متفورمین برای لاغری

متفورمین در کاهش وزن

متفورمین می تواند باعث لاغری و کاهش وزن در چاقی شود. البته متفورمین یک داروی کاهنده قند خون است که برای استفاده در بیماران مبتلا دیابت تایید شده است، اما در حال حاضر در بیماران غیر دیابتی نیز به اهداف گوناگون به عنوان مثال برای ایجاد تخمک گذاری در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و پیشگیری از بروز دیابت نوع ۲ در افراد پره دیابت با موفقیت استفاده می‌شود.

عوارض متفورمین

از سوئی عوارض متفورمین نسبتاً خفیف است. بیشترین عارضه متفورمین مربوط به دستگاه گوارش است که با ادامه درمان یا کاهش و تجویز دقیق دوز مصرفی کاهش می‌یابد. حتی با وجود نگرانی هایی در خصوص سرطانزا بودن متفورمین این قضیه صحیح نیست و حتی ممکن است متفورمین ضد سرطان باشد.

در درمان چاقی نیز متفورمین می‌تواند باعث کاهش وزن بدن شود، اما هنوز به عنوان یک داروی لاغری رسماً تأیید نشده است؛ چرا که برای اینکه یک دارو به عنوان داروئی برای درمان چاقی مورد تایید قرار بگیرد، علاوه بر اینکه بایستی بی خطری آن در مطالعات نشان داده شود بایستی باعث کاهش وزن حداقل ۵٪ از وزن اولیه بدن شود. 

اثر متفورمین بر کاهش وزن در چاقی بر اساس مطالعات صورت گرفته

بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که متفورمین می‌تواند باعث کاهش وزن در افراد مختلف دارای وزن اضافه یا چاق شود. یک مرور جامع روی ۹۴۶ نوجوان چاق ۱۰-۱۶ ساله؛ کاهش معنی داری در BMI را پس از درمان با متفورمین نشان داد.

در بررسی جامع قبلی در سال ۲۰۱۹ میلادی روی ۳۴ مطالعه دیده شد متفورمین اگرچه باعث کاهش وزن می‌شود اما این کاهش وزن ناچیز است (چیزی حدود ۶۰۰ گرم، در کل طول مداخله).

ازطرف دیگر بنظر می‌رسد اثر متفورمین در افراد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال در یک مرور جامع در سال ۲۰۱۰ میلادی روی ۷ مطالعه، اثر متفورمین را بر ۳۹۵ فردی که داروهای اعصاب مصرف می‌کردند بررسی کرد؛ نتایج نشان داد متفورمین باعث کاهش وزن با مقادیر متفاوت اما بطور کلی مناسب، از ۲ درصد تا ۷.۸ درصد در گروه‌های مختلف می‌شود.

در نتیجه این مطالعه پیشنهاد داده که متفورمین در بیماران تحت درمان با داروهای اعصاب که دچار افزایش وزن شده‌اند، می‌تواند موثر باشد.

در آخرین فراتحلیل در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۲۱ مطالعه در مورد اثر متفورمین در درمان چاقی بررسی و آنالیز شد.

نتایج نشان داد بیماران تحت درمان با متفورمین حدود یک واحد کاهش BMI را تجربه کردند و در افراد با چاقی بیشتر متفورمین مفیدتر بود. البته در این مطالعه روند کاهش وزن فقط ۶ ماه ادامه داشت و بعد از آن کاهش وزنی ادامه نداشت.

مکانیسم تأثیر متفورمین بر کاهش وزن

مکانیسم تأثیر متفورمین بر وزن چند عاملی است. پیگیری طولانی مدت برنامه‌های پیشگیری از دیابت نشان می‌دهد که مکانیسم اصلی کاهش وزن متفورمین بهبود حساسیت به انسولین و کاهش مصرف مواد غذایی است.

مطالعات اخیر نشان داده که متفورمین بر فیزیولوژی دستگاه گوارش و ریتم شبانه روزی نیز مؤثر است. همچنین متفورمین اکسیداسیون و ذخیره چربی در کبد، عضلات اسکلتی و بافت‌های چربی را تنظیم می‌کند.

خلاصه

متفورمین در افراد چاقی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، گزینه مناسبی است. البته میزان کاهش وزن به نسبت کم و موقت است و اینکه آیا این مقدار کاهش یافته آنقدر کافی است (۵٪ از وزن اولیه) که به عنوان “داروی کاهش وزن” تأیید شود نیاز به تحقیقات بیشتر است.