سندرم پیش از قاعدگی یا PMS به علائم جسمی و روانی اطلاق می شود که زنان در یک یا دو هفته قبل از دوره قاعدگی خود تجربه می کنند.
سردرد، نفخ، گرفتگی عضلات و نوسانات خلقی از شایع ترین علائم PMS هستند. برای برخی، این علائم یک ناراحتی جزئی است. برای دیگران، علائم می تواند آنقدر شدید باشد که از کار یا مدرسه غیبت کنند.
اکثر زنان درجاتی از PMS را تجربه می کنند. در حقیقت، بیش از ۹۰ درصد خانمها علائم PMS را در یک یا دو هفته قبل از پریود تجربه کرده اند.
در این مقاله به PMS، شامل علائم، علل، درمان‌ها و نکاتی برای مقابله با آن می‌پردازیم. ما همچنین درباره زمانی که فرد باید در مورد علائم خود به پزشک مراجعه کند، صحبت می کنیم.
PMS چیست؟
PMS به طیف متنوعی از علائم جسمی و روانی اشاره دارد که افراد قبل از دوره قاعدگی خود تجربه می کنند.
علت دقیق PMS ناشناخته باقی مانده است. با این حال، نوسانات طبیعی در سطوح هورمونی، به ویژه استروژن و پروژسترون، در یک یا دو هفته قبل از قاعدگی احتمالاً مسئول علائم هستند.
سطح استروژن و پروژسترون پس از تخمک گذاری به طور چشمگیری کاهش می یابد. این می تواند نقش مهمی در ایجاد علائم PMS داشته باشد.
کاهش سطح استروژن ممکن است بر سطح سروتونین فرد تأثیر بگذارد. سروتونین یک ماده شیمیایی مغز است که به تنظیم خلق و خو، خواب و اشتها کمک می کند، که همه اینها بر PMS تأثیر می گذارد.
علائم شدید یا ناتوان کننده PMS شایع نیستند و ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای باشند. در مورد علائم شدید PMS با پزشک صحبت کنید.
علائم
علائم PMS از خفیف تا شدید متغیر است. برخی افراد عادت ماهانه خود را بدون هیچ گونه علائم PMS تجربه می کنند.
با این حال، برای سایر افراد، علائم PMS می تواند به طور قابل توجهی بر توانایی آنها برای انجام فعالیت های منظم تأثیر بگذارد و حتی ممکن است کیفیت زندگی آنها را کاهش دهد.
علائم فیزیکی PMS می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات در اشتها، مانند هوس غذایی
- سینه های حساس یا متورم
- افزایش وزن
- نفخ شکم
- درد در قسمت پایین شکم یا دردهای قاعدگی
- یبوست یا اسهال
- سردرد
- خستگی
- پوست چرب
- آکنه، جوش و سایر علائم پوستی
علائم روانشناختی PMS می تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس ناخوشی
- احساس گریه یا گریه کردن
- تحریک پذیری یا عصبانیت
- افسردگی
- افزایش اضطراب
- نوسانات خلقی
- کناره گیری اجتماعی
- مشکلات خواب، مانند بی خوابی
- مشکل در تمرکز
- کاهش میل جنسی
در PMS، افراد ممکن است متوجه شوند که علائم بیماری هایی مانند دیابت، افسردگی و سندرم روده التهابی بدتر می شود.
همچنین سن می تواند بر شدت PMS تاثیر بگذارد. در دوران پیش از یائسگی، که دوره انتقالی منتهی به یائسگی است، افراد ممکن است تشدید علائم PMS تجربه کند.
از کجا بفهمم PMS است؟
افراد ممکن است بلافاصله متوجه نشوند که علائم آنها مربوط به قاعدگی است، به خصوص اگر چرخه نامنظم داشته باشند.
داشتن یک دفتر خاطرات از زمان بروز علائم می تواند به فرد کمک کند تا الگوها را متوجه شود. اگر علائم تقریباً در زمان مشابهی در هر ماه یا در همان مرحله از چرخه قاعدگی فرد رخ دهد، ممکن است به دلیل PMS باشد. اگر نه، علائم ممکن است علت دیگری داشته باشند.
علائم شدید یا ناتوان کننده PMS شایع نیستند. اگر علائم سندرم پیش از قاعدگی در مسیر زندگی روزمره قرار گرفت، با پزشک صحبت کنید. در برخی موارد، علائم شدید ممکن است نشان دهنده اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) یا بیماری دیگر باشد.
برخی از شرایط موثر بر سیستم تولید مثل، مانند اندومتریوز و سندرم تخمدان پلی کیستیک، می توانند باعث PMS شدید شوند. پزشک می تواند به درمان این شرایط کمک کند و فراوانی و شدت علائم را کاهش دهد.
اگر علائم PMS پس از استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC)، درمان های خانگی یا تغییر شیوه زندگی بهبود نیافت، ممکن است افراد بخواهند به پزشک مراجعه کنند.
گاهی اوقات، مصرف هورمونی پیشگیری از بارداری می تواند علائمی شبیه PMS ایجاد کند. زیرا این داروها سطح هورمون ها را در بدن تغییر می دهند.
این علائم بسته به نوع روش پیشگیری از بارداری که فرد استفاده می کند، ممکن است کمتر قابل پیش بینی باشد. افراد ممکن است پس از تغییر کنترل بارداری متوجه بهبود علائم خود شوند.
PMS چقدر شایع است؟
تخمین ها در مورد میزان شایع بودن PMS متفاوت است.
دفتر سلامت زنان توضیح می دهد بیش از ۹۰ درصد زنان گزارش می دهند که برخی از علائم PMS را تجربه می کنند.
مطالعه ۲۰۱۷ در زنان قبل از یائسگی گزارش شد که اگرچه ۷۵ درصد حداقل یک علامت PMS را تجربه می کنند، تنها ۸ تا ۲۰ درصد معیارهای بالینی برای تشخیص PMS را دارند.
بر اساس کالج آمریکایی زنان و زایمان، یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تشخیص بالینی PMS را در موارد زیر انجام می دهد:
- علائم با فعالیت های روزانه تداخل می کند
- علائم ۵ روز قبل از شروع قاعدگی ظاهر می شود و ۴ روز پس از شروع آن به پایان می رسد
- علائم حداقل برای ۲-۳ ماه رخ می دهد
تعداد کمتری از افراد یک نوع شدید PMS به نام PMDD را تجربه می کنند.
گزینه های درمانی PMS بسته به علائم خاص فرد متفاوت است.
افراد می توانند علائم PMS را با مصرف داروها، ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، ورزش، آزمایش روش های خودمراقبتی و ایجاد تغییرات دیگر در شیوه زندگی مدیریت کنند.
دارو
مصرف OTC و داروهای تجویزی می تواند به تسکین علائم دردناک مانند گرفتگی شکم و سردرد کمک کند.
نمونه هایی از داروهایی که افراد برای درمان PMS مصرف می کنند عبارتند از:
- مسکن هایی مانند استامینوفن که می تواند به تسکین درد عضلانی، گرفتگی و سردرد کمک کند.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی که می توانند درد گرفتگی، سردرد و درد عضلانی را کاهش دهند
- دیورتیک ها، که می توانند به تسکین نفخ و درد سینه کمک کنند
برای علائم شدید PMS، پزشک ممکن است توصیه کند که فرد شروع به مصرف قرص های ضد بارداری هورمونی کند تا علائم PMS را کاهش دهد. این داروها با تأثیر بر سطوح استروژن و پروژسترون در بدن عمل می کنند.
در مورد PMS شدید با پزشک صحبت کنید. آنها ممکن است داروهایی را برای تسکین افسردگی، اضطراب یا سایر علائم مربوط به خلق و خو تجویز کنند.
از تکنیک های آرام سازی استفاده کنید
مدیریت استرس و استفاده از تکنیک های آرامش بخش، مانند تنفس عمیق یا مدیتیشن، می تواند به تنظیم عدم تعادل عاطفی ناشی از PMS کمک کند.
نمونه های دیگر از تکنیک های مدیریت استرس و آرامش عبارتند از:
- یوگا
- تایچی
- کشش
- دوش گرفتن
- رفتن برای پیاده روی
- روزنامه نگاری
- صحبت کردن با یک دوست نزدیک یا یکی از عزیزان
- ملاقات با یک مشاور یا درمانگر سلامت روان
ورزش ملایم را امتحان کنید
ورزش ملایم می تواند سطح استروژن و پروژسترون را افزایش دهد که ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کند.
مطالعه ۲۰۱۸ زنان در سن دانشگاه دریافتند که ۱.۵ ساعت ورزش هوازی در هفته منجر به بهبود علائم PMS فیزیکی زیر می شود:
- حالت تهوع
- یبوست یا اسهال
- تورم سینه ها
- نفخ
- گرگرفتگی
- افزایش اشتها
شایان ذکر است که عوامل خارجی کنترل نشده مانند الگوی خواب، تغذیه و محیط زندگی شرکت کنندگان می توانست بر این نتایج تأثیر بگذارد.
در مقابل، نتایج مطالعه مقطعی ۲۰۱۷ ارتباط معنی داری بین فعالیت بدنی و بهبود علائم PMS پیدا نکرد.
رفع نفخ
نفخ می تواند احساس سنگینی و بی حالی در فرد ایجاد کند. افراد می توانند نفخ ناشی از PMS را با موارد زیر کاهش دهند:
- نخوردن غذاهای شور که نفخ را بدتر می کند
- خوردن غذاهای غنی از پتاسیم، مانند موز
- هیدراته ماندن
- انجام ورزش های ملایم
در اینجا با روش های تسکین نفخ قاعدگی بیشتر آشنا شوید.
تسکین دردهای قاعدگی
دردهای قاعدگی معمولاً چند روز قبل از شروع قاعدگی ایجاد می شود و می تواند چندین روز ادامه یابد. استفاده از درمان‌های خانگی مانند حرارت دادن به شکم، انجام ورزش‌های ملایم، امتحان کردن ماساژ و استفاده از روغن‌های ضروری می‌تواند کمک کند.
در اینجا درباره چگونگی تسکین دردهای قاعدگی بیشتر بدانید.
مواد مغذی خاصی بخورید
ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی ممکن است علائم PMS خفیف تا متوسط را کاهش دهد. موارد زیر چند نمونه از مواد مغذی است که ممکن است به فرد در مدیریت علائم PMS کمک کند:
- منیزیم ممکن است به تسکین دوره های میگرن مرتبط با PMS کمک کند. سبزیجات برگ سبز مانند کلم پیچ و اسفناج حاوی منیزیم هستند.
- اسیدهای چرب ممکن است به کاهش گرفتگی های شکمی مرتبط با PMS کمک کنند. منابع خوب شامل ماهی، آجیل و سبزیجات سبز است.
- کلسیم از استحکام و تراکم استخوان حمایت می کند. داشتن سطح کافی کلسیم همچنین به تنظیم خلق و خو، خواب و میل به غذا کمک می کند. یک مطالعه کارآزمایی دوسوکور در سال ۲۰۱۷ گزارش داد که زنان در سن دانشگاه که روزانه ۵۰۰ میلی گرم کلسیم به مدت ۲ ماه مصرف می کردند، کاهش قابل توجهی در افسردگی، اضطراب و احتباس آب مرتبط با PMS داشتند.
چشم انداز
اکثر زنان حداقل یک علامت PMS را تجربه می کنند. نوسانات سطح هورمون ممکن است نقش مهمی در PMS داشته باشد، اما علت دقیق آن ناشناخته است.
درصد کمی از افراد ممکن است به شکل شدید PMS به نام PMDD مبتلا شوند.
مصرف مسکن های OTC، ایجاد تغییرات مناسب در رژیم غذایی و مدیریت استرس همگی ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کنند.
اگر علائم بهبود نیافت، اگر علیرغم درمان بدتر شد، یا در توانایی آنها برای انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد کرد، ممکن است بخواهند به پزشک خود مراجعه کنند.