کمترین دوز استروژن تجویزی برای یائسگی بسته به نیازهای فرد، وضعیت سلامت عمومی و فرم دارویی مورد استفاده، متفاوت است. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند درمان را با کمترین دوز مؤثر آغاز کنند تا هم علائم کاهش یابد و هم خطرات احتمالی به حداقل برسد.
چرا شروع با دوز پایین اهمیت دارد؟
استروژن می‌تواند در کاهش علائم آزاردهنده یائسگی مؤثر باشد، اما دوزهای بالا ممکن است خطراتی مثل لخته خون یا مشکلات قلبی‌عروقی را افزایش دهد. بنابراین، پزشک معمولاً کمترین دوزی را تجویز می‌کند که همچنان بتواند علائم را کنترل کند.
استروژن با دوز پایین برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
استروژن دوز پایین می‌تواند به کاهش علائم زیر کمک کند:
🔥 علائم وازوموتور (Vasomotor):
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه
- اختلال در خواب
💧 علائم ژنیتو-ادراری:
- خشکی واژن
- درد هنگام رابطه جنسی
- مشکلات ادراری (مثل تکرر ادرار یا سوزش)
فرم‌های مختلف استرادیول و دوزهای معادل
استرادیول، شکل آزمایشگاهی استروژن است که در داروهای جایگزینی هورمونی برای یائسگی استفاده می‌شود. بسته به نوع فرم دارویی، دوزهای “پایین” متفاوت هستند. در جدول زیر، فرم‌های مختلف استرادیول همراه با دسته‌بندی دوز آورده شده‌اند:
| فرم دارویی | دوز بسیار پایین (Ultra Low) | دوز پایین (Low) | دوز متوسط (Medium) | دوز بالا (High) |
|---|---|---|---|---|
| 💊 قرص خوراکی | ۰.۵ میلی‌گرم | ۱ میلی‌گرم | ۲ میلی‌گرم | ۳ تا ۴ میلی‌گرم |
| 🩹 پچ پوستی | نصف پچ ۲۵ میکروگرم | ۲۵ میکروگرم | ۵۰ میکروگرم | ۷۵ تا ۱۰۰ میکروگرم |
| 💧 ژل پمپ‌دار | نصف پمپ | ۱ پمپ | ۲ پمپ | ۳ تا ۴ پمپ |
| 🧴 ژل ساشه‌ای | نصف ساشه ۰.۵ میلی‌گرم یا ۰.۲۵ میلی‌گرم | ۰.۵ میلی‌گرم | ۱ تا ۱.۵ میلی‌گرم | ۲ تا ۳ میلی‌گرم |
| 🌫 اسپری | ۱ پاف | ۲ پاف | ۳ پاف | (دوز بالاتر توصیه نمی‌شود) |
نکته: اثربخشی و عوارض هر فرم ممکن است بین افراد متفاوت باشد؛ در صورت عدم پاسخ به یک روش، پزشک می‌تواند فرم یا دوز را تغییر دهد.
گام بعدی چیست؟
اگر دچار علائم یائسگی شده‌اید که زندگی روزمره‌تان را تحت تأثیر قرار داده، مشاوره با پزشک ضروری است. او می‌تواند:
- مزایا و معایب درمان هورمونی را بررسی کند.
- فرم دارویی مناسب و دوز مناسب برای بدن و وضعیت سلامت شما را انتخاب کند.
- در صورت عدم پاسخ به درمان اولیه، روش جایگزین تجویز کند.
به‌گفته «انجمن یائسگی بریتانیا»، برخی افراد به یک نوع استروژن (مثلاً پچ پوستی) پاسخ خوبی می‌دهند ولی به نوع دیگر (مثلاً قرص) خیر. به همین دلیل، اگر داروی فعلی شما مؤثر نیست، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
جمع‌بندی
- دوز استروژن برای درمان یائسگی باید شخصی‌سازی شود.
- شروع درمان با دوز پایین، هم ایمن‌تر است و هم مؤثر.
- انواع فرم‌های استرادیول وجود دارند که دوزهای پایین متفاوتی دارند.
- انتخاب فرم و دوز مناسب باید تحت نظر پزشک انجام شود.