تغذیه، رژیم غذایی و آشپزی در حساسیت یا آلرژی و عدم تحمل های غذایی

درمان تغذیه‌ای حساسیت غذائی

جمع‌آوری اطلاعاتی در خصوص آیتم‌های غذایی مصرف‌شده، علائم، غذاهای مشکوک و تعیین مقدار ماده مصرفی جهت درمان تغذیه‌ای حساسیت غذائی لازم است.
تاریخچه پیش از تولد، تغذیه کمکی اولیه و مواجهه با مواد غذایی نیز برای تعیین عامل حساسیت زا اهمیت دارند.
اندازه‌گیری‌ها در کودکان باید شامل بررسی منحنی رشد نیز باشد چون کاهش وزن برای قد می‌تواند با سوء جذب یا آلرژی غذایی و یا عدم‌تحمل غذایی در ارتباط باشد. علائم بالینی سوءتغذیه و ذخایر توده چربی و ماهیچه‌ای نیز باید بررسی شود.

یادداشت غذاها و علائم حساسیت غذائی

یادداشت غذاها و علائم ۱۴-۷ روزه ابزار مناسبی برای تعیین واکنش‌های منفی به غذا یعنی حساسیت و عدم‌تحمل غذائی است. این یادداشت‌ها می‌تواند به تعیین کمبودهای تغذیه‌ای نیز کمک کند.
یادداشت‌ها باید شامل زمان مصرف غذا، مقدار و نوع غذای مصرفی، تمام مواد تشکیل‌دهنده غذا، زمان بروز علائم و تمام داروها و مکمل‌های مصرفی باشد. ثبت استرس‌ها، فعالیت فیزیکی، الگوی خواب، مکان بروز علائم نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

رژیم‌های غذایی حذفی در حساسیت غذائی

رژیم‌های حذفی برای تشخیص و مدیریت حساسیت غذائی و عدم‌تحمل به غذا مفید بوده و می‌تواند در کنار ارزیابی رژیمی و تغذیه‌ای استفاده شود.
در یک رژیم حذفی استاندارد غذاهای مشکوک برای یک مدت مشخص مثل ۱۲-۴ هفته حذف می‌شوند. تمام اشکال (پخته، خام یا مشتقات آن) غذای مشکوک باید حذف شود. در این دوره تمام غذاهای مصرفی و علائم باید ثبت شود.
فرمولای المنتال، غذاهای دارویی با فرمولای هیپوآلرژیک می‌تواند برای حمایت تغذیه‌ای بیشتر استفاده شود. فرمولاي المنتال کالری بالا و هضم راحتی دارد و می‌تواند به وضعیت تغذیه‌ای مناسب کمک کند. اما چون مزه خوبی ندارند و هزینه آن‌ها بالاست خیلی استفاده نمی‌شوند.
پس از فاز رژیم حذفی، غذاها به‌صورت سیستماتیک و تک‌تک وارد رژیم غذایی فرد می‌شوند و علائم فرد به‌دقت پایش می‌شود.
اگر با رژیم حذفی دقیق هم علائم پایدار ماند باید علل دیگری برای علائم در نظر گرفته شود. اگر از تست پوستی یا تست خونی IgE نتیجه مثبت گرفته شد و با رژیم حذفی علائم بهبود یافت باید غذا را از رژیم فرد حذف کرد.
رژیم حذفی سه مرحله‌ای است که در مرحله اول آن باید شیر، تخم‌مرغ و گندم و مواد غذایی حاوی آن‌ها را حذف کرد و سپس محدودیت‌ها بیشتر می‌شوند.

