چکیده
این مقاله درباره علل مختلف بی حسی و گزگز پاها است. این شرایط می تواند به دلایل مختلفی مانند فشار بر عصب، فتق دیسک، دیابت، مولتیپل اسکلروزیس، لوپوس و سکته مغزی ایجاد شود. تشخیص و درمان زمینه ای لازم است و درمان های مکمل مانند فیزیوتراپی، طب سوزنی و استراحت نیز ممکن است مفید باشند.
نکات کلیدی
- فشار بر عصب می تواند باعث بی حسی و گزگز پا شود.
- فتق دیسک می تواند منجر به گرفتگی عصب و بی حسی پا شود.
- دیابت نوروپاتی یا آسیب عصبی در افراد دیابتی می تواند باعث بی حسی در پاها شود.
- مولتیپل اسکلروزیس و لوپوس نیز می توانند عصب را تحت تأثیر قرار داده و باعث بی حسی پا شوند.
- سکته مغزی و بیماری شریان محیطی نیز ممکن است علت بی حسی پاها باشند.
- در برخی موارد نادر، تومورها نیز می توانند باعث بی حسی پا شوند.
- برای تشخیص علت، آزمایش هایی مانند تست تحریک سرد، الکترومیوگرافی و پونکسیون کمری ممکن است لازم باشد.
- درمان معمولاً به علت زمینه ای بستگی دارد و ممکن است شامل کنترل قند خون، استفاده از داروهای ضد درد یا فیزیوتراپی باشد.
- درمان های خانگی مانند کمپرس سرد و گرم، ماساژ و استراحت ممکن است موقتاً علائم را تسکین دهند.
سوالاتی که ممکن است به دانستن آنها علاقمند باشید
- چه عوامل دیگری ممکن است باعث بی حسی پا شوند؟
- چه آزمایش هایی برای تشخیص علت بی حسی پا انجام می شوند؟
- چه درمان های مکمل برای بی حسی پا وجود دارد؟
بی حسی یا گزگز در پاها ممکن است پس از نشستن اشتباه یا خستگی پس از ایستادن بیش از حد طولانی احساس شود. پاهای بیحس معمولاً چیز مهمی نیست، اما گاهی اوقات ممکن است نشانهای از یک علت زمینهای باشد، مانند گرفتگی عصب، فتق دیسک، یا بیماریهایی مانند دیابت یا لوپوس. ممکن است در یک طرف بدن در تمام ساق پا، زیر زانو یا ران خود بی حسی و گزگز احساس کنید.
بهتر است علت را کشف کنید، به خصوص اگر مکرراً بی حسی پا دارید یا اگر بی حسی به سایر قسمت های بدن می رسد. درمان علت زمینه ای و همچنین داروهای ضد درد می تواند بی حسی در پاها و پاها را متوقف کند. در اینجا به برخی از شایع ترین علل بی حسی پا و توقف بی حسی در پاها و پاها اشاره می کنیم.
۱. عصب فشرده
یک عصب فشرده (عصب تحت فشار یا فشرده) دقیقاً همان چیزی است که به نظر می رسد. برخی از ساختارهای اطراف عصب – ماهیچهها، تاندونها، بافت و استخوان- عصب را فشار میدهند و باعث ایجاد احساسات مختلف از جمله بیحسی در پاهای شما میشوند.
اگر عصب گیر کرده اید ممکن است دچار سیاتیک شوید. سیاتیک دردی است که طول عصب سیاتیک را که از کمر شما به پایین هر پا کشیده می شود، ساطع می کند. برخی از افراد مبتلا به سیاتیک ممکن است دچار بی حسی پا شوند. ممکن است در قسمتهای مختلف ساق پا، مانند ران یا زیر زانو، بیحسی و گزگز داشته باشید.
معمولاً می توانید عصب فشرده شده را بدون دردسر زیاد درمان کنید. درمان شامل مسکن و فیزیوتراپی است. اگرچه نادر است، اما اگر عصب فشرده شده باعث ضعف و درد شود، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.
۲. فتق دیسک
فتق دیسک می تواند منجر به گرفتگی عصب شود. ستون فقرات خود را بهعنوان مجموعهای از استخوانها که توسط دیسکها به هم متصل شدهاند و آن دیسکها را بهعنوان دونات ژلهای در نظر بگیرید. اگر ژله فشرده شود، دچار فتق، لیز خوردن یا پارگی دیسک خواهید شد. ژله می تواند عصب را تحت فشار قرار دهد و در صورت فشرده شدن به سمت پایین باعث بی حسی و سوزن سوزن شدن آن شود.
کوچکترین حرکت اشتباه می تواند باعث فتق دیسک شود. خم شدن به جلو اغلب باعث می شود دیسک ها به عقب بروند. بلند کردن چیزی وقتی که در آن موقعیت به جلو خم شده باشد به ویژه خطرناک است.
شما اغلب می توانید فتق دیسک را به صورت محافظه کارانه با فیزیوتراپی و مسکن ها درمان کنید. ممکن است در موارد شدید نیاز به جراحی داشته باشید.
۳. دیابت
نوروپاتی دیابتی یا آسیب عصبی در افراد دیابتی با سطوح بالای قند خون (قند) کنترل نشده رخ می دهد. اعصاب آسیب دیده ممکن است شامل اعصابی باشد که پیام ها را بین مغز و ستون فقرات و سایر قسمت های بدن مانند پاها منتقل می کند. نوروپاتی دیابتی می تواند قسمت های مختلف پا را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال نوروپاتی پروگزیمال روی ران ها و همچنین باسن و باسن تأثیر می گذارد.
با کنترل قند خون با رژیم غذایی، ورزش و دارو می توانید از این آسیب عصبی جلوگیری کنید. هنگامی که آسیب عصبی داشته باشید، هیچ درمانی وجود ندارد، اما می توانید علائم را مدیریت کنید. شما باید روزانه پاها و پاهای خود را معاینه کنید تا مطمئن شوید که مشکلی ایجاد نمی شود. بیحسی میتواند تشخیص بریدگیها یا بریدگیهایی که ممکن است منجر به عفونتهای خطرناک شود را سخت کند.
۴. مولتیپل اسکلروزیس
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به غلاف میلین که سلول های عصبی را می پوشاند حمله می کند. این بیماری ممکن است باعث بی حسی در قسمت های مختلف بدن از جمله پاها شود.
علت دقیق ام اس ناشناخته است. برخی از شواهد نشان میدهند که ژنتیک و عفونتهای ناشی از ویروسهای آهسته یا خفته مانند ویروس اپشتین بار (EBV) ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد. هیچ درمانی برای ام اس وجود ندارد، اما داروها و فیزیوتراپی به مدیریت علائم کمک می کنند.
۵. لوپوس
لوپوس یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول های سالم حمله می کند. افراد مبتلا به لوپوس ممکن است دچار آسیب عصبی شوند که معمولاً منجر به بی حسی در یک طرف بدن می شود. ممکن است بی حسی، فلج و ضعف بازو، صورت یا پا داشته باشید.
گاهی اوقات می توانید با درمان مشکل زمینه ای، بی حسی پا را درمان کنید. درمان های لوپوس شامل داروهای بیولوژیک، مسکن ها و کورتیکواستروئیدهای موضعی است.
۶. سکته مغزی
یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۱۸ نشان داد که حدود ۵۰٪ و ۳۰٪ از سکته های مغزی به ترتیب در افراد بالای ۷۵ و ۸۵ سال رخ می دهد. علائم معمولاً یکسان است: تکلم نامفهوم، بی حسی، و ضعف یا فلج در یک طرف بدن. این علائم به طور ناگهانی ظاهر می شوند و در افراد مبتلا به فشار خون بالا، سابقه مصرف دخانیات و دیابت بیشتر دیده می شوند.
دارو می تواند از آسیب دائمی ناشی از سکته های خاص جلوگیری کند، اما باید آن را به سرعت شروع کنید. با مشاهده اولین نشانه سکته مغزی فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۷. بیماری شریان محیطی
بیماری شریان محیطی (PAD) زمانی اتفاق میافتد که شریانهای باریک جریان خون را در بازوها و پاهای شما کاهش میدهند. PAD علاوه بر بی حسی و گزگز پا، راه رفتن را دردناک می کند.
PAD معمولاً نشانه آترواسکلروز است، تجمع مواد چرب در شریانها. آترواسکلروز یک عامل خطر برای حمله قلبی یا سکته است. خوردن یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و ترک سیگار می تواند از PAD و عوارض آن جلوگیری کند. اگر تغییرات سبک زندگی کافی نباشد، داروهایی وجود دارد که به شما کمک می کند.
۸. تومورها
اگرچه نادر است، اما ممکن است تومور به گونه ای رشد کند که به عصب فشار وارد کند و باعث بی حسی و گزگز پا شود. برای رد کردن سرطان، بی حسی و گزگز طولانی مدت پا را با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در میان بگذارید. درمان ممکن است شامل شیمی درمانی باشد که ممکن است در برخی افراد باعث آسیب عصبی شود.
تشخیص
اگر بی حسی و گزگز پا و علائم غیرعادی مانند تکرر ادرار، اسپاسم عضلانی و درد دارید، باید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید. آنها می توانند یک معاینه فیزیکی انجام دهند و آزمایش های خون و تصویربرداری را برای تعیین علت انجام دهند.
سایر آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تست تحریک سرد: پدیده رینود را بررسی می کند، اختلالی که باعث تنگ شدن رگ های خونی هنگام سرماخوردگی می شود
- الکترومیوگرافی: فعالیت عضلات را در پاسخ به تحریک اعصاب اندازه گیری می کند
- آزمایش ژنتیک: به دنبال جهش های ژنی است که در خانواده ها وجود دارد و باعث مشکلات عصبی می شود
- پونکسیون کمری: بررسی اختلالات سیستم عصبی مرکزی
تشخیص
دلایل متعددی برای بی حسی و گزگز پا وجود دارد. درمان اغلب به علت زمینه ای بستگی دارد. یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی به شما آموزش می دهد که چگونه قند خون خود را کنترل کنید، به عنوان مثال، اگر دیابت دارید.
یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است مسکن ها، داروهای ضد تشنج یا داروهای ضد افسردگی را برای کمک به کاهش درد عصبی در پای شما تجویز کند. این داروها از آسیب عصبی جلوگیری یا معکوس نمی کنند. فیزیوتراپی می تواند به تعادل و قدرت کمک کند. برخی شواهد نشان می دهد که درمان های جایگزین مانند طب سوزنی، مدیتیشن و تمرکز حواس ممکن است کمک کننده باشد.
اگر کمبود مواد مغذی باعث بی حسی پای شما شود، مکمل ها نیز ممکن است کمک کنند. قبل از شروع هر مکملی با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا داروساز صحبت کنید. سازمان غذا و دارو (FDA) مکمل ها را به حداقل می رساند، که ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند و ممکن است برای شما مناسب نباشد.
درمان های خانگی
ممکن است بتوانید به طور موقت بی حسی و درد پا را در خانه تسکین دهید. در اینجا چند درمان خانگی وجود دارد که باید علاوه بر درمان پزشکی امتحان کنید:
- یک کمپرس خنک یا گرم کنید.
- ماساژ دادن.
- استراحت کنید و پاهای خود را بالا بیاورید.
- فعالیت بدنی منظم.
- در حمام نمک اپسوم خیس کنید.
- زانوبند یا جوراب فشاری بپوشید.
یک بررسی سریع
دلایل متعددی برای بی حسی و گزگز در پاها وجود دارد. ممکن است بعد از نشستن طولانی مدت احساس سوزن و نیاز داشته باشید. پاهای بی حس ممکن است نشانه ای از گیرکردن عصب یا یک بیماری زمینه ای مانند دیابت، لوپوس و ام اس باشد. در صورت تداوم بی حسی به یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مراجعه کنید. آنها می توانند آزمایش هایی را برای کشف علت و توصیه های درمانی انجام دهند.