فواید رژیم کتوژنیک

مطالعات اخیر نشان داده که رژیم کتو، نویدبخش کمک به بیماران برای کاهش وزن، معکوس کردن علائم سندرم متابولیک، کاهش یا حذف نیاز به انسولین در بیماران دیابتی نوع دو، کاهش التهاب، بهبود پروفایل‌های اپی‌ژنتیک، تغییر میکروبیوم، بهبود پروفایل لیپیدی، مکملی در درمان سرطان، و به طور بالقوه افزایش طول عمر و عملکرد مغز است.

تمام این فواید رژیم کتو را در از نظر تئوری، می‌توان در محدودیت کربوهیدرات‌ها و درنتیجه عدم نیاز بدن از متابولیسم گلوکز به‌عنوان منبع اولیه تولید انرژی که منجر به استفاده از اجسام کتونی  از متابولیسم چربی می‌شود، توجیه کرد.

در این مقاله با بررسی مطالعات بیشتر به بررسی این فواید رژیم کتوژنیک می‌پردازیم.

تأثیر مفید رژیم کتوژنیک بر میکروبیوم

میکروبیوم در واقع میکروب‌های دستگاه گوارش هستند که شامل بیش از ۸۰۰۰ نوع مختلف باکتری، ویروس و قارچ می‌شود.

تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که ساختار ژنتیکی میکروبیوم می‌تواند تحت‌تأثیر عوامل سبک زندگی قرار گیرد که شامل خواب، ورزش، مصرف آنتی‌بیوتیک و حتی رژیم غذایی می‌شود.

از طرفی ترکیب میکروبیوم، نقش اساسی در سلامت انسان دارد، اما عمدتاً توسط عوامل محیطی شکل می‌گیرد. افرادی  که از رژیم غذایی ناسالم پیروی می‌کنند تغییرات منفی در میکروبیوم دارند. اما تغییرات مثبتی در میکروبیوم روده و سلامت کلی در رژیم‌های غذایی محدودکننده انرژی یا رژیم‌های غنی از فیبر و سبزی‌ها گزارش شده است.

اگرچه دانشمندان هیچ داده‌ای در مورد اثرات طولانی‌مدت رژیم کتوژنیک بر میکروبیوم روده ندارند. اما بر اساس مطالعات مختلف، بسیاری پیش‌بینی می‌کنند که رژیم کتوژنیک با افزایش گونه‌های مرتبط با بهبود سلامت و کاهش گونه‌های میکروبی شناخته شده  می‌تواند  تأثیر مثبتی بر میکروبیوم داشته باشد.

در واقع، یک مطالعه نشان داد که میکروبیوتای مختل شده روده نوزادان مبتلا به صرع با یک رژیم غذایی کتوژنیک یک‌هفته‌ای بهبود یافت. همچنین کاهش وزن با رژیم کتوژنیک می‌تواند منجر به تغییرات مثبت در میکروبیوم شود

فایده رژیم کتوژنیک بر اپی ژنوم

اپی‌ژنتیک به طور خاص به تغییرات ژنتیکی در ژنوم اشاره دارد که می‌تواند سطوح بیان ژن را تغییر دهد.

تحقیقات نشان داده است که بیشتر اصلاحات اپی‌ژنتیکی در مراحل اولیه جنین‌زایی اتفاق می‌افتد، اما ژنوم می‌تواند در مراحل بعدی زندگی تغییراتی ایجاد کند. برخی از تغییرات اپی‌ژنتیکی بعدی به دلیل رژیم غذایی ایجاد یا اصلاح می‌شوند.

برخی از منابع غذایی کتوژنیک که به طور مثبت فعالیت اپی‌ژنتیکی را تنظیم می‌کنند، سبزی‌ها چلیپایی، فیبرهای غذایی، غذاهای غنی از اسیدهای چرب با زنجیره بلند و انواع توت‌ها مانند تمشک از این جمله هستند.

بنابراین، به نظر می‌رسد که رژیم‌های غذایی غنی از غذاهای خاص می‌توانند به طور مثبت ژن‌هایی را تغییر دهند که سلامت کلی سلول را افزایش می‌دهند.

مزایای رژیم کتوژنیک ممکن است فراتر از درمان بیماری‌های موجود باشد و در عوض به پیشگیری از بیماری‌های مزمن و دژنراتیو کمک کند.

حالت کتوز تغذیه‌ای در رژیم کتوژنیک به طور مثبت بر عملکرد میتوکندری تأثیر می‌گذارد و مقاومت در برابر استرس اکسیداتیو را افزایش می‌دهد. کتون‌ها مستقیماً پروتئین‌های بیو انرژیک را تنظیم می‌کنند که بر دفاع آنتی‌اکسیدانی تأثیر می‌گذارند.

کتون‌ها، مانند β-هیدروکسی بوتیرات (BHB) و مشتقات آنها به‌عنوان واسطه اثرات ضدتشنج، محافظت عصبی و ضدالتهابی بیشترین توجه را به خود جلب کرده‌اند.

مکانیسم اثر رژیم کتوژنیک ممکن است به دلیل افزایش سطح آدنوزین باشد که متیلاسیون DNA را مسدود می‌کند و بنابراین تغییر اپی‌ژنتیکی را اعمال می‌کند.

 مطالعه‌ای روی موش‌های صرعی که تحت درمان با رژیم کتوژنیک قرار گرفتند، نشان داد که متیلاسیون DNA بهبودیافته و باعث تغییرات در بیان ژن با افزایش آدنوزین می‌شود که متیلاسیون DNA را مسدود می‌کند.

همچنین نقش رژیم کتوژنیک در فرایند پیری موردمطالعه قرار گرفته است زیرا با تنظیم مثبت تغییرات اپی‌ژنتیکی، مانند لامین هسته‌ای، کاهش طول تلومر، متیلاسیون DNA و ساختار کروماتین مرتبط است.

مزایای رژیم کتوژنیک بر سلامتی و طول عمر باواسطه کتون‌ها

اثر مفید رژیم کتوژنیک بر سلامت مغز به‌خوبی موردمطالعه قرار گرفته است. این اثر به طور خاص به دلیل تولید β-هیدروکسی بوتیرات است.

β-هیدروکسی بوتیرات چیزی بیش از یک مولکول سوخت است. این مولکول نقش مهمی در سیگنال‌دهی سلول ایفا می‌کند. عملکردهای سیگنال‌دهی آن، بر تنظیم اپی‌ژنتیکی و فرایندهای سلولی اثر دارد.

β-هیدروکسی بوتیرات تولید شده در رژیم کتوژنیک همچنین کارایی تولید ATP را در میتوکندری افزایش دهد و رادیکال‌های آزاد را کاهش دهد. در نتیجه hdk تأثیرات مثبت β-هیدروکسی بوتیرات، در مطالعات نشان‌داده‌شده که در آلزایمر را  بهبود می‌بخشد.

وجود D-β-هیدروکسی بوتیرات با کاهش نسبت سیتوزولی NAD+/NADPH از نورون‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند و در نتیجه عامل آنتی‌اکسیدانی به نام گلوتاتیون کاهش‌یافته را افزایش می‌دهد.

β-هیدروکسی بوتیرات همچنین NF-kB را مهار می‌کند که به تنظیم بیان چندین ژن پیش التهابی معروف است. این منجر به کاهش پاسخ التهابی می‌شود.

بنابراین، بطور کلی اثرات β-هیدروکسی بوتیرات تولید شده توسط رژیم کتوژنیک سلامتی را افزایش داده و طول عمر را افزایش دهد.

تأثیر مفید رژیم کتوژنیک بر کاهش وزن

با تلاش دانشمندان برای تعیین مؤثرترین راهبردها برای مبارزه با اپیدمی چاقی، مطالعات زیادی انجام شده است که نتایج سلامتی رژیم‌های غذایی مختلف را مقایسه می‌کند.

 یک متاآنالیز اخیر از هفت کارآزمایی تصادفی کنترل شده با استفاده از دیازوکسید یا اکتروتید برای سرکوب ترشح انسولین در بیماران چاق نشان داد که منجر به کاهش وزن بدن، توده چربی و درعین‌حال حفظ توده بدون چربی شد.

کمک به بیماران برای دستیابی به سطوح انسولین پایین‌تر از طریق تغییر در رژیم غذایی منطقی‌تر به نظر می‌رسد.

در رژیم کتوژنیک کاهش مصرف کربوهیدرات به طور طبیعی سطح گلوکز خون را کاهش می‌دهد و در نتیجه انسولین را کاهش می‌دهد. در حال حاضر بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که رژیم کتوژنیک سطح گلوکز و انسولین خون را کاهش می‌دهد.

اهمیت رعایت رژیم غذایی برای موفقیت هر مطالعه رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد. در یک مطالعه سه نوع رژیم، یک رژیم غذایی کم‌چرب و با کالری محدود، یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای با کالری محدود و یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات و بدون محدودیت کالری  را بر روی ۳۲۲ فرد چاق ​​مقایسه کرد.

در مدت دو سال رعایت رژیم غذایی در پایان دو سال بیش از ۸۵ درصد بود. در این مطالعه به گروه کم کربوهیدرات رژیمی داده شد که برای ۲ ماه اول (کمتر از ۲۰ گرم در روز) در واقع کتوژنیک باشد و به‌تدریج به ۱۲۰ گرم در روز کربوهیدرات افزایش یابد. نتایج نشان داد که بیشترین کاهش وزن در همین گروه کم کربوهیدرات اتفاق افتاد.

یک مطالعه کتوژنیک طولانی‌مدت (۵۶ هفته) مشابه بر روی ۶۶ فرد چاق با BMI بیش از ۳۰ انجام شد. به همه بیماران رژیمی  داده شد که کمتر از ۲۰ گرم کربوهیدرات به شکل سبزی‌ها سبز و سالاد به مدت ۱۲ هفته بخورند و سپس می‌توانند کربوهیدرات‌ها را تا ۴۰ گرم در روز برای بقیه مطالعه افزایش دهند.

وزن و شاخص توده بدنی همه بیماران به طور معنی‌داری کاهش یافت. جالب‌تر اینکه به بیماران توصیه شد وضعیت کتوز تغذیه‌ای خود را حفظ کنند و آنها توانستند کاهش مداوم وزن را در طول مطالعه داشته باشند.

همچنین محققان دریافتند که افراد در یک رژیم غذایی ۳۰ گرم  کربوهیدرات در روز به مدت شش ماه وزن بیشتری را در مقایسه با رژیم لوکرب از دست دادند.

تست بودن در کتوز یکی از مزایای رژیم کتوژنیک

یکی دیگر از مزایای رژیم کتوژنیک این است که یک نشانگر زیستی قابل‌اندازه‌گیری یعنی β-هیدروکسی بوتیرات (BHB) وجود دارد که نشان‌دهنده پایبندی به رژیم غذایی است .

هنگامی که فردی در کتوز است، بدن تولید کتون را آغاز می‌کند و سطح BHB در خون بیش از ۰.۵ میلی مول خواهد بود؛ بنابراین، مطالعاتی که این اندازه‌گیری را شامل می‌شود، می‌تواند پایبندی رژیم غذایی را تأیید کند و تأثیر واقعی رژیم غذایی را بر نتایج سلامتی، مانند کاهش وزن، تعیین کند.

در یک مطالعه، رژیم غذایی کتوژنیک ۱۲ هفته‌ای را بر روی بیماران چاق انجام داد که در دوهفته اول کالری محدود (۱۲۰۰-۱۵۰۰ کیلوکالری) داشتند و سپس به آنها دستور داده شد تا برای هفته‌های باقیمانده به دلیل گرسنگی، درحالی‌که ترکیبات درشت مغذی لازم را می‌خوردند، مواد غذایی مجاز را به‌صورت آزاد مصرف کنند و در حالت کتوز تغذیه‌ای باقی بماند.

BHB در طول مطالعه اندازه‌گیری شد و بیماران در طول ۱۲ هفته سطوح بالای ۰.۵ میلی مول را حفظ کردند. افراد کاهش وزن قابل‌توجهی را نشان دادند.

جالب‌توجه است که با پیشرفت رژیم غذایی، توده چربی افراد به بزرگ‌ترین مؤلفه کاهش وزن تبدیل شد و به طور قابل‌توجهی با BHB همبستگی داشت.

یکی دیگر از نتایج ارزشمند در این مطالعه کاهش هورمون گرسنگی، لپتین، و همچنین افزایش جزئی در مصرف انرژی بود، حتی درحالی‌که وزن در تمام ۱۲ هفته کاهش یافت.

مطالعه طولانی‌مدت دیگری انجام شده که بیماران دیابتی را با رژیم کتوژنیک به مدت یک سال دنبال کردند. در ابتدای این مطالعه ۹۲ درصد از بیماران گروه کتوژنیک چاق بودند.

 به این افراد رژیمی داده شد که کمتر از ۳۰ گرم کربوهیدرات کل در روز بخورند و هدف حفظ سطح BHB خون ۰.۵-۳.۰ میلی مول در لیتر بود.

این افراد به طور متوسط ​​۱۲ درصد کاهش وزن داشتند و برخی از بیماران تا ۴۰ درصد تغییر داشتند.

در مطالعه‌ای دیگر یک رژیم کتوژنیک کوتاه‌مدت ۴ هفته‌ای روی ۲۰ زن چاق چینی اثرات خوبی داشت. در این مطالعه، انطباق با رژیم غذایی با نوارهای کتون ادرار اندازه‌گیری شد.

به این شرکت‌کنندگان یک رژیم غذایی عادی ۴ هفته‌ای تحت نظارت داده شد که با یک رژیم غذایی ۴ هفته‌ای کتوژنیک  با همان کالری دریافتی روزانه اما کاهش شدید کربوهیدرات‌ها به کمتر از ۱۰٪ کالری دنبال شد.

اثر رژیم کتو، کاهش قابل‌توجهی در وزن بدن، شاخص توده بدنی، دور کمر، دور باسن، درصد چربی بدن و کاهش سطح لپتین ناشتا بود. نتایج مثبت مشابهی در سایر مطالعات رژیم غذایی کتوژنیک مشاهده شده است.

به طور مشابه، یک متاآنالیز اخیر به این نتیجه رسید که رژیم‌های کتوژنیک بسیار کم کالری یک استراتژی بسیار مؤثر برای درمان چاقی هستند.

یک مطالعه ۸ هفته‌ای رژیم غذایی با کربوهیدرات بسیار کم (VLCD) (کمتر از ۱۰ درصد کربوهیدرات) را با رژیم غذایی کم‌چرب در افراد مسن چاق با BMI بین ۳۰ تا ۴۰ مقایسه کرد. هر دو گروه کاهش چربی کل را نشان دادند، اما رژیم کتوژنیک کاهش بیشتری در بافت چربی احشایی و کاهش قابل‌توجهی در بافت چربی بین عضلانی با کاهش ۵ برابری بیشتر در توده چربی کل بدن را تجربه کردند.

مطالعه طولانی‌مدت دیگری کاهش وزن و همچنین تغییرات توده چربی احشایی را بررسی کرد. یک رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری (VLCK) را با یک رژیم غذایی کم کالری (LC) به‌عنوان درمان چاقی طی دو سال مقایسه کردند. شرکت‌کنندگان روزانه ۶۰۰-۸۰۰ کیلوکالری و کمتر از ۵۰ گرم کربوهیدرات در روز مصرف کردند تا زمانی که به ۸۰ درصد اهداف کاهش وزن رسیدند. نوارهای کتون ادرار برای تأیید وضعیت کتوز استفاده شد.