چالش دهانی غذا بعد از رژیم غذایی حذفی در حساسیت غذائی و عدم‌تحمل به غذا

چالش دهانی غذا زمانی اجرا می‌شود که علائم فرد برطرف شده و هیچ نوع داروی آنتی‌هیستامین مصرف نمی‌کند.
این روش برای هر غذا جداگانه انجام می‌شود و علائم فرد به‌دقت تحت نظر قرار می‌گیرد.
سه نوع چالش غذایی داریم در نوع اول که باز محسوب می‌شود غذا به‌صورت آشکار به فرد داده می‌شود. در نوع یک سوکور غذا از بیمار مخفی نگه‌داشته می‌شود و در نوع دو سوکور غذای داده‌شده هم از بیمار و هم از محقق مخفی است.
مقدار غذا می‌بایست به‌طور فزاینده در هر ۶۰-۱۵ دقیقه به فرد داده شود تا پاسخ قانع‌کننده‌ای به دست آید. هدف مصرف ۱۰-۶ گرم از غذای خشک یا ۸۰ میلی‌لیتر غذای مایع است.
اگر چالش غذایی فرد مثبت شد باید داروهای مناسب برای توقف علائم تجویز شود و به مدت ۲-۱ ساعت پایش شود. محصولات غذایی باید بدون طعم، رنگ یا آلرژن باشند.
بیشتر آلرژی‌های غذایی طی ۲ ساعت پس از مواجهه بروز می‌کنند. واکنش‌های بدون واسطه IgE ممکن است پس از ۲۴ ساعت نیز رخ دهند.

پرهیز از غذاهای غیر ایمن در حساسیت غذائی

اگرچه بسیاری از عدم‌تحمل‌های غذایی اجازه مصرف کمی از ماده را می‌دهند اما آلرژی‌های غذایی این‌گونه نیستند. حذف کامل ماده غیر ایمن تنها راه درمان آلرژی به غذا است. واکسن‌های درمانی ایمنی غذایی می‌تواند در آینده مورداستفاده قرار گیرد.
بیشتر مطالعات نشان داده‌اند که ۸۰-۷۰٪ کودکان به شیر یا تخم‌مرغ آلرژی دارند یا نوع خام ماده را نمی‌توانند تحمل کنند در حالیکه نوع پخته را به‌راحتی مصرف می‌کنند.
غذاهای دستکاری‌شده ژنتیکی (GM) هم می‌توانند آلرژی‌زا باشند.
باید ریسک کمبودهای تغذیه‌ای با حذف مواد غذایی از رژیم بررسی شوند. برای مثال وقتی تخم‌مرغ حذف می‌شود باید مواد غذایی حاوی کولین، ویتامین D پروتئین و انرژی جایگزین شود.

بهبود روده و تعادل ایمنی بعد از رژیم‌درمانی در حساسیت غذائی و عدم‌تحمل به غذا

حدود ۷۰٪ سلول‌های ایمنی در بافت‌های لنفاوی روده (GALT) قرار دارند که موجب حفظ سلامت روده و بهبود عملکرد ایمنی و پاسخ‌های آلرژیک در روده می‌شود. به‌جز حذف غذای مشکل‌ساز، باید اسیدیته معده، عملکرد آنزیمی، پاتوژن‌ها و باکتری‌های روده، مخمرها و انگل‌ها، عملکرد سد رودهای و ذخایر تغذیه‌ای نیز بررسی شود.
گاهی پس از درمان تغذیه‌ای مشکلات روده‌ای و تأمین ذخایر تغذیه‌ای آلرژی برطرف می‌شود. به‌تازگی پیشنهادشده که مصرف مکمل پروبیوتیک می‌تواند در مدیریت عدم‌تحمل‌های غذایی در افرادی که سندروم روده تحریک‌پذیر و اسهال دارند مفید باشد.

کفایت تغذیه‌ای رژیم‌های غذایی حذفی در حساسیت غذائی و عدم‌تحمل به غذا

کفایت تغذیه‌ای رژیم باید با استفاده از بررسی رشد بیمار، وضعیت تغذیه‌ای و ثبت‌های غذایی پایش شود. حذف درست یا نادرست بسیاری از غذاها از رژیم غذایی می‌تواند وضعیت تغذیه‌ای افراد را تحت تأثیر قرار دهد.
سوءتغذیه و رشد ضعیف در کودکانی که رژیم حذفی دارند دیده می‌شود. مکمل یاری ویتامین و املاح برای پیشگیری از بروز کمبودها توصیه می‌شود.
آلرژی بسیاری از کودکان تا ۳ سالگی برطرف می‌شود. تنها ۱۱٪ حساسیت به تخم‌مرغ و ۱۹٪ حساسیت به شیر تا ۴ سالگی در کودکان باقی می‌ماند و حدود ۸۰٪ آلرژی‌ها تا ۱۶ سالگی رفع می‌شود.

برای مطالعه مقاله هر مورد روی عکس یا “ادامه مطلب” کلیک کنید: