نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت ۲

در این مقاله در سایت آردایت نمونه رژیم غذایی در ۳ بیماری که همزمان دچار قند خون، فشارخون و چربی خون هستند مورد بررسی قرار می گیرد:

خانم م.م. ۵۳ ساله با حالت ضعف و بی حالی و اضطراب برای مشاوره به متخصص تغذیه مراجعه کرده است. بیمار بیان می کند که دچار فشارخون بالا، دیابت، کلسترول بالا می باشد و پروفایل آزمایشگاهی او به صورت زیر است:

توسط دارو کنترل شده است:

LDL= 60
FBS = 114
Uric Acid = 7.1

داروهای مصرفی بیمار:

آتروواستاتین، آ س آ، انالاپریل، گلی بن کلامید.

قد: cm ۱۶۴

وزن: kg ۸۲

محاسبه وزن ایده آل و BMI

BMI = 30.37 Kg/m2
IBW = 57.6

محاسبه گر اتوماتیک BMI

محاسبه گر اتوماتیک وزن ایده آل

ارزیابی های وضعیت پزشکی – تغذیه ای در نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون

ارزیابی HDL ، LDL و CHol
ارزیابی مداوم کراتینین
بررسی مشکل تیروئیدی و آزمون های تیروئیدی
بررسی شاخص های دیگر کلیوی و تعادل نیتروژن
آزمون کتون ادراری و خون
داشتن پیاده روی روزانه به مدت ۳۰ دقیقه
از دانه های کامل و فیبر استفاده کند.
مصرف غلات کامل و نان سنگک و بربری به جای آرد سفید، نان لواش
اندازه ذرات غذای درشت تر بهتر است
مصرف سویا مناسب است.
ترجیحاً زرده تخم مرغ حداکثر ۴ بار در هفته ولی سفیده را استفاده نماید.
مصرف منظم و دقیق میوه و سبزی طبق رژیم کمک کننده است.
مصرف ماهی به طور معمول مناسب است.
بهتر است لبنیات فاقد چربی یا کم چرب باشند.
در مصرف غذاهای خارج از منزل دقت شود و غذاهای چرب و پر نمک استفاده نشود.
ممنوعیت شیر محلی

محاسبه انرژی و درشت مغذی ها

BEE = 1494
TEE= 1494.38×1.4=2092.13-1000 =1092Kcal

۴ کیلو کاهش وزن در نظر گرفته می شود.

fat= 30% =36.4g
pro=17% = 46.4g
CHO= 53%=144.7g

محاسبه گر اتوماتیک کالری

ابتدا منوی ۲ هفته ای برای بیمار جهت کاهش FBS در نظر گرفته می شود:

محاسبه میزان سهم هر گروه در فهرست جانشینی:

گروه لبنیات : ۱.۵ واحد
گروه سبزی: ۳ واحد
گروه میوه: ۲ واحد
گروه نان و غلات: ۵.۵ واحد
گروه گوشت: ۲ واحد
گروه چربی : ۵ واحد

رژیم غذایی پیشنهادی در نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون

صبحانه: گروه غلات ۱٫۵ سهم + گروه لبنیات ۰.۵ سهم + گروه روغن ها ۱ سهم (۲ عدد گردو)
میان وعده: گروه میوه ۱ سهم
نهار: گروه نان و غلات ۲.۵ سهم (مانند عدس پلو با لوبیا پلو) + گروه گوشت ۱ سهم + گروه روغن ها ۲ سهم (ترجیحاً زیتون یا روغن زیتون) + گروه سبزی ۱٫۵ سهم + گروه لبنیات ۰٫۵ سهم (ماست)
عصرانه: گروه میوه ۱ سهم
شام: گروه غلات ۱ سهم (در صورت تمایل به همراه حبوبات) + گروه گوشت ۱ سهم + گروه روغن ها ۲ سهم + گروه سبزی ۱٫۵ سهم
بعد از شام: گروه غلات ۰٫۵ سهم (بیسکوییت سبوس دار) + گروه لبنیات ۵, سهم

سایر توصیه های تغذیه ای:

چربی های ناهار و شام و قبل از خواب باید صرفاً از موارد زیر باشند:

گردو، روغن زیتون، زیتون سبز یا سیاه.

میوه ها شامل موارد زیر می شوند:

سیب، پرتقال، آلو و زرد آلو

موارد زیر هرگز استفاده نشود:

امعاء و احشاء، زرده تخم مرغ، انواع سس ها و چربی های غذایی از جمله: روغن های سرخ کردنی یا جامد، انواع بادام ها و کنجد، نارگیل و کره. پوست مرغ، چربی های گوشت قرمز، مواد غذایی یا لبنیات پر چرب

بیشتر بخوانید
آیا افراد دیابتی می توانند موز بخورند؟

توصیه به مصرف سویا می شوند.

توصیه به انجام فعالیت بدنی می شود.

غذاهای پر نمک مصرف نگردد و دریافت روغن هیدروژنه را کاهش دهد.

از غذاهایی که به آنها شکر اضافه می شود مانند: نوشیدنی های خاص اجتناب شود.

از مصرف غذاهای خارج از منزل دقت کند و غذای چرب یا دارای سایر مشکلات مانند: نمک زیاد و شکر زیاد و … مصرف نکند.

دریافت قهوه سبب افزایش کلسترول می شود بنابراین محدودیت در آن توصیه می گردد.

نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون

نمونه ۲ رژیم غذایی در بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون

آقای م.ج ۵۸ ساله مبتلا به دیابت نوع از می باشد و داروهای مصرفی او آتروواستاتین، متورال هیدروکلروتیازید، کاپتوپریل ، آ س آ و هپارین است. بیمار ۲ نوبت به صورت زیر انسولین تزریق می کند:

۸ AM /10 U NPH, 4 U Reg.
۸ P.M /4U NPH, 4U Reg.

قد: cm ۱۶۰
وزن: kg ۶۶

محاسبه وزن ایده آل و BMI

BMI=25.78 Kg/m2
IBW=59.4Kg

ارزیابی های وضعیت پزشکی – تغذیه ای در این نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون:

ارزیابی CHol، HDL LDL و TG.
ارزیابی مداوم کراتینین.
بررسی مشکل تیروئیدی و آزمون های تیروئیدی.
بررسی شاخص های دیگر کلیوی و تعادل نیتروژن.
آزمون کتون ادراری و خون.
برای پیشگیری از بروز کتوز شبانه، میان وعده آخر را حتما دریافت کند.
پیاده روی سریع بعد از صرف غذا داشته باشد.
از دانه های کامل و فیبر استفاده کند.
غذای خام قند خون را دیرتر نسبت به پخته افزایش می دهد.
اندازه ذرات غذای درشت تر بهتر است.
مصرف نان سنگک و بربری از غلات کامل به جای نان لواش از آرد سفید.
مصرف سویا مناسب است.
ترجیحا از زرده تخم مرغ حداکثر ۴ بار در هفته ولی سفیده تخم مرغ را استفاده نماید.
مصرف منظم و دقیق میوه و سبزی طبق رژیم کمک کننده است.
در مصرف هندوانه و طالبی و خربزه دقت شود و در صورت یکی از بقیه در طول آن روز خودداری شود.
مصرف ماهی به طور معمول مناسب است.
بهتر است لبنیات فاقد چربی یا کم چرب باشند.
در مصرف غذاهای خارج از منزل دقت شود و غذاهای چرب و پر نمک استفاده نشود.
دریافت قهوه و شکلات و چای در این بیماران محدود گردد.

محاسبه انرژی و درشت مغذی ها

BEE= 66.47+13.75(Wt.) +5(Ht) -6.76(Age)=1381.89
TEE= 1381.891.4=1934.7-500 = 1434.7 kcal

به دلیل مشکلات قلبی پروتئین تعدیل شده در نظر گرفته می شود.

fat= 30% =47.89
pro=15% = 53.8g
CHO= 55%=197.3g

محاسبه میزان سهم هر گروه در این نمونه رژیم بیماری دیابت، چربی خون و فشار خون

گروه لبنیات : ۲ واحد
گروه سبزی: ۴ واحد
گروه میوه: ۳ واحد
گروه نان و غلات: ۷ واحد
گروه گوشت: ۱.۵ واحد
گروه چربی : ۷.۵ واحد

رژیم غذایی پیشنهادی در این نمونه رژیم غذایی در بیماری دیابت و چربی خون

صبحانه: گروه نان و غلات ۲ سهم + گروه لبنیات ۱ سهم +گروه روغن ۱٫۵ سهم
میان وعده: گروه میوه ۱ سهم
نهار: گروه نان و غلات ۳ سهم + گروه گوشت ۱ سهم +گروه سبزی ۲ سهم + گروه لبنیات ۰.۵ سهم + گروه روغن ها ۳ سهم

بیشتر بخوانید
آیا افراد دیابتی می توانند پاپ کورن بخورند؟

عصرانه: گروه میوه ۱ سهم
شام: گروه نان و غلات ۲ سهم + گروه گوشت ۰٫۵ سهم + گروه روغن ها ۳ سهم + گروه سبزی ۲ سهم + گروه لبنیات ۰.۵ سهم
بعد از شام: گروه لبنیات ۱ سهم + گروه میوه ۱ سهم

سایر توصیه های تغذیه ای

-کلیات مثل نمونه قبل است.

-آتروواستاتین داروی کاهنده چربی خون است که از جمله عوارض آن اسهال، شکم درد و نفخ می باشد.

-آ س آ ممکن است سبب تهوع، استفراغ و ناراحتی گوارشی شود و بهتر است بیمار دارو را با یک لیوان پر از مایعات یا همراه غذا مصرف کند تا عوارض به حداقل برسد و در صورت استشمام بوی سرکه از مصرف آن خودداری کند.

-کپتوپریل ممکن است سبب بی اشتهایی شود که این دارو را نباید همراه شربت معده مصرف کرد.

هیدروکلروتیازید ضد فشار خون است که احتمال کاهش اشتها و تهوع توسط آن وجود دارد. برای این دارو بهتر است بیمار از غذاهای حاوی پتاسیم استفاده کند، اما به دلیل احتمال بیماری های کلیوی نباید میزان غذاهای پتاسیمی زیاد باشد.

نمونه ای از رژیم غذایی در یک بیمار دیابت نوع دو که علاوه بر قرص، انسولین نیز تزریق می کند:

نمونه رژیم غذایی در بیمار دیابت نوع دو

م.ح. زن ۲۸ ساله ای است که به علت ابتلا به دیابت نوع دو، از ۲ سال قبل تحت درمان با قرص گلی بن کلامید (۶ عدد روزانه ) و متفورمین (۲ عدد روزانه) بوده است. در حال حاضر دارای تهوع، تاری چشم، گز گز شدن اندام، یبوست، تپش قلب ومی باشد:

پروفایل پزشکی او به شرح زیر است:
شاخص های آزمایشگاهی

FBS = 241 mg/dl
BS = 362
TG = 220
Urine Ro(24h) = 372
Urine Cr(24h) = +200

Urine Volume = 3700

داروهای تزریقی

Insulin 6 A.M/NPH 2U, Reg 4U Insulin 6 P.M/NPH 8U, Reg 4U

داروهای خوراکی

Tab/ Atorvastatin (40 mg), A.S.A (80 mg), Atenolol (100 mg), Amlodipine (5 mg), Captopril (50 mg), Lasix, Levothyroxine, Gabapentin (300 mg).

شاخص های آنتروپومتری

قد: cm ۱۶۵
وزن: kg ۸۰
دور مچ cm ۱۷

قبل از ارائه نمونه رژیم غذایی در این بیمار دیابت نوع دو از مشخصات وی موارد زیر مد نظر قرار می گیرد:

-بیمار دارای پروتئین اوری است و احتمالا به دلیل عدم کنترل درست دیابت به مشکلات کلیوی دچار شده است و میزان کراتینین ادراری او نیز بالا است.
-احتمالا به دلیل مصرف آتروواستاتین دارای سابقه کلسترول خون بالا و به دلیل مصرف لووتیروکسین مبتلا به مشکلات تیروئیدی (لووتیروکسین جایگزین هورمون های تیروئیدی است) می باشد که باید بررسی گردد.
-سایر آزمایش های مورد نیاز شامل موارد زیر است:

BUN, AST,ALT, HB A1C, LDL-C, HDL-C,Chol, TG

BMI = Kg/m2 = 29.4

IBW=64Kg

استخوان بندی: درشت

BEE=1547.31
TEE= 1547.31×1.6=2475.7 kcal

۴کیلو کاهش وزن در نظر گرفته می شود.

این فرد مجموعا ۱۸ واحد انسولین دریافت می کند که حداقل میزان کربوهیدرات فرد برابر است با:

۱۸/۲ = ۹×۱۵ = ۱۳۵ g

در بیماران دیابتی که کلیه فرد نیز درگیر میشود، در رژیم درمانی فرد، اولویت بر کنترل قند خون گذاشته می شود

CHO= 55%= 202.9g
pro=15% = 55.3g
fat= 30% =49.19g

 محاسبه میزان سهم هر گروه در فهرست جانشینی:

گروه لبنیات : ۲ واحد
گروه سبزی: ۴ واحد
گروه میوه: ۳ واحد
گروه نان و غلات: ۷.۵ واحد
گروه گوشت: ۱.۵ واحد
گروه چربی : ۷ واحد

رژیم غذایی پیشنهادی در نمونه رژیم غذایی در این بیمار دیابت نوع دو

صبحانه ( ۸صبح) : گروه نان و غلات ۲ سهم + گروه روغن ۲ سهم
میان وعده (۱۰ صبح) :گروه میوه ۱ سهم
نهار ( ۱۲ : ۳۰ ظهر): گروه نان و غلات ۳ سهم (۱۵ قاشق برنج به همراه حبوبات مانند عدس پلو با لوبیا پلو)+ گروه گوشت ۱ سهم + گروه روغن ها ۳ سهم + گروه سبزی ۲ سهم +گروه لبنیات ۰٫۵ سهم
میان وعده (۴ عصر): گروه میوه ۱ سهم
شام (۸ غروب): گروه غلات ۲ , ۵ سهم + گروه گوشت ۵, سهم + گروه روغن ها ۲ سهم + گروه سبزی ۲ سهم گروه لبنیات ۵, سهم
بعد از شام (۱۲ شب): گروه لبنیات ۱ سهم (مانند شیر کم چرب) + گروه میوه ۱ سهم

بیشتر بخوانید
همه چیز درباره توجئو

به منظور تنظیم فشار خون در نمونه رژیم غذایی در این بیمار دیابت نوع دو، توصیه های زیر بایستی رعایت شود:

– عدم دریافت بالای سدیم
– دریافت امگا ۳
– دریافت ویتامین های ب
– آموزش برای مصرف مایعات
– آموزش خواندن بر چسب مواد غذایی خریداری شده.

برای درمان یبوست فرد نیز توصیه های زیر مهم هستند:

– مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و با نمایه گلیسمی پایین مانند خیار، انجیر.
-افزایش مایعات ۱۰-۸ لیوان در روز
-اجتناب از غذاهای پر ادویه و چاشنی
-مصرف غذاهای دارای فیبر و غیر محرک.
-به منظور افزایش پکتین رژیم مصرف فیبرهای محلول در آب موجود در سیب، پرتقال وجو دو سر متناسب است .
-از پروبیوتیک ها نظیر ماست حاوی محیط کشت فعال کمتر استفاده کند.

در مورد تیروئید بیمار در این نمونه رژیم غذایی دیابت نوع دو (مصرف داروی لووتیروکسین):

– مصرف مکمل آهن (هیپوتیروئیدیسم منجر به کم خونی و فقر آهن می شود).
-مصرف گوشت قرمز، ماکیان، جگر، غذای دریایی که منابع سلنیوم، آهن و روی هستند. کمبود مواد نام برده هیپوتیروئیدیسم را تشدید می کند.)
– مصرف سبزیجات سبز و نارنجی از جمله اسفناج و کدو (منابع ویتامین A)
-محدودیت مصرف مواد گواتروژن یا مصرف به صورت پخته شامل: کلم، شلغم، دانه کلزا، بادام زمینی، کاساوا، سیب زمینی شیرین، سویا و تربچه و مصرف نمک ید دار و غذاهای دریایی (ماهی – میگو).
– ویتامین D ارزیابی شود (زیرا بازدارنده تولیدات آنتی بادی است).
-تاکید بر مصرف میزان لبنیات رژیم (تامین ویتامین D وCa)
فلاونوئید ها در متابولیسم هورمون های تیروئیدی اختلال ایجاد می کند، از جمله لوتئولین که در موارد زیر وجود دارد و باید محدود شود کرفس، آویشن، بابونه، فلفل سبز، هویج، نعناع، پونه، رزماری و روغن زیتون

به دلیل نفروپاتی دیابتی در نمونه رژیم غذایی توصیه به اجتناب غذایی

– کره بادام و شکلات.
– گوشت یا ماهی نمک زده یا دودی شده
– سوسیس و کالباس
– ماهی استخوان دار
– بیسکوییت نمکی
– چیپس سیب زمینی
– پودر کیک آماده
– انواع کولا ها
حذف میوه های موز، آب پرتقال، خربزه، طالبی، میوه های خشک شده، آب لیمو، آلو خشک شده، خرما، کیوی، انجیر خشک، زرد آلو، شلیل و برگه زرد آلو
-سبزی های نا مناسب: سیب زمینی و گوجه فرنگی

به منظور کنترل هیپرلپیدمی که ممکن است بر اثر کم کاری تیروئید عارض شده باشد در این نمونه رژیم غذایی برای بیمار دیابت نوع ۲:

– فعالیت بدنی، روزانه حداقل ۳۰ دقیقه ورزش صورت گیرد.
-کاهش دریافت اسید های چرب اشباع (SFA) به خصوص اسید میریستیک (C) و اسید پالمیتیک (C) که منابع آن شامل: کره، روغن نارگیل، روغن نخل، چربی حیوانی، کله پاچه است.
-دریافت میزان ویتامین C که در میوه و سبزی های ذکر شده در رژیم است.
-عدم مصرف گوشت قرمز چرب، پوست مرغ و محصولات لبنی پر چرب.
-افزایش مصرف غذاهای غنی از فیتواستروژن ها، ویتامین E یا اسید چرب امگا ۳ که سبب تاثیر سودمند بر الاستیسیته سرخرگی می شوند.
– در صورت نیاز مکمل یاری اسید ایکوزاپنتانوئیک (E PA) و اسید دو کوزاهگزانوئیک (DHA) که کاهش دهنده تری گلیسیرید های سرمی هستند.
-رساندن وزن به IBM و حفظ آن جلوگیری از دریافت کالری اضافه و کاهش دریافت اضافی کربوهیدرات های تصفیه شده مانند غذاها و نوشیدنی هایی که به آنها شکر اضافه می شود. .
-افزودن فیبر به رژیم غذایی
-افزایش مصرف مغز ها مانند گردو (به جز بادام زمینی که گواتروژن است) که دارای MUFA و PUFA هستند به مقدار متعادل
-دریافت منابع سالیسیلات های غذایی مانند گوجه که دارای خواص ضد التهابی هستند.
-عدم مصرف قهوه و سیگار
-مصرف ماهی ۳-۲ بار در هفته.
-مصرف دانه های غلات کامل باید تعدیل گردد، زیرا بیمار دارای نفروپاتی دیابتی است که مصرف بالای غلات سبوس دار و برنج قهوه ای نا مناسب تلقی می گردد.
-مصرف اسفناج می تواند به دلیل فولات که در کاهش سطح THCY موثر است مفید تلقی شود.
– عدم مصرف امعاء و احشاء و انواع سس ها و چربی های غذایی از جمله روغن های سرخ کردنی یا جامد.
-دریافت روغن هیدروژنه را کاهش دهد و کاهش زرده تخم مرغ (حداکثر ۴ بار در هفته زرده تخم مرغ مصرف شود).
– در مصرف غذا های خارج از منزل دقت شود و غذاهای چرب و پر نمک مصرف نگردد.

بیشتر بخوانید
فواید بالقوه بربرین برای دیابت نوع 2

 سایر توصیه های لازم در این نمونه رژیم غذایی برای بیمار دیابت نوع ۲:

– منظم غذاخوردن و عدم حذف هیچ یک از وعده های اصلی و یا میان وعده ها. حذف هر کدام باعث نوسان قند خون می شود.
-کاهش مصرف مواد غذایی با قند ساده مانند: عسل، قند و شکر
-سعی شود خود میوه به جای آب میوه استفاده شود (پیشنهاد می شود میوه ی سیب مصرف شود).
-از میوه های حاوی قند بالا مانند هندوانه، انگور، انبه در یک روز به هیچ عنوان بیش از یک سهم مصرف نشود.
-برای پیشگیری از کتوز شبانه میان وعده آخر حتما دریافت شود
-غذاهای خام قند خون را دیرتر نسبت به پخته افزایش می دهد و ذرات غذایی درشت تر بهتر است.
-غذاهای با نمایه گلیسمی پایین که برای بیماران دیابتی مناسب تر است شامل:
نخود، نخود چی، لپه، ذرت تازه، عدس، باقلا با پوست، نان تافتون، ماکارونی دم نشده، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، چغندر، توت خشک شده (روزی ۷ عدد)، نان سنگک (در مصرف آن به دلیل نفروپاتی دقت شود.)، کشمش قرمز (روزی ۲ عدد)، ماش، جو، خرمای زرد زاهدی یا انجیر خشک (روزی ۲ عدد)، لوبیا سفید، خیار.
-مصرف سبزیجات از جمله خیار پوست کنده (به دلیل پتاسیمی که پوست خیار دارد)، کدو، کرفس، فلفل دلمه، اسفناج، بادمجان

۵/۵ - (۱ امتیاز)
دیدگاهتان را بنویسید

متخصص تغذیه و رژیم درمانی (PhD). ارائه دهنده رژیم های تخصصی آنلاین با خدمات ویژه