سپس آنها از یک رژیم غذایی استاندارد کم کالری استفاده کردند. گروه کنترل مقایسه از رژیم کم کالری استفاده کردند. عوارض جانبی اصلی ثبت شده در رژیم کتوژنیک خستگی، سردرد، یبوست و حالت تهوع بود. بااین‌حال، هیچ یک از این عوارض جانبی آن‌قدر شدید نبود که باعث انصراف بیماران از مطالعه شود.

یک متاآنالیز انجام شده روی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده رژیم‌های کتوژنیک بسیار کم کربوهیدرات (VLCKD) را با رژیم‌های کم‌چرب به مدت ۱ سال مقایسه کردند. این مطالعه تفاوت معنی‌داری را در کاهش وزن بدن برای گروه رژیم کتوژنیک نشان داد.

مطالعه دیگری رژیم کتوژنیک (کمتر از ۳۰ گرم کربوهیدرات در روز) را با دو گروه کنترل رژیم غذایی استاندارد آمریکایی بدون ورزش و با ۳-۵ روز ورزش به مدت ۳۰ دقیقه‌ای ده هفته مقایسه کرد. رژیم کتوژنیک در تمام موارد آزمایش از سایر گروه‌های کنترل عملکرد بهتری داشت.

بیماران کاهش قابل‌توجهی در شاخص توده بدنی (BMI)، توده چربی بدن (BFM) و وزن داشتند درحالی‌که میزان متابولیسم در حالت استراحت (RMR) آنها افزایش یافت. این نتایج نشان می‌دهد که رژیم غذایی نسبت به ورزش نقش مهم‌تری در نتایج بازی می‌کند.

البته توجه بفرمایید که دقیق ترین و ساده ترین راه تشخیص اینکه در فاز کتوز هستید یا خیر انجام آزمایش است. برای انجام آزمایش می‌توانید به آزمایشگاه جهت تست کتون خون یا ادرار مراجعه کنید یا بسادگی و با هزینه اندک در منزل با نوار ادراری مثل تست های سریع حاملگی کتون ادرار خود را چک کنید.

کنترل اشتها از فواید رژیم کتو در کاهش وزن

توانایی کنترل گرسنگی نیز جزء کلیدی موفقیت در کاهش وزن است. در یک مطالعه رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری یک همبستگی منفی ‌بین سطوح کتون و میل به غذا خوردن و احساس گرسنگی در مرحله حداکثر کتوز داشت.

 یافته‌های اخیر تأیید می‌کند که کاهش قند خون پس از غذا بهترین پیش‌بینی‌کننده اشتها و دریافت انرژی پس از یک وعده غذایی است و کاهش‌ زیاد قند معمولاً با مصرف بالای کربوهیدرات در وعده همراه است.

یک مطالعه نشان داد که وعده‌های غذایی پر کربوهیدرات تأثیر بیشتری بر پاداش مغز و فعالیت هموستاتیک دارند، به‌گونه‌ای که می‌تواند مانع از کاهش وزن شود. جالب‌توجه است که یافته‌های افزایش فعالیت مغز تا حدی با سطوح بالاتر انسولین نیز مرتبط بود؛ بنابراین، توانایی رژیم کتوژنیک برای کاهش گرسنگی، کاهش نوسانات گلیسمی، و کاهش تأثیرات بر مناطقی از مغز مرتبط با اعتیاد، همه نشانه‌های مثبتی هستند که رژیم کتوژنیک باید به‌عنوان یک گزینه درمانی برای چاقی در نظر گرفته شود.

یکی از نگرانی‌های اصلی برای کاهش وزن سریع، کاهش نرخ متابولیک در حالت استراحت (RMR) است. افزایش گرسنگی و کاهش مصرف انرژی در طول کاهش وزن معمول است که مانعی برای حفظ کاهش وزن طولانی‌مدت است.

 در مطالعه‌ای افراد تحت مطالعه رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری به مدت ۲ سال داشتند. در این مطالعه، ۲۰ بیمار چاق پس از چهار ماه ۲۰.۲ کیلوگرم از وزن خود را از دست دادند و این کاهش وزن بدون کاهش میزان متابولیسم بود.

نویسندگان این مطالعه فرض می‌کنند که متابولیسم به دلیل حفظ توده بدون چربی بدن کاهش نیافته است. اسکن DEXA نشان داد که اگرچه آنها ۲۰ کیلوگرم توده چربی را از دست دادند، اما تنها ۱ کیلوگرم توده عضلانی ازدست‌داده بودند.

در مطالعه‌ای دیگر رژیم کتوژنیک باعث شد که حالت کتوز باعث افزایش مصرف انرژی (~۱۰۰ کیلوکالری در روز) شود که به‌احتمال زیاد به دلیل بتا اکسیداسیون و تغییر سوخت به سمت تولید ATP به‌جای ذخیره چربی است.

در یک کارآزمایی تصادفی دیگر بر روی ۱۶۴ بیمار پس از بیست هفته رژیم‌های غذایی مختلف حاوی کربوهیدرات متفاوت قرار گرفتند تا تغییرات در مصرف انرژی اندازه‌گیری شود. تفاوت در حدود ۶۰ کیلوکالری در روز افزایش به‌ازای هر ۱۰٪ کاهش در درصد کربوهیدرات از کل انرژی دریافتی بود. این مطالعه به این نتیجه رسید که کیفیت رژیم غذایی می‌تواند بر مصرف انرژی مستقل از وزن بدن تأثیر بگذارد.

رژیم‌های کتوژنیک با جلوگیری از اثرات بازدارنده لیپیدها بر گلیکولیز، گرمازایی پس از غذا را نسبتاً بالا نگه می‌دارند و در نتیجه روند چاقی را معکوس می‌کنند. البته برای ارزیابی و تأیید مکانیسم‌های دقیق این اثر، باید مطالعات بیشتری انجام شود.

اثر خوب رژیم کتوژنیک بر بیماری‌های مرتبط با چاقی

مطالعاتی در مورد رژیم کتوژنیک در ارتباط با سایر بیماری‌های مرتبط با چاقی انجام می‌شوند.

یکی از مطالعات نشان داد رژیم کتوژنیک در افرادی که پرخوری و اعتیاد به غذا داشتند به مدت ۶ تا ۷ ماه هیچ عارضه نامطلوبی دیده نشد و دوره‌های پرخوری و علائم اعتیاد به غذا شرکت‌کنندگان کاهش یافت.

مطالعه دیگری رژیم کتوژنیک بر روی افراد به‌شدت چاق که از سندرم کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) نیز رنج می‌بردند، مورد بررسی قرارداد.

آنها از رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری کمتر از ۵۰ گرم کربوهیدرات و کمتر از ۸۰۰ کیلوکالری در روز استفاده کردند. هم مردان و هم زنان کاهش قابل‌توجهی در وزن بدن داشتند. بااین‌حال، مردان به طور قابل‌توجهی وزن بیشتری از دست دادند و کاهش بیشتری در دور کمر داشتند. افراد همچنین کاهشی در گاما گلوتامیل ترانسفراز که نشانگر زیستی کبد چرب است داشتند.

 برای تعیین اینکه آیا رژیم کتوژنیک بر عملکرد کلیه تأثیر منفی می‌گذارد، یک مطالعه ۳ماهه رژیم کتوژنیک بسیار کم کالری (VLCKD) را برای کاهش وزن در بیماران چاق با و بدون نارسایی خفیف کلیه انجام داد.

 به همه بیماران توصیه شد که کمتر از ۲۰ گرم کربوهیدرات و ۵۰۰ تا ۸۰۰ کالری در روز مصرف کنند. میانگین کاهش وزن از وزن اولیه نزدیک به ۲۰٪ بود، شرکت‌کنندگان کاهش قابل‌توجهی در توده چربی داشتند، و ۲۷.۷٪ از بیماران مبتلا به نارسایی خفیف کلیه، میزان فیلتراسیون گلومرولی نرمال شد؛ بنابراین، نتیجه‌گیری شد که رژیم کتوژنیک نه‌تنها منجر به کاهش وزن می‌شود، بلکه باعث بهبود عملکرد کلیه می‌شود.

فایده رژیم کتوژنیک بر دیابت

طبق آخرین گزارش CDC، حدود ۳۰ میلیون نفر به دیابت و حدود ۸۴ میلیون نفر به‌ پیش دیابت مبتلا هستند. دیابت یک نگرانی عمده برای سلامتی است که با لیست طولانی از عوارض ثانویه همراه است. دیابتی‌ها در معرض خطر آسیب‌های میکروواسکولار شبکیه، گلومرول کلیوی، نوروپاتی محیطی و بیماری آترواسکلروتیک مؤثر بر شریان‌ها هستند.

 بسیاری از این عوارض دیابت با افزایش سطوح گلوکز در دوره‌های زمانی طولانی یعنی هموگلوبین A1c (HbA1c) اندازه‌گیری می‌شود.

دیابت نوع ۲ ناشی از افزایش انسولین است و سطح انسولین مستقیماً تحت‌تأثیر مصرف کربوهیدرات قرار می‌گیرد. مصرف پروتئین می‌تواند باعث افزایش جزئی در گلوکز خون و متعاقب آن ترشح انسولین شود، اما مصرف چربی تأثیر عمده‌ای روی هیچ‌کدام ندارد.

 اگر افزایش انسولین مستقیماً تحت‌تأثیر مصرف مواد مغذی باشد، می‌توان استدلال کرد که این نشانگرهای خونی را می‌توان با کنترل آگاهانه انتخاب‌های غذایی کنترل کرد. نکته دیگر اینکه انجمن دیابت آمریکا (ADA) هدف HbA1c کمتر از ۷ درصد را توصیه می‌کند و کالج غدد درون‌ریز آمریکا سطح هدف را ۶.۵ درصد تعیین می‌کند، حتی اگر تعداد کمی از بیماران به این هدف دست پیدا کنند.

بنابراین، بیماران باید تلاش خود را برای به‌حداقل‌رساندن قند خون افزایش دهند. کاهش وزن به‌تنهایی می‌تواند منجر به بهبودی تقریباً ۴۶ درصد از بیماران در ۱۲ ماه بعد از تشخیص دیابت شود. بااین‌حال، این موضوع مرتبط با بیماران دیابتی  است که اضافه‌وزن دارند.

بنابراین، بسیاری از دانشمندان اکنون در حال بررسی مزایای بالقوه رژیم کتوژنیک در دیابت و بهبود نشانگرهای خونی هستند. اگرچه هیچ سازمان بین‌المللی غدد درون‌ریز یا دیابت بر استفاده از رژیم غذایی کتوژنیک برای دیابت یا شرایط چاقی تمرکز نکرده است.

تغذیه باید به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از مدیریت متابولیک دیابت در نظر گرفته شود و رژیم کتوژنیک حداقل باید به‌عنوان یک گزینه درمانی ارائه شود.

جالب اینجاست که استفاده از رژیم غذایی کم کربوهیدرات برای درمان دیابت ایده جدید یا بدیعی نیست. در واقع، قبل از اختراع انسولین، رژیم غذایی اصلی‌ترین مداخله مورداستفاده بیماران دیابتی بود. پزشکان، دکتر الیوت جاسلین و دکتر فردریک آلن، هر دو در دهه ۱۹۲۰ به بیماران خود توصیه می‌کردند که غذاهای بدون کربوهیدرات بخورند، و این بسیار شبیه توصیه‌های کتوژنیک فعلی بود.

 هدف شماره یک دیابت باید کنترل قند خون باشد. محدودیت کربوهیدرات می‌تواند برای نشانگرهای خونی بیماران دیابتی حتی در غیاب کاهش وزن مفید باشد. این مهم است زیرا بسیاری از دیابتی‌ها اضافه‌وزن ندارند اما هنوز باید سطح گلوکز خون خود را مدیریت کنند.

یک مطالعه اخیر استفاده از یک رژیم غذایی کم کالری (LC) را در مقابل یک رژیم کتوژنیک با کربوهیدرات بسیار کم (VLCKD) بر روی پیامدهای سلامتی برای بیماران دیابتی نوع ۲ مقایسه کرد.

 رژیم کتوژنیک  دوز انسولین را به طور متوسط ​​به نصف کاهش داد و دوز داروهای سولفونیل اوره به نصف کاهش یافت یا قطع شد. سطح HbA1c به طور قابل‌توجهی به ۶.۲٪ در مقابل ۷.۵٪ در گروه رژیم دیگر کاهش یافت.

بنابراین، گروه رژیم کتوژنیک موفق شد به سطح هدف ADA و کالج آمریکایی غدد درون‌ریز برای HbA1c برسد. رژیم کتوژنیک اثر نامطلوبی بر متابولیسم گلوکز، مقاومت به انسولین یا ایجاد کم‌آبی مزمن نداشت.

در این مطالعه بیماران دیابتی نوع ۲ که رژیم کتوژنیک دنبال کنند، میانگین HbA1c خود را از ۷.۵٪ به ۵.۹٪ در پیگیری ۱۵ماهه کاهش دادند. در نتیجه، سطح HbA1c آنها به محدوده طبیعی (که زیر ۶.۰٪ است) رسید و بهبودی جزئی یا کامل دیابت نوع ۲ را به دست آوردند.

مطالعه‌ای دیگر اثرات رژیم کتوژنیک کم کربوهیدرات را در مقابل رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین (LGID) را بر کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع ۲ مقایسه کردند.

آنها چهل و نه بیمار را ثبت‌نام کردند و آنها را به طور تصادفی در رژیم‌های غذایی مختلف قرار دادند. هر دو گروه جلسات گروهی، توصیه‌های تغذیه‌ای و توصیه‌های ورزشی را دنبال کردند. هر دو گروه  بهبود در هموگلوبین A1c، گلوکز ناشتا، انسولین ناشتا و کاهش وزن داشتند.

بااین‌حال، افراد با رژیم کتوژنیک بهبود بیشتری داشت، از جمله کاهش یا حذف داروهای دیابت در ۹۵٪ بیماران در مقابل ۶۲٪ در گروه دیگر.

در مطالعه‌ای دیگر نتایج سلامتی یک رژیم غذایی کتوژنیک را در بیماران دیابتی چاق با سطح گلوکز خون بالا با بیماران چاق غیردیابتی طی ۵۶ هفته مقایسه کردند. این مطالعه به این نتیجه رسید که همه نشانگرها، مانند وزن بدن، شاخص توده بدن، گلوکز خون، کلسترول تام، LDL، تری گلیسیرید و اوره کاهش قابل‌توجهی را در هر دو گروه در طول مطالعه نشان دادند و پیامدهای مثبت بیشتری در گروه دیابتی مشاهده شد.

آزمایش کلیه نیز عملکرد طبیعی را نشان داد. این مطالعه نشان داد که استفاده از رژیم غذایی کتوژنیک برای مدت طولانی در افراد چاق دیابتی بی‌خطر است.

در مقاله ای جداگانه در خصوص اثر رژیم کتوژنیک در دیابت صحبت شده است.