریق استفاده مشترک از حوله یا وسایل شخصی به آن مبتلا شود. تماس جنسی میتواند باعث ایجاد ضایعات در آلت تناسلی شود.
علائم این بیماری شامل پاپولهای کوچک، گرد و مرواریدیشکل با مرکزی فرورفته است که مادهای شبیه پنیر از آن خارج میشود. این ضایعات ممکن است به صورت منفرد یا خوشهای ظاهر شوند.
در بیشتر موارد، این ضایعات بدون درمان خاصی در عرض ۶ تا ۹ ماه خودبهخود بهبود مییابند. تا زمانی که ضایعات وجود دارند، فرد میتواند بیماری را به دیگران منتقل کند.
شانکروئید
شانکروئید یک عفونت باکتریایی است که توسط باکتری Haemophilus ducreyi ایجاد میشود. این بیماری از طریق تماس جنسی محافظتنشده منتقل میشود.
این عفونت باعث ایجاد زخمهای کوچک، قرمز و برجسته روی آلت تناسلی میشود. این زخمها خارشدار و دردناک بوده و پس از باز شدن به زخمهای ترشحدار و زخمی تبدیل میشوند.
سایر علائم شامل درد در هنگام رابطه جنسی یا ادرار و تورم در ناحیه کشاله ران است.
شانکروئید یکی از عوامل خطر برای ابتلا به HIV محسوب میشود.
گرانولوم اینگویناله
گرانولوم اینگویناله که به دونوانوز نیز معروف است، یک بیماری مقاربتی باکتریایی است که باعث ایجاد زخمهایی در نواحی تناسلی و مقعد میشود. این بیماری در ایالات متحده نادر است، اما در برخی کشورهای در حال توسعه شیوع بیشتری دارد.
در ابتدا، بیماری باعث ایجاد برآمدگیهای کوچک و بدون درد میشود. با گذشت زمان، این زخمها به تدریج به زخمهای عمیقتر و خونریز تبدیل میشوند.
پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی پوستی است که باعث ایجاد لکههای قرمز و پوستهدار روی پوست میشود. در آلت تناسلی و ناحیه تناسلی، این بیماری میتواند باعث بروز موارد زیر شود:
- راش قرمز با فلسهای نقرهایرنگ
- خشکی و ترک پوست که ممکن است خونریزی کند
- خارش، درد و ناراحتی
علائم این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در برخی افراد فقط چند لکه کوچک و محدود ظاهر میشود، در حالی که در دیگران ممکن است بثورات گستردهای ایجاد گردد.
درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک یا اگزما، یک بیماری پوستی مزمن است که میتواند قسمتهای مختلف بدن از جمله آلت تناسلی را درگیر کند.
راش اگزما باعث ایجاد برجستگیهای قرمز و پوستهپوسته میشود که خارشدار هستند. این برجستگیها ممکن است به تاول تبدیل شده و سپس ترکیده و زخم ایجاد کنند.
اگزما در افرادی رخ میدهد که دارای نوعی جهش ژنتیکی هستند که توانایی پوست آنها را در مقابله با محرکها و آلرژنها کاهش میدهد. راشهای اگزما روی آلت ممکن است در اثر تماس با محصولات معطر شوینده، مواد شوینده لباس و یا سایش ناشی از لباس ایجاد شود.
لیکن پلان
لیکن پلان نیز یک بیماری پوستی خودایمنی است. این بیماری باعث راش خارشداری میشود که با برجستگیهای مسطح و به رنگ قرمز-بنفش مشخص میشود. راش ممکن است روی آلت تناسلی، بازوهای داخلی، مچ دست، مچ پا یا سایر قسمتهای بدن ظاهر شود.
این زخمها ممکن است به تاولهایی تبدیل شوند که ترشح کرده و پوستهپوسته شوند. همچنین زخمهای سفید دردناکی به شکل تور یا توری ممکن است در دهان ظاهر شوند.
زخمهای دیابتی
زخمهای دیابتی معمولاً روی پاها ظاهر میشوند. با این حال، در یک گزارش قدیمی، به موردی از زخم آلت تناسلی ناشی از دیابت اشاره شده است. درمان در آن مورد شامل استفاده از کرم ضد قارچ و داروهایی برای کنترل سطح قند خون بوده است.
سایر علائم شایع دیابت عبارتاند از:
- زخمهایی که به کندی بهبود مییابند
- عفونتهای مکرر پوستی
- افزایش تشنگی و ادرار
- گرسنگی شدید
- خستگی و تحریکپذیری
- تاری دید
سرطان آلت تناسلی
سرطان آلت تناسلی یک نوع نادر از سرطان است. معمولاً اولین علامت، تغییر در پوست آلت تناسلی است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- توده یا زخم کوچک، زبر یا زخمی که ممکن است خونریزی کند
- تغییر رنگ پوست
- ضخیم شدن پوست
- راش زیر پوست ختنهگاه
- ترشح بدبو یا خونریزی زیر پوست ختنهگاه
- رشدهای مسطح
پیشآگهی
پیشآگهی افرادی که دچار زخم آلت تناسلی هستند بستگی به علت زمینهای دارد. معمولاً زخمهای آلت ناشی از عفونتهای مقاربتی یا بیماریهای پوستی مزمن هستند. تا زمانی که پزشک علت دقیق زخم را مشخص نکرده، باید از فعالیت جنسی خودداری شود.
در صورتی که علائم زیر همراه با زخم باشند، باید فوراً به پزشک مراجعه شود:
- ادرار یا انزال دردناک
- ترشح غیرمعمول از آلت یا زخمها
- تب یا لرز
- خستگی یا احساس بیماری عمومی
- کاهش وزن غیرقابل توضیح
هرچه درمان زودتر آغاز شود، نتیجه بهتری حاصل خواهد شد.
خلاصه
زخمهای آلت تناسلی میتوانند دلایل گوناگونی داشته باشند؛ از علل خوشخیم تا موارد جدیتر. فرد باید علائم خود را با پزشک در میان گذاشته و دستورات درمانی او را بهدقت دنبال کند.