تمرین یوگا، حفظ وزن سالم، ورزش منظم، استفاده از زنجبیل، افزودن دارچین، مصرف ویتامین‌ها، خوردن آناناس و مدیریت استرس از جمله روش‌های طبیعی هستند که ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی شما کمک کنند. این روش‌ها علاوه بر اینکه ساده و در دسترس‌اند، می‌توانند به بهبود کلی سلامت شما نیز کمک کنند و تاثیر مثبتی بر هورمون‌ها و تعادل بدن داشته باشند.
اگر پریودهای نامنظمی دارید و این مشکل ادامه پیدا کرد، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی آن مشخص شود و درمان مناسب دریافت کنید. این امر به خصوص زمانی اهمیت پیدا می‌کند که نامنظمی‌های قاعدگی همراه با علائم دیگری باشد که نیاز به بررسی تخصصی دارند.
چرخه قاعدگی چیست؟
چرخه قاعدگی از روز اول شروع خونریزی پریود تا روز اول پریود بعدی محاسبه می‌شود. میانگین طول چرخه قاعدگی معمولاً ۲۸ روز است اما این عدد می‌تواند از فردی به فرد دیگر و از ماهی به ماه دیگر متفاوت باشد و این تفاوت کاملاً طبیعی است.
اگر پریودهای شما هر ۲۱ تا ۳۵ روز اتفاق بیفتد، این پریودها به عنوان منظم محسوب می‌شوند و این بازه زمانی یک محدوده طبیعی برای چرخه قاعدگی است. البته نوسانات جزئی در این محدوده معمول است و نیازی به نگرانی ندارد.
چه زمانی پریود شما نامنظم محسوب می‌شود؟
پریود شما زمانی نامنظم تلقی می‌شود که فاصله بین دو پریود کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز باشد. همچنین اگر این فاصله به طور مکرر تغییر کند و نوسان داشته باشد، باید به آن توجه کرد.
همچنین اگر خونریزی بیش از ۷ روز طول بکشد، این نیز یک نشانه از نامنظمی قاعدگی است که نیازمند بررسی بیشتر می‌باشد. در این موارد باید به دنبال علت اصلی و درمان مناسب باشید.
درمان نامنظمی قاعدگی
برای درمان نامنظمی قاعدگی، ابتدا باید علت زمینه‌ای آن مشخص شود. این امر می‌تواند توسط پزشک و با انجام آزمایش‌ها و معاینات انجام شود تا بهترین روش درمانی انتخاب شود.
علاوه بر درمان‌های پزشکی، چند روش خانگی و طبیعی نیز وجود دارد که می‌توانید برای بازگرداندن نظم به چرخه قاعدگی خود امتحان کنید و این روش‌ها معمولاً کم‌خطر و ساده هستند.
۸ درمان طبیعی برای نامنظمی قاعدگی
۱. تمرین یوگا
یوگا ممکن است درمان موثری برای مشکلات مختلف قاعدگی باشد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ روی ۶۴ زن نشان داد که تمرین یوگا به مدت ۱۲ هفته عملکرد فیزیکی را بهبود بخشیده و دردهای بدنی، تورم، حساسیت پستان و گرفتگی‌ها را کاهش داده است.
مطالعه‌ای جدیدتر در سال ۲۰۲۴ نشان داد برخی از آساناهای یوگا (حالات بدنی) می‌توانند به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کنند و تعادل هورمونی را بهبود بخشند که این مسئله نقش مهمی در سلامت زنان دارد.
۲. حفظ وزن سالم
تغییرات وزن بدن می‌تواند بر چرخه قاعدگی تاثیرگذار باشد. اگر وزن شما بالا است، کاهش وزن می‌تواند به تنظیم پریودها کمک کند و باعث بهبود عملکرد هورمونی شود.
از سوی دیگر، کاهش وزن شدید یا کم‌وزنی نیز ممکن است باعث نامنظمی قاعدگی شود. بنابراین حفظ وزن متعادل و سالم اهمیت زیادی دارد تا هورمون‌ها و چرخه قاعدگی به صورت طبیعی کار کنند.
۳. ورزش منظم
ورزش فواید زیادی برای سلامتی دارد که می‌تواند به نظم چرخه قاعدگی کمک کند. این کار به کنترل وزن کمک می‌کند و اغلب به عنوان بخشی از برنامه درمانی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) توصیه می‌شود که این سندرم باعث نامنظمی قاعدگی می‌شود.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ نشان داد ورزش می‌تواند شدت و مدت دردهای قاعدگی اولیه را کاهش دهد اما برای تاثیر ورزش بر نامنظمی قاعدگی هنوز تحقیقات بیشتری لازم است.
۴. استفاده از پودر یا مکمل زنجبیل
زنجبیل به عنوان درمان خانگی برای نامنظمی قاعدگی استفاده می‌شود، اما شواهد علمی کافی برای اثبات تاثیر آن در تنظیم پریودها وجود ندارد. با این حال زنجبیل به کاهش دردهای قاعدگی کمک می‌کند و خواص ضدالتهابی دارد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ نشان داد که مصرف ۲۰۰ میلی‌گرم زنجبیل هر شش ساعت به کاهش درد در زنان مبتلا به دیسمنوره اولیه کمک می‌کند و مطالعه‌ای دیگر در سال ۲۰۲۲ مصرف روزانه دو گرم زنجبیل را در تسکین درد قاعدگی موثر دانسته است.
۵. افزودن دارچین به رژیم غذایی
دارچین برای مشکلات مختلف قاعدگی مفید به نظر می‌رسد. تحقیقی در سال ۲۰۱۴ نشان داد دارچین به تنظیم چرخه‌های قاعدگی کمک می‌کند و ممکن است برای زنان مبتلا به PCOS درمان موثری باشد اما نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۸ نشان داد دارچین می‌تواند شدت دردهای قاعدگی اولیه را به طور قابل توجهی کاهش دهد و به عنوان یک گزینه درمانی ایمن شناخته می‌شود.
۶. مصرف دوز روزانه ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ ارتباط کمبود ویتامین D را با نامنظمی قاعدگی نشان داد و پیشنهاد کرد که مصرف ویتامین D می‌تواند به تنظیم پریودها کمک کند. ویتامین D از طریق نور خورشید، غذاهای غنی شده و مکمل‌ها قابل دریافت است.
همچنین مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ نشان داد زنانی که روزانه ۴۰ میلی‌گرم ویتامین B-6 و ۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم مصرف کردند، علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) آن‌ها کاهش یافت. هنگام استفاده از مکمل‌ها، باید دستور مصرف را رعایت کرده و از منابع معتبر خرید کنید و پیش از مصرف با پزشک مشورت نمایید.
۷. خوردن آناناس
آناناس به عنوان درمان خانگی برای مشکلات قاعدگی شناخته می‌شود. این میوه حاوی بروملین است، آنزیمی که ادعا می‌شود باعث نرم شدن پوشش داخلی رحم و تنظیم پریود می‌شود، اگرچه این موضوع به طور علمی ثابت نشده است.
بروملین ممکن است خواص ضدالتهابی و ضد درد داشته باشد، اما شواهد علمی کافی برای اثبات اثربخشی آن در کاهش دردهای قاعدگی وجود ندارد و به تحقیقات بیشتری نیاز است.
۸. کاهش استرس در زندگی
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۳ ارتباط بین استرس ادراک شده و تغییرات چرخه قاعدگی در بدن زنان را نشان داد. همچنین مرور سیستماتیک سال ۲۰۲۴ ارتباط بین استرس روانی و نامنظمی‌های قاعدگی را تایید کرد.
استرس می‌تواند هورمون‌های بدن را تغییر دهد و انرژی مورد نیاز برای قاعدگی را کاهش دهد. شرکت در فعالیت‌هایی که به سلامت روان کمک می‌کند، مانند ورزش، مدیتیشن، ذهن‌آگاهی و وقت گذراندن با حیوانات خانگی می‌تواند به کاهش استرس و تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگرچه روش‌های خانگی می‌توانند مفید باشند، اما باید برای معاینات منظم به پزشک یا متخصص زنان مراجعه کنید تا سلامت کلی شما بررسی شود. این اقدام کمک می‌کند بیماری‌ها یا مشکلات زمینه‌ای زودتر تشخیص داده شوند.
اگر علائم زیر را تجربه می‌کنید فوراً باید به پزشک مراجعه کنید: خونریزی یا لکه‌بینی بین پریودها، پس از رابطه جنسی، در دوران بارداری یا پس از یائسگی، پریودهای طولانی‌تر از یک هفته، خونریزی شدید که نیاز به تعویض تامپون یا پد هر ساعت برای چند ساعت متوالی دارد، درد شدید، تب، ترشحات غیر طبیعی یا بوی بد واژن، تغییر وزن غیر قابل توضیح، رشد غیرمعمول مو، جوش‌های جدید و ترشح از نوک سینه.
علل احتمالی نامنظمی قاعدگی
علل متعددی می‌تواند باعث نامنظمی پریود شود که از جمله آن‌ها می‌توان به بلوغ، یائسگی، شیردهی، استفاده از روش‌های جلوگیری از بارداری، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، اختلالات تیروئید، اختلالات خوردن و استرس اشاره کرد. شناخت دقیق علت به درمان موثرتر کمک می‌کند.
پرسش‌های متداول درباره نامنظمی قاعدگی
چقدر طول می‌کشد تا پریودها منظم شوند؟
طبق گفته کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان، ممکن است تا ۶ سال طول بکشد تا پریودها پس از شروع اولین قاعدگی قابل پیش‌بینی شوند، زیرا بدن در حال تنظیم هورمون‌ها و چرخه‌های داخلی است.
اما اگر نامنظمی قاعدگی دارید، نباید ۶ سال صبر کنید و بهتر است زودتر به پزشک مراجعه کنید تا علت احتمالی شناسایی و درمان شود.
آیا می‌توان با پریودهای نامنظم باردار شد؟
بله، امکان بارداری با پریودهای نامنظم وجود دارد، هرچند ممکن است پیگیری تخمک‌گذاری و شناسایی پریودهای عقب افتاده دشوارتر باشد. استفاده از ابزارها و اپلیکیشن‌های پیگیری قاعدگی می‌تواند کمک‌کننده باشد.
اگر نگران تأثیر نامنظمی پریود بر باروری خود هستید، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا اقدامات لازم انجام شود.
چه شرایط زمینه‌ای ممکن است باعث نامنظمی قاعدگی شود؟
شرایطی مانند شروع یائسگی، تغییرات شدید وزن، استرس و اضطراب، ورزش بیش از حد، کم‌کاری تیروئید و برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، رقیق‌کننده‌های خون و شیمی درمانی می‌توانند باعث نامنظمی پریود شوند.
نتیجه‌گیری
اگر چرخه قاعدگی نامنظمی دارید، با انجام تغییرات سبک زندگی و استفاده از درمان‌های خانگی مانند یوگا، ورزش منظم و مصرف ویتامین‌ها ممکن است بتوانید پریودهای خود را به حالت طبیعی برگردانید و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.
اگر در کنار نامنظمی پریود علائمی مانند خونریزی یا لکه‌بینی بین پریودها، ترشحات غیرمعمول یا درد ناحیه لگن را تجربه می‌کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت مشکل بررسی و درمان مناسب آغاز شود